WUZETEM: precyzyjna przyszłość zbrojeniówki

Trzon oferty Warszawskich Zakładów Mechanicznych „PZL-WZM” w Warszawie S.A. stanowią podzespoły do układów wtryskowych w silnikach wysokoprężnych. W zakładzie w Ożarowie Mazowieckim powstają m.in. rozpylacze do wtryskiwaczy, a spółka ma w ofercie zamienniki do samochodów osobowych wielu powszechnie znanych marek. Ale to tylko jeden z wielu obszarów działalności przedsiębiorstwa. WUZETEM jest także dostawcą kluczowych podzespołów mechaniki precyzyjnej w wielu branżach, w tym w budownictwie, transporcie (kołowym, kolejowym i lotniczym) oraz przemyśle ciężkim. Wśród klientów spółki widnieją takie tuzy jak amerykański Amtrak, państwowy operator pociągów pasażerskich.

Do Stanów Zjednoczonych, między innymi do Amtrak, dostarczamy kluczowe komponenty do napędów lokomotyw, i to w takiej skali i jakości, że w zasadzie jesteśmy głównym dostawcą części. USA to najbardziej wymagający rynek świata, a WUZETEM ma zdolności produkcyjne oraz technologię, by sprostać takiemu wyzwaniu. Część rynku kolejowego w USA jest de facto uzależniona od naszych dostaw.
Anna Ścieszko-Osińska, Prezes Zarządu WUZETEM

Bardzo ważną częścią oferty WUZETEM jest katalog produktów dla sektora obronnego. Obecnie warszawska spółka produkuje kompletne wtryskiwacze do czołgów T-72 i PT-91 Twardy, a także do BWP-1. Już teraz prowadzone są rozmowy o nawiązaniu lub rozszerzeniu współpracy z podmiotami z Czech, Słowacji, Ukrainy oraz Półwyspu Bałkańskiego. Likwidacja europejskich fabryk silników do poradzieckich pojazdów opancerzonych (Fabrika Motora Specijalne Namjene w Bośni oraz PZL-Wola w Polsce) sprawiła, że naprawy i remonty tego sprzętu będą niezwykle ważnym zagadnieniem w siłach zbrojnych wielu krajów w nadchodzących latach. Produkty z tego segmentu jeszcze przez wiele lat będą stanowiły kluczową część katalogu WUZETEM dla przemysłu obronnego. Jednak dla WUZETEM komponenty do sprzętu starszej generacji to dopiero początek, a ambicje sięgają o wiele dalej.

Uruchomiliśmy z powodzeniem produkcję kompletnych wtryskiwaczy do czołgów T-72 i PT-91 Twardy oraz Bojowych Wozów Piechoty BWP-1. To jednak tylko pierwszy krok. Nasza wizja zakłada szeroką współpracę z Grupą Kapitałową PGZ i dostawy komponentów do nowych typów pojazdów bojowych i specjalistycznych, jakie są obecnie wprowadzane na uzbrojenie Sił Zbrojnych RP. Podkreślam, że już dziś eksport do USA i Unii Europejskiej to ponad 50 proc. przychodów. Współpracujemy z producentami nowej generacji silników dla sektora cywilnego i możemy również uczestniczyć w łańcuchu dostaw sprzętu dla Wojska Polskiego. Produkcja w WUZETEM to gwarancja najwyższej jakości, ale też bezpieczeństwo dostaw, co ma szczególne znaczenie dla sektora obronnego.
Anna Ścieszko-Osińska, Prezes Zarządu WUZETEM

WUZETEM jest zdolne do tworzenia dowolnych elementów o średnicy do 50 mm, które są wykonywane przy zachowaniu najwyższych standardów. To ma bardzo szerokie możliwości zastosowania w sektorze obronnym, także poza segmentem układów napędowych do pojazdów. Już teraz warszawskie przedsiębiorstwo rozwija portfolio produktów obronnych, dostarczając elementy optyki wojskowej oraz kluczowe podzespoły do Bezzałogowych Systemów Powietrznych (dronów).

Firma otrzymała koncesję w zakresie wytwarzania i obrotu bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (np. zapalnikami). To sprawia, że WUZETEM może być dostawcą na rzecz innych firm produkujących na potrzeby Sił Zbrojnych, zwłaszcza tych, którzy muszą korzystać z koncesjonowanych podwykonawców. WUZETEM może więc dostarczać komponenty do zapalników, a także do broni precyzyjnego rażenia, w tym kierowanych pocisków rakietowych.

Posiadamy technologie pozwalające na udział w produkcji wysoko-zaawansowanych środków bojowych. (...) Wśród spółek ARP i PGZ znajdują się podmioty posiadające unikatowe kompetencje produkcyjne i inżynierskie. Ten potencjał można przekuć w synergię, co byłoby korzyścią nie tylko dla Polskiego Przemysłu Obronnego, ale przede wszystkim dla Sił Zbrojnych RP.
Anna Ścieszko-Osińska, Prezes Zarządu WUZETEM

Spółka stale dywersyfikuje ofertę, korzystając z inwestycji poczynionych w ostatnich latach. Obok sektora obronnego firma bacznie obserwuje rozwój przemysłu kosmicznego. Nakłady poniesione na nowe technologie oraz bogate doświadczenie w mechanice precyzyjnej, wykonywanej z dokładnością do 0,5 mikrona, sprawiają, że przedsiębiorstwo znalazło się w bardzo dogodnym położeniu, by skorzystać z rozwoju tej branży.

WUZETEM dysponuje kompetencjami takimi jak powlekanie elementów metalowych w technologii DLC (ang. diamond-like carbon). To rozwiązanie jest już znane w branży automotive, w medycynie oraz przemyśle narzędziowym, lecz doskonale sprawdza się wszędzie tam, gdzie elementy metalowe są poddawane ogromnym obciążeniom i tarciu, co naraża je na przedwczesne zużycie. To oznacza, że może ona znaleźć szerokie zastosowanie w branży obronnej i lotniczej. WUZETEM już teraz prowadzi badania i eksperymenty w celu wykorzystania tej technologii w kolejnych zastosowaniach. Również doświadczenie w dziedzinie inżynierii odwróconej (ang. reverse engineering* stanowi unikalną kompetencję w katalogu spółki.

Paradoksalnie wstrząsy ostatnich lat stanowiły dla WUZETEM impuls do rozwoju. Kruchość globalnych łańcuchów dostaw, którą obnażyły globalny kryzys zdrowotny oraz trwające konflikty zbrojne, sprawiła, że dziś w przemyśle bardzo modnym terminem jest „nearshoring”, tj. realizacja usług i produkcji w krajach bliższych geograficznie. Warszawskie przedsiębiorstwo znalazło się w idealnym miejscu i czasie, by skorzystać z ogromnej fali zamówień na produkty z dziedziny mechaniki precyzyjnej.

WUZETEM ma swój udział w budowaniu niezależności i bezpieczeństwa różnych łańcuchów dostaw, także zbrojeniowych. Pod tym względem optymalnym rozwiązaniem jest zaangażowanie rodzimego przemysłu w taki sposób, aby łańcuchy logistyczne były jak najbardziej krótkie, elastyczne i odporne na turbulencje.
Anna Ścieszko-Osińska, Prezes Zarządu WUZETEM

Skorzystanie z tej szansy byłoby niemożliwe, gdyby nie gruntowna restrukturyzacja, którą przedsiębiorstwo przeszło w ostatnich latach. Przejęcie większości udziałów w WUZETEM przez Agencję Rozwoju Przemysłu, zmiana siedziby spółki, systematyczne wprowadzanie nowych produktów do katalogu, modernizacja parku maszynowego, reorganizacja produkcji, wdrożenie wewnętrznego systemu kontroli, inwestycje w technologie, nowa kultura pracy oraz zarządzania, rozwój kadr, a także podjęcie współpracy z kluczowymi instytucjami badawczymi i naukowymi – to wszystko sprawiło, że spółka, która przed pandemią była w poważnym dołku, dziś osiąga rekordowe wyniki.

Te efekty widać po liczbach. W latach 2019-2022 wolumen produkcji (która odbywa się w całości w ożarowskiej fabryce) wzrósł o 71%. W tym samym okresie sprzedaż w USA wzrosła dwukrotnie. W latach 2017-19 spółka zanotowała łączną stratę w wysokości 5,3 mln złotych. Z kolei w okresie 2020-22 ten wynik wyniósł 12,3 mln zł, ale na plusie.

Pozyskane środki są przeznaczane na inwestycje. W tym samym okresie nakłady inwestycyjne spółki wyniosły 11,4 mln zł. Przeznaczono je na zakup kluczowych maszyn do produkcji, by uniezależnić WUZETEM od dostaw z podmiotów trzecich, jednocześnie podnosząc poziom bezpieczeństwa dostaw. Te inwestycje są kluczowe, bo jak podkreśla Anna Ścieszko-Osińska, firma, która się nie rozwija, w istocie się cofa. Dziś lider wzrostu w Grupie Kapitałowej Agencji Rozwoju Przemysłu otwiera się na szerszą współpracę, zarówno z podmiotami ARP, jak i Polską Grupą Zbrojeniową.

Spółka, która niedawno obchodziła 70. urodziny, teraz szykuje się do rozpoczęcia kolejnego rozdziału w swojej historii. Podjęto strategiczną decyzję o otwarciu nowego zakładu w okolicach Warszawy. Inwestycja jest na etapie planowania, niemniej formalny proces jest bliski domknięcia. Równolegle kontynuowane są inwestycje w kapitał ludzki oraz w badania i rozwój. Tylko w ubiegłym roku nakłady B+R wyniosły ponad 4 mln zł, czyli ponad 45% zysku firmy.

Choć pozyskiwanie nowych pracowników na stołecznym rynku pracy jest bardzo trudne, to przedsiębiorstwo stawia czoła temu wyzwaniu. Już teraz WUZETEM współpracuje z Instytutem Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk, Politechniką Warszawską, Wojskową Akademią Techniczną oraz szkołami zawodowymi, by wdrażać młodych i zdolnych do przemysłu. Wielu z nich zostaje w WUZETEM na dłużej. Właśnie dlatego firma prowadzi programy praktyk zawodowych i doktoratów wdrożeniowych, jak również wspólne inicjatywy B+R (np. z Instytutem Mechaniki Precyzyjnej). Najmłodszy pracownik ma jedynie 19 lat. Na drugim biegunie jest inżynier, który przepracował w firmie ponad cztery dekady.

Wydobywanie z pracowników tego, co najlepsze, to proces tyleż skomplikowany, co delikatny. Kluczem było znalezienie synergii między pokoleniami. Mamy fantastycznych ludzi!
Anna Ścieszko-Osińska, Prezes Zarządu WUZETEM

Te i inne inwestycje, które prowadzi warszawskie przedsiębiorstwo, są niezbędne, żeby WUZETEM wykorzystał cały drzemiący w nim potencjał. W ostatnich latach spółka pozyskała 140 nowych klientów w 47 krajach na świecie. WUZETEM otwiera się na nowe rynki, w tym bardzo perspektywiczne, jak Brazylia czy Indie. Jednak kluczowe dla firmy może okazać się zaangażowanie w łańcuchy dostaw dla Sił Zbrojnych RP i Polskiego Przemysłu Obronnego w ramach programu modernizacji technicznej Wojska Polskiego.