PAS 2025: Rewolucyjna technologia X2 w Europie

Autor. MAciej Szopa/Defence24
Należąca do Lockheed Martin a firma Sikorsky zaprezentowała na tegorocznym salonie w Le Bourget demonstrator technologii śmigłowca w technologii X2, S-97 Raider.
Opatentowana przez Sikorsky’ego technolgia X2 to nowy układ konstrukcyjny śmigłowca z współosiowymi wirnikami o krótkich łopatach i śmigłem pchającym. Pierwszy demonstrator tego rozwiązania z sukcesem został przetestowany jeszcze w 2008 roku, natomiast większy od niego S-97 Raider po raz pierwszy wzbił się w powietrze w roku 2015.
Rewolucyjny układ konstrukcyjny zapewnia większy promień operacyjny w porównaniu z klasycznym śmigłowcem, umożliwia osiąganie większych prędkości i wykonywane znacznie szerszego wachlarza manewrów bez potrzeby zmiany kąta nachylenia kadłuba. Mimo to jak dotychczas układ X2 nie miał szczęścia. S-97 Raider był propozycją na śmigłowiec rozpoznawczy dla US Army w programie następcy śmigłowców Kiowa Warrior Army Aerial Scout, jednak program ten został skasowany i ostatecznie nie wybrano niczego zdajac się na drony. Przeskalowany w cięższą maszynę S-102 Raider X został następnie zaproponowany w programie śmigłowca rozpoznawczo-bojowego FARA i dotarł do finału (wspólnie z Bell Invictus). Program ten także został skasowany, jak cały pomysł wykorzystywania śmigłowców rozpoznawczo-bojowych.

Autor. Maciej Szopa/Defence24

Autor. Maciej Szopa/Defence24
Równolegle układ X2 przeskalowano jeszcze w śmigłowiec SB>1 Defiant, który dotarł do finału programu FLRAA, następcy Black Hawka (a w dalszej perspektywie czasowej być może częściowo także Apache). Tutaj jednak zdecydowano się na zmiennowirnikowiec Bella, V-280 Valor.
Brak szczęścia nie oznacza jednak, że układ X2 jest nieudany. Przeciwnie, jest to przetestowane i znacznie bardziej perspektywiczne rozwiązanie od śmigłowca klasycznego. Po porażkach na rodzimym rynku Sikorsky zapowiedzieł, że nie będzie z niego rezygnował i będzie starał się zaoferować go na rynkach eksportowych.
Obecność na Le Bourget jest więc w pełni zrozumiała i niewykluczone, że zaowocuje przeszczepieniem technologii na Stary Kontynent.
Remov
Wygląda na to że Mielec zaoferuje S-97 Raider w przetargu na 32 śmigłowce szkolno-bojowe dla Polski.