Zapytanie o informację (Request For Information) zamieszczone na rządowym portalu fbo.gov ma pozwolić na uzyskanie informacji w celu sprawdzenia, czy możliwa będzie przyspieszona dostawa 72 „przejściowych” (Interim) mobilnych zestawów przeciwlotniczych krótkiego zasięgu (Maneuver SHORAD).

Nowe systemy powinny zostać oparte na podwoziach kołowych transporterów opancerzonych Stryker i być kompatybilne z istniejącymi systemami dowodzenia: FAAD C2 (przeznaczonym dla obrony powietrznej krótkiego zasięgu, w tym m.in. systemów Avenger), jak i dostosowane do współdziałania ze stacjami radiolokacyjnymi Sentinel. Widać wyraźnie, że Amerykanie nie chcą w tym programie budować całej nowej architektury dowodzenia, a jedynie dodać do niej efektory przeznaczone do osłony bezpośredniej wojsk.

Czytaj więcej:  „Ważniejsze, niż dodatkowe brygady”. Priorytety US Army w Europie [5 PUNKTÓW]

W wymaganiach wymieniono posiadanie trzech rodzajów środków rażenia: pocisków rakietowych, broni lufowej oraz systemów niekinetycznych. Te ostatnie mają zostać oparte o już używane w armii środki przeznaczone do obezwładniania bezzałogowych statków powietrznych. Oprócz tego nowy zestaw ma zostać uzbrojony w system lufowy – co najmniej karabin maszynowy 12,7 mm lub armatę do 30 mm włącznie, wraz z sensorami optycznymi bądź na podczerwień.

Wymaga się też, aby nowy system miał możliwość użycia różnych systemów rakietowych używanych już przez US Army, w tym pakietu z czterema pociskami Stinger oraz pakietu z czterema rakietami Hellfire Longbow (kierowanymi radarowo). W ten sposób nowy amerykański zestaw będzie mógł zwalczać nie tylko cele powietrzne, ale także naziemne – na przykład pojazdy opancerzone, i to na odległości do 8 km. Naddźwiękowa prędkość rakiet Hellfire czyni je użytecznym do zwalczania niektórych celów powietrznych, na przykład dronów.

Czytaj więcej: Przeciwko „egzystencjalnemu” zagrożeniu. Odbudowa armii kluczowa dla Europy [5 PUNKTÓW]

Amerykanie w jawnym zapytaniu umieścili też wymagania dla nowego systemu, podzielone na obowiązkowe „must have”, i opcjonalne „desire to have”. Obie grupy kryteriów uszeregowano pod względem ważności.

W pierwszej grupie uwzględniono:

• Integrację wszystkich systemów rażenia na istniejącym pojeździe, mogącym współdziałać z wspieranymi jednostkami. Według Amerykanów warunkiem koniecznym jest bowiem, aby nowe systemy służyły do osłony wojsk na polu walki, przemieszczając się wraz z nimi. W programie IM-SHORAD będzie to KTO Stryker;
• Możliwość zwalczania: bezzałogowców grup 2 i 3 (klasy taktycznej), śmigłowców, samolotów i mini/mikro BSL (1 grupy). Co ciekawe, potencjalne zagrożenia również uporządkowano pod kątem priorytetów;
• Posiadanie wielu różnych efektorów kinetycznych i niekinetycznych, z możliwością wyboru. Wojska USA, pomimo że kupują „pomostowy” system chcą mieć możliwość używania pocisków rakietowych tylko wtedy, gdy będzie to konieczne, a np. niektóre drony zwalczać za pomocą środków elektronicznych;
• Możliwość prowadzenia ognia z krótkich przystanków;
• Zdolność wykorzystania istniejącej architektury, systemu dowodzenia i radarów Sentinel.

Jako dodatkowe, pożądane kryteria wymieniono:

• Możliwość prowadzenia ognia w ruchu;
• Zdolność wykrywania, śledzenia, identyfikacji i namierzania celów powietrznych w kącie 360 stopni za pomocą sensorów pokładowych.

Zakłada się, że nowe zestawy powinny zostać dostarczone w kilku transzach. Do połowy roku kalendarzowego 2019, a więc już nieco ponad półtora roku po wydaniu RFI, rząd powinien otrzymać dwanaście prototypów, reprezentatywnych dla standardu produkcyjnego. Dostawy pierwszej partii 36 seryjnych zestawów powinny zakończyć się do 4 kwartału roku fiskalnego 2020 (czyli 3 kwartału roku kalendarzowego 2020), a drugiej partii 36 wozów – dokładnie 12 miesięcy później.

Obecnie wydano zapytanie o informację RFI, a „intencją rządu Stanów Zjednoczonych” jest złożenie zapytania ofertowego (RFP) w ciągu roku kalendarzowego 2018. Od RFP do dostawy kompletnego systemu z 72 zestawami powinny więc upłynąć nie więcej niż 3-4 lata.

Zaplanowany harmonogram jest bardzo ambitny. Odpowiedzi na RFI mają być przesyłane w formie dokumentu, liczącego nie więcej niż 25 stron. Zwraca uwagę publiczne udostępnienie zarówno zdefiniowanych wymagań co do zdolności i podstawowych systemów, jak i dokładnego harmonogramu dostaw.

Można się spodziewać, że nowe zestawy trafią do US Army Europe. To na Starym Kontynencie planuje się sformowanie nowych jednostek bezpośredniej OPL, a stacjonujące tu na stałe jednostki – 173. Brygada Powietrznodesantowa i 2. Pułk Kawalerii – po raz pierwszy od lat otrzymały przenośne wyrzutnie Stinger, zapewniające żołnierzom częściową osłonę.

Czytaj więcej: US Army Europe cofa wcześniejsze deklaracje ws. lokalizacji brygady artylerii

Jednym z powodów zwiększonego zainteresowania wojsk Stanów Zjednoczonych możliwością osłony wojsk na polu walki jest niebezpieczeństwo ze strony rosyjskiej artylerii wspieranej (koordynowanej) przez bezzałogowce, jak i rosyjskich śmigłowców, co wprost znalazło swoje odzwierciedlenie w treści RFI. Poszczególne komponenty – platforma (Stryker), ale i środki rażenia (rakiety, armaty, system niekinetyczny) mają zostać zbudowane z wykorzystaniem rozwiązań już używanych przez amerykańskich wojskowych.

W USA po inwazji na Irak rozformowano zdecydowaną większość jednostek OPL przeznaczonych do osłony wojsk lądowych, wycofano też ze służby wozy Bradley Linebacker, które mogły towarzyszyć jednostkom pancernym. Obecnie „dolne piętro” obrony US Army opiera się na nielicznych zestawach Avenger (głównie w Gwardii Narodowej) czy Stinger. Oprócz planowanego wcześniej do wprowadzenia systemu IFPC (współpracującego z IBCS) wdrożone zostanie również rozwiązanie, służące do osłony wojsk na polu walki.

Warto zwrócić uwagę na tempo, w którym to zadanie chcą realizować Amerykanie. We wrześniu br. przeprowadzono demonstrację gotowych rozwiązań dostarczonych przez przemysł, a w 2020 roku ma już być wdrożona pierwsza partia nowych systemów. Wypełnienie tego zadania może być trudne, ale nie niemożliwe, dzięki zastosowaniu istniejących technologii.

W podobny sposób realizowano już wdrażanie systemów walki elektronicznej dla 2. Pułku Kawalerii US Army Europe, na takich zasadach oparty jest też program modernizacji transporterów Stryker tej samej formacji, poprzez uzbrojenie ich w armaty 30 mm lub dodanie do zdalnie sterowanych stanowisk strzeleckich możliwości użycia ppk Javelin. Wszystko to ma na celu szybkie podniesienie potencjału bojowego na długo przed wdrożeniem docelowych rozwiązań, aby móc w razie potrzeby lepiej stawić czoła zagrożeniu ze strony Rosji.

Czytaj więcej: Amerykanie odpowiadają Rosji. Szybkie zakupy sprzętu dla Europy [ANALIZA] 

Przykładowo, integracja armat na Strykerach jest odpowiedzią na modernizację transporterów BTR, a program IM-SHORAD ma umożliwić osłonę przeciwlotniczą wojsk nawet w wypadku, gdyby Amerykanie – jak miało to miejsce przez kilkadziesiąt ostatnich lat – nie panowali niepodzielnie w powietrzu, co biorąc pod uwagę środowisko zagrożeń w Europie Środkowo-Wschodniej jest prawdopodobne.

Pomimo relatywnie szybkiego terminu wdrażania przedstawiciele Departamentu Obrony USA chcą pozyskać system o dość dużych możliwościach bojowych. W efekcie bowiem do armii powinien trafić system przeciwlotniczy z uzbrojeniem lufowym, rakietowym (złożonym z wzajemnie uzupełniających się pocisków), jak i elektronicznym na podwoziu transportera opancerzonego. To pozwoli z jednej strony wybierać efektor (środek rażenia), tak aby bez potrzeby nie zużywać rakiet kierowanych, z drugiej – bezpośrednio współpracować z jednostkami zmotoryzowanymi.

Nowy zestaw będzie też dużo lepiej dostosowany do ewentualnej współpracy z siłami pancernymi, w stosunku do obecnie używanych wozów Humvee, na których montowane są elementy systemu Avenger. Przypuszczalnie nowy zestaw zostanie oparty właśnie na rozwiązaniach systemu Avenger, rozwijanego przez Boeinga.

Nie jest zresztą wykluczone, że Amerykanie zdecydują się na integrację pewnych elementów obrony przeciwlotniczej również na BWP Bradley, aby zapewnić możliwość pełnego współdziałania z „ciężkimi” pododdziałami. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, nowe systemy przeciwlotnicze powinny za kilka lat wzmocnić siły amerykańskie w Europie, najprawdopodobniej również w Polsce. Sam sposób wdrażania tego systemu może być interesującym przykładem łączenia istniejących rozwiązań z różnych obszarów, w celu szybkiego zapełnienia luk w zdolnościach bojowych.