Bezzałogowe pojazdy podwodne Gavia w Polskiej Marynarce Wojennej

Pojazd Gavia, zaprojektowany przez islandzkiego producenta Teledyne Gavia, jest wygodny w użyciu z uwagi na w pełni modułową konstrukcję, która ułatwia szybki jego transport i konserwację, a jednocześnie zachowuje gotowość operacyjną i niezawodność. Oprócz podstawowych komponentów, Gavia może być wyposażona w różnego rodzaju dodatkowe moduły czujników, w zależności od przeznaczenia i celu misji, dobierane w momencie zakupu lub w późniejszym terminie. Ta wszechstronność tworzy nieoceniony zasób, który można optymalnie skonfigurować dla misji zwalczania min, poszukiwania i ratownictwa lub hydrografii, bez ograniczania się do jednego tylko zadania.

Dzięki wbudowanym sensorom obrazowania i nawigacji, Gavia rejestruje obraz sonarowy dna o wysokiej rozdzielczości, pozostając w zanurzeniu przez kilka godzin ciągłej pracy przy prędkościach pomiarowych do pięciu węzłów. Po powrocie pojazdu na okręt lub brzeg, operatorzy analizują zebrany materiał i decydują o sposobie przeprowadzenia dalszych działań operacyjnych.

Obecnie w taki pojazd Gavia wyposażony jest jeden z bardziej skutecznych i wydajnych niszczycieli min - ORP Kormoran. W ślad za nim, pojazdami tego typu będą również dysponowały jednostki bliźniacze, które wkrótce dołączą do floty MW, tj. ORP Albatros i ORP Mewa. Niezależnie od przypisanych do okrętów pojazdów, Marynarka Wojenna RP dysponuje jeszcze jednym niezależnym systemem tego typu, wykorzystywanym przez GPM 12 DTr, w zależności od realizowanych zadań.

O możliwościach techniczno–operacyjnych pojazdów autonomicznych, zakupionych w celu rozwoju sił obrony przeciwminowej MW, świadczą choćby parametry, które spełniają. Gavie mogą zejść na głębokość 200 metrów i jednorazowo przeskanować pas o szerokości 120 m.

Podczas operacji „Open Spirit” u wybrzeży Estonii w 2015 roku, dzięki Gavii opuszczonej z pokładu ORP „Mewa”, polskim marynarzom udało się w ciągu 11 dniu, wykryć i sklasyfikować 111 min z II wojny światowej. To osiągnięcie, pozwoliło zostać naszemu niszczycielowi min, najskuteczniejszym okrętem w historii natowskiego zespołu SNMCMG1 [Standing NATO Mine Countermeasures Group One]”.

Aby Marynarka Wojenna RP wciąż mogła szczycić się takimi osiągnięciami, potrzebne są jednak cykliczne modernizacje. W 2020 roku, pojazdy Gavia zostały uzupełnione o specjalne moduły, tzw. „Gap Fillery”. Pozwalają one na przeskanowanie dna morskiego, znajdującego się bezpośrednio pod kadłubem jednostki, co wcześniej było niemożliwe. Ponadto, dzięki nowym bateriom, pojazdy te, mogą teraz pracować przez siedem godzin na jednym ładowaniu.

W celu zwiększenia wydajności Gavii, ich producent oferuje również oprogramowanie ATR, które w sposób zautomatyzowany dokonuje klasyfikacji i detekcji obiektów takich jak miny morskie, integrację sonaru z aperturą syntetyczną (SAS) i moduł szkoleniowy. Zakup nowoczesnego sprzętu umożliwia nie tylko działania związane neutralizacją powojennych pozostałości, ale zwiększa również bezpieczeństwo marynarzy i wpisuje się w obecne trendy prowadzenia działań wojennych. Mając na uwadze, że obecne wojny prowadzi się głównie za pomocą bezzałogowych platform, można przyjąć założenie, że Gavie stają się symbolem nowoczesności i postępującej modernizacji sił zbrojnych.

Programy w zakresie dostaw, modernizacji oraz wsparcia technicznego pojazdów Gavia wspierane są lokalnie przez Enamor sp. z o.o. z Gdyni, oficjalnego przedstawiciela Teledyne Gavia w Polsce. Enamor to firma badawczo-produkcyjna ukierunkowana na nowe technologie, działająca głównie w obszarze elektroniki, automatyki, nawigacji i łączności morskiej.

Artykuł przygotowany przez Enamor sp. z o.o.