Wyrzutnia w kontenerze – nowe oblicze systemu HIMARS?

Rakiety GLSDB (Ground Launched Small Diameter Bomb), prezentowane przez koncern SAAB na MSPO 2025 w Kielcach to tak naprawdę „zwykłe” bomby lotnicze GBU-39B SDB I (Small Diameter Bomb Increment I) o masie 110 kg. Nie są one jednak zrzucane przez samolot, ale wynoszone w powietrze przez silniki rakietowe od pocisków „ziemia - ziemia” M26 kalibru 227 mm (używanych m.in. przez systemy M142 HIMARS i M270 MLRS). Dzięki temu uzyskano rozwiązanie stosunkowo tanie, które poprzez zastosowanie istniejących już i sprawdzonych elementów powstało bardzo szybko i bez większego ryzyka.

Sam silnik rakietowy po wyczerpaniu się paliwa odłącza się od „rakiety” i wtedy bomba SDB samodzielnie pokonuje resztę drogi lotem szybującym (dzięki rozkładanym skrzydłom), korzystając z bezwładnościowego (INS) i satelitarnego systemu naprowadzania. System ten zapewnia trafienie w cel z dokładnością do 1 metra, a więc większą niż w przypadku innych pocisków wykorzystywanych w systemie HIMARS i MLRS, a więc rakiet GMLRS i ATACMS. Przy czym sam zasięg (150-160 km) pocisku GLSDB jest mniejszy od pocisków ATACMS (około 300 km), ale większy od pocisków GMLRS (80 km).

Dodatkową zaletą zastosowania bomb SDB jest trudność w ich zwalczaniu przez systemy przeciwlotnicze. Przy złożonych skrzydłach mają one bowiem średnicę 0,19 m. Z kolei same skrzydła po rozłożeniu mają rozpiętość około 1,38 m. To właśnie dlatego rosyjskie systemy obserwacji mają kłopoty, nie tylko w naprowadzeniu systemów przeciwlotniczych na te bomby, ale nawet w ich wykryciu.

Rakiety GLSDB to znane rozwiązanie, które jest również wykorzystywane bojowo na Ukrainie. Dlatego nowością na tegorocznym, Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach nie był sam pocisk, ale jego wyrzutnia. Zintegrowano ją bowiem w standardowym kontenerze, pomalowanym dodatkowo w „niewojskowym” kolorze. Po zamknięciu pokryw dachowych i włazów jest to więc moduł całkowicie nie do odróżnienia od tego, co spotykamy na co dzień na naszych ulicach.

Tego rodzaju kontenerowa wyrzutnia rakiet GLSDB została zaprezentowana w Kielcach po raz pierwszy, jednak nie jest to wcale pomysł nowy. Koncepcja takiego rozwiązania była już bowiem prezentowana wcześniej, m.in. w czasie międzynarodowych targów obronnych Eurosatory 2018 w Paryżu. Już wtedy wskazywano, że pociski GLSDB (spakowane po sześć) mogą być umieszczane, nie tylko w specjalistycznych pakietach ładowanych później do mobilnych wyrzutni MLRS i HIMARS, ale również na stelażach przystosowanych do ładowania m.in. w standardowych kontenerach.

Pozwalała na to nie tylko sama budowa kontenerów transportowo-startowych rakiet GLSDB, ale również uproszczona procedura przygotowania do startu – wymagająca niewielkiej ilości wyposażenia dodatkowego. W ten sposób pakiety GLSDB bez problemu można włożyć do standardowych kontenerów, które muszą mieć jedynie podnoszony „dach” oraz otwierane wrota. Nie ma przy tym potrzeby ustawiania kontenera w kierunku celu, ponieważ bomby szybujące mogą w locie dokonać zwrotu o 180° i razić cele znajdujące się również poza osią strzału naziemnego zestawu rakietowego (kosztem zmniejszenia zasięgu do 70 km przy strzelaniu 180º do tyłu i do 115 km przy strzelaniu pod kątem 90º na boki od osi wyrzutni).

„Zapakowanie” amunicji GLSDB do standardowych kontenerów jest przełomem i to z kilku powodów. Takie rozwiązanie pozwala przede wszystkim na zakamuflowanie baterii rakietowych, które nie będą tak naprawdę się różniły od typowych pojazdów poruszających się po drogach. Ułatwiony będzie również transport, ponieważ nie będzie już potrzeby integrowania systemów startowych na dedykowanych platformach. Będzie za to można wykorzystać dowolny ciągnik (w tym cywilny) przystosowany do przewozu kontenerów.

Zupełną nowością będzie możliwość zamontowania całego zestawu startowego na dowolnych jednostkach pływających, mających odpowiednią powierzchnię na pokładzie dla przewozu kontenerów. W ten sposób praktycznie każdy nowy okręt uzyska możliwość precyzyjnego atakowania celów lądowych znajdujących się w odległości ponad 150 km.

Te wszystkie zalety mogą spowodować, że taki sam sposób pakowania wyrzutni zostanie zastosowany również w przypadku innych rakiet wykorzystywanych przez baterie HIMARS i MLRS, w tym nawet tych największych – typu ATACMS. Jest to bowiem koncepcja, od której prawdopodobnie nie ma już odwrotu.