Siły zbrojne
PowerPoint's Navy. Zamiast nowych okrętów kolejne plany [KOMENTARZ]
Na początku września 2017 r. Inspektorat Uzbrojenia przekazał Defence24.pl aktualny harmonogramu realizacji zadań w ramach programu operacyjnego „Zwalczanie zagrożeń na morzu” do 2030 r. Trzynaście z dwudziestu zawartych tam zadań przerwano lub przesunięto na nieokreślony termin – w tym trzy najważniejsze: „Orka”, „Miecznik” i „Czapla”.
Dokument przekazany przez Rzecznika Prasowego Inspektoratu Uzbrojenia we wrześniu 2017 r. zawierał opis sposobu realizacji programu operacyjnego „Zwalczanie zagrożeń na morzu” do 2030 roku, a więc planu modernizacji Marynarki Wojennej. Warto więc przypomnieć, co planowano trzy lata temu i co z tego udało się wykonać. Zrobimy to analizując wszystkie dwadzieścia zadań jakie wydzielono w programie i skupiając się tylko na ocenie realizacji zamierzeń.
- Nowoczesny Niszczyciel Min kryptonim „KORMORAN II”.
Planowane działania: podpisanie umowy na kolejne dwa okręty w grudniu 2017 r.
Zadanie zrealizowano: Umowa została podpisana 27 grudnia 2017 roku, ale program jest realizowany jak na razie z ośmiomiesięcznym opóźnieniem.
- Okręt Patrolowy w wersji podstawowej kryptonim „ŚLĄZAK”.
Planowane działania:
- do końca 2017 r. - zakończenie prób portowych okrętu;
- do końca I półrocza 2018 r. – zakończenie prób morskich SAT i prób zdawczo-odbiorczych.
- lipiec 2018 – planowane zakończenie budowy okrętu.
Zadanie zrealizowano z półtorarocznym opóźnieniem. Okręt przekazano Marynarce Wojennej RP 8 listopada 2019 roku, a podniesienie bandery nastąpiło 28 listopada 2019 roku.
Okręty obrony wybrzeża kryptonim „MIECZNIK” oraz okręty patrolowe z funkcją zwalczania min kryptonim „CZAPLA”.
Planowane działania:
- wrzesień 2017 r. – wszczęcie postępowania (termin uzależniony od zakończenia procedury realizowanej przez Biuro ds. Umów Offsetowych);
- II kwartał 2018 r. – podpisanie umowy;
- do 2024 r. – zakończenie dostaw okrętów „MIECZNIK”;
- do 2026 r. – zakończenie dostaw okrętów „CZAPLA”.
Zadania nie zrealizowano. Zrezygnowano z okrętów patrolowych „Czapla”, a program „Miecznik” został wstrzymany i ma być uruchomiony w 2021 roku.
- Okręt Podwodny Nowego Typu kryptonim „ORKA”.
Planowane działania:
- 09.2017 r. – planowane zakończenie FA-K;
- 2019 rok – podpisanie umowy;
- 2024, 2025 i 2026 - planowane dostawy.
Zadania nie zrealizowano. Zrezygnowano na razie z budowy nowych okrętów podwodnych, a wprowadzone ma być rozwiązanie pomostowe, które pozwoli na zachowanie zdolności operacyjnych i poziomu wyszkolenia załóg. Obecnie na poważnie rozpatrywana jest szwedzka oferta na dostawę dwóch używanych okrętów podwodnych typu A17/Södermanland i decyzja w tej sprawie ma zostać podjęta w 2021 roku.
Dywizjon Ogniowy (Morska Jednostka Rakietowa).
Planowane działania: do końca 2017 r. częściowe dostawy rakiet wraz ze sprzętem i w 2018 roku kolejne dostawy SpW zgodnie z Umową.
Zadanie zrealizowano.
- Zbiornikowiec paliwowy kryptonim „SUPPLY”.
Planowane działania: dostawy okrętów w okresie od 2021 do 2022.
Zadania nie zrealizowano. Zrezygnowano z budowy zbiornikowca, bez wskazania kiedy program „Supply” zostanie uruchomiony.
- Okrętowy System Optoelektroniczny kryptonim „BIELIK”.
Planowane działania:
- wrzesień 2017 r. – podpisanie umowy;
- 2018 rok - montaż jednego systemu na okręcie Hydrograf;
- pozostałe głowice pozyskane zostaną w ramach postępowań na dostawę okrętów „Czapla oraz „Delfin”.
Zadanie zrealizowano częściowo i z opóźnieniem. Remont ORP „Hydrograf” obejmujący m.in. „dostawę, montaż i integrację systemu optoelektronicznego na okręcie”, zakończono dwa lata po terminie – w 2020 roku. Pięciu pozostałych głowic rozpoznawczych na razie się nie zamawia i montuje z powodu opóźnienia na czas nieokreślony programu „Delfin” i rezygnacji z programu „Czapla”.
- Okręty rozpoznania elektronicznego kryptonim „DELFIN”.
Planowane działania:
- kontynuacja dialogów technicznych;
- styczeń 2018 r. - opracowanie dokumentów wynikowych FA-K (WZTT i SW) oraz sporządzenie wniosku o pozyskanie nowego SpW.
- zapewnienie finansowania zadania i uruchomienie procedury pozyskania okrętów;
- 2022-2023 – dostawy dwóch okrętów rozpoznawczych.
Zadania nie zrealizowano. Program „Delfin” został wstrzymany bez wskazania terminu, kiedy zostanie uruchomiony
Okręt Hydrograficzny kryptonim „HYDROGRAF”.
Planowane działania:
- 2019 rok - uruchomienie FA-K;
- 2022-2024 – planowane dostawy.
Zadania nie zrealizowano. Program „Hydrograf” jest oficjalnie w fazie analityczno-koncepcyjnej, ale nie ma szans, by dwa zaplanowane okręty hydrograficzne zbudowano w zakładanym terminie.
- Bazowy środek pływający – barka ekologiczna kryptonim „EKOTANK”.
Planowane działania: pozyskanie SpW po przywróceniu finansowania.
Zadania nie zrealizowano. Nie przywrócono finansowania i nie pozyskano „jednej barki ekologicznej gwarantującej utrzymanie ciągłości zdolności Sił Zbrojnych RP do realizacji wsparcia logistycznego”.
- Pływająca stacja demagnetyzacyjna kryptonim „MAGNETO”.
Planowane działania: pozyskanie SpW po przywróceniu finansowania.
Zadania nie zrealizowano. Nie przywrócono finansowania i nie pozyskano „Pływającej Stacji Demagnetyzacyjnej zabezpieczającej demagnetyzację i pomiary pól fizycznych okrętowych sił własnych, NATO i UE”.
12. Jednostki zabezpieczenia kryptonim „TRANSHOL”.
Planowane działania: pozyskanie nastąpi zgodnie z zaplanowanymi środkami w PMT, tj. po 2020 roku.
Zadania nie zrealizowano. Pomimo wypracowania rekomendacji, nie ma informacji o planach sfinansowania dziewięciu jednostek transportowych, holowniczych, komunikacyjnych oraz cumowniczych.
- Okręt wsparcia logistycznego kryptonim „BAŁTYK”.
Planowane działania: wszczęcie postępowania po zapewnieniu finansowania zadania na poziomie wynikającym z FA-K.
Zadania nie zrealizowano. Pomimo zakończenia fazy analityczno-koncepcyjnej i zakończenia 16 czerwca 2017 r. oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa z wynikiem pozytywnym, na razie nie planuje się pozyskania po 2022 r. okrętu wsparcia logistycznego „BAŁTYK” zapewniającego „ciągłość zabezpieczenia działań na morzu sił narodowych i sojuszniczych w rejonach odległych od baz własnych oraz baz państw NATO”.
- Okręt wsparcia działań połączonych kryptonim „MARLIN”.
Planowane działania: Pozyskanie Okrętu Wsparcia Działań Połączonych do 2026 roku.
Zadania nie zrealizowano. Jak na razie nie ma sygnałów o woli realizacji programu „Marlin”.
- Zintegrowany System Ochrony Okrętów w portach, na redach i kotwicowiskach kryptonim „OSTRYGA”.
Planowane działania: Pozyskanie systemu zgodnie z harmonogramem wynikającym z kolejnej edycji PMT
Zadania prawdopodobnie nie zrealizowano. Jak na razie, pomimo wypracowania rekomendacji, nie ma sygnałów o planach budowy systemu, który „zapewni MW kompleksową ochronę sił w granicach Portów Wojennych, Punktów Manewrowego Bazowania oraz portów handlowych wraz z przyległymi redami portów i kotwicowiskami oraz realizację zadań z zakresu Force Protection w ramach wypełniania zobowiązań Państwa Gospodarza”.
- Okręt ratowniczy kryptonim „RATOWNIK”.
Planowane działania: podpisanie umowy do końca grudnia 2017 r., pozyskanie dwóch okrętów ratowniczych do 2024 roku.
Zadania nie zrealizowano. Umowa na jeden okręt ratowniczy zawarta 28 grudnia 2017 roku została anulowana w kwietniu 2020 roku. Do dzisiaj nie zawarto kolejnego kontraktu i nie ma możliwości dotrzymania założonego terminu nawet na jeden okręt ratowniczy.
- Bezzałogowy System Zwalczania Min kryptonim „KIJANKA”.
Planowane działania: do 29 września 2017 roku zakończenie FA-K, przekazanie uzyskanych danych do NCBiR celem kontynuacji prac nad systemem i pozyskanie systemów do 2030 roku.
Zadania prawdopodobnie nie zrealizowano. Faza analityczno-koncepcyjna zakładała przygotowanie dziesięciu systemów opartych na autonomicznych i zdalnie sterowanych platformach bezzałogowych m.in. dla okrętów patrolowych „Czapla”. Z okrętów tych zrezygnowano, przez co prawdopodobnie nie zakończono FA-K i nie ma oficjalnych komunikatów o konkretnych pracach w tym programie.
- Brzegowa Stacja Demagnetyzacyjna Okrętów kryptonim „DEMAG”.
Planowane działania: do 29 września 2017 roku zakończenie FA-K, opracowanie dokumentów wynikowych (WZTT i SW) i pozyskanie stacji według harmonogramu wynikającego z kolejnej edycji PMT.
Zadania prawdopodobnie nie zrealizowano. Jak na razie nie ma sygnałów o planach zakupu brzegowej stacji zapewniającej „wprowadzenie nowej „dynamicznej” metody demagnetyzacji okrętu”.
- Mobilny System Radionawigacyjny Średniego Zasięgu SRN.
Planowane działania: w okresie listopad-grudzień 2017 roku zawarcie umowy na pracę rozwojową i do 2020 roku dostawa systemu.
Zadania nie zrealizowano w terminie. Umowa na „pozyskanie systemu 3 łańcuchów radionawigacyjnych na pojazdach oraz 35 odbiorników w celu zabezpieczenia pozycji dla okrętów MW wykonujących zadania bojowe i hydrograficzne w strefie odpowiedzialności przy braku pozycji z systemu satelitarnego” została podpisana z opóźnieniem dziewięciomiesięcznym - 5 września 2018 roku. Systemu nie wprowadzono w wyznaczonym terminie i jak na razie zakłada się realizację programu do końca 2021 roku.
- Zabezpieczenie techniczne i prowadzenia działań ratowniczych na morzu kryptonim „HOLOWNIK”.
Planowane działania: dostawy sześciu holowników do 2020 r.
Zadania nie zrealizowano w terminie. Szósty holownik H-13 „Przemko” został zwodowany 17 grudnia 2020 roku i ma wejść do służby w 8 FOW w I połowie 2021 roku.
Podsumowanie:
Z zapowiadanych przez Inspektorat Uzbrojenia dwudziestu przedsięwzięć w terminie udało się zrealizować tylko jedno (MJR). Jedno zadanie zrealizowano z opóźnieniem („Ślązak”), pięć kolejnych („Kormoran II”, SRN, „Holownik”, „Bielik”, „Ratownik”) jest realizowanych z opóźnieniem, a trzynaście zostało przerwanych lub przesuniętych na nieokreślony termin z różnych powodów („Miecznik/Czapla”, „Orka”. Supply”, „Delfin”, „Hydrograf”, „Ekotank”, „Magneto”, „Transhol”, „Bałtyk”, „Marlin”, „Ostryga”, „Kijanka” i „Demag”).
Do harmonogramu działań opisanych przez Rzecznika Prasowego Inspektoratu Uzbrojenia we wrześniu 2017 r. należy jeszcze dopisać dwa zadania, które zostały zapowiedziane później: budowę sześciu kutrów rakietowych kryptonim „Murena” oraz modernizację trzech małych okrętów rakietowych typu Orkan. Oba te zadania są również zawieszone na czas nieokreślony.