Czaputowicz: bezpieczeństwo najwyższym priorytetem polskiej dyplomacji

Bezpieczeństwo przede wszystkim – to jeden z głównych komunikatów płynących z dorocznego przemówienia ministra spraw zagranicznych dotyczącego celów polskiej polityki zagranicznej w 2018 r. Jego głównym filarem ma być NATO oraz sojusz łączący Polskę z USA.

Polska za umocnieniem obecności NATO na wschodniej flance

W związku z tym Polska zabiega o umocnienie obecności NATO w regionie, a także pogłębienie relacji łączących Warszawę i Waszyngton. W tym kontekście Warszawa chce przeciwdziałać podziałom pojawiającym się między członkami Sojuszu. Minister zadeklarował także wspieranie polityki otwartych drzwi NATO oraz współpracę z państwami spoza Paktu takimi jak Szwecja czy Finlandia, z którymi Polskę łączą wspólne interesy bezpieczeństwa.

Staliśmy się państwem dostarczycielem wspólnego bezpieczeństwa, a nie tylko jego odbiorcą. Polska będzie dążyć do zwiększenia obecności wojskowej i infrastruktury NATO w regionie

MSZ wobec unijnej polityki obronnej

Minister krótko odniósł się do unijnej polityki obronnej, wyróżniając rozwój krajowego przemysłu zbrojeniowego, strukturę narodowego budżetu obronnego oraz skuteczność i szybkości transgranicznego przerzutu wojsk sojuszniczych, jako kwestie definiujące mechanizm wzmocnionej współpracy obronnej (PESCO).

Czaputowicz zaznaczył, że Polska dąży do uniknięcia sytuacji, w której państwa dysponujące większym przemysłem obronnym będą w większym stopniu korzystały z propozycji Komisji Europejskiej dotyczących Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF), podczas gdy sektory obronne mniejszych członków będą w ten sposób ograniczone.

Opowiadamy się za równymi szansami dostępu do Funduszu dla przemysłów obronnych wszystkich państw członkowskich tak, aby zapewnić wzrost, innowacje i miejsca pracy w każdym z nich

Szef polskiej dyplomacji zaznaczył również, że wydatki na unijną politykę bezpieczeństwa nie powinny dublować funduszy przeznaczanych na obronność w ramach NATO. Czaputowicz podkreślił także, że solidarność europejska jest ważnym elementem relacji transatlantyckich.

W interesie Polski i Europy leżą pragmatyczne stosunki z Federacją Rosyjską. Polska dyplomacja działa na rzecz wypracowania solidarnej i konsekwentnej polityki NATO i Unii Europejskiej wobec Rosji

Polska w Radzie Bezpieczeństwa ONZ

W expose ministra ważnym elementem było polskie członkostwo w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. W czasie swojej kadencji Polska ma skupić się na wzmacnianiu zasad prawa międzynarodowego, zapobieganiu konfliktom oraz zwalczaniu nowych zagrożeń dla pokoju i bezpieczeństwa. W odniesieniu do tego wątku szef polskiej dyplomacji powiedział, że strona polska domaga się zaprzestania działań Rosji wobec Ukrainy, a także zaznaczył, że konieczne jest pokojowe uregulowanie konfliktu w Donbasie. Czaputowicz zapowiedział również, że podczas polskiego przewodnictwa w Radzie, które rozpoczyna się w maju tego roku prezydent Andrzej Duda, obecny podczas sejmowego przemówienia, poprowadzi debatę o umacnianiu zaufania do prawa międzynarodowego we współczesnym świecie.

Szef MSZ odniósł się do relacji z poszczególnymi krajami. Wśród najważniejszych partnerów Polski wymienił oprócz USA, Niemcy oraz Francję, z którą Polskę łączy współpraca w dziedzinie obronności. Czaputowicz dodał również, że Polska chce wykorzystać potencjał Trójkąta Weimarskiego. Podkreślone zostało również znaczenie relacji z Wielką Brytania oraz rozwój współpracy regionalnej.

Utrzymać dialog z Rosją

Minister odniósł się również do relacji z Rosją, utrzymanie dialogu z którą określił jako „niezbędne”. Nie oznacza to jednak, że Warszawa nie będzie zwracała uwagi na agresywne działania Rosji wobec państw Zachodu. Stanowisko wobec polityki Kremla ma być przy tym wypracowywane wspólnie z partnerami z UE i NATO.

NATO i relacje z USA główną osią polskiej polityki bezpieczeństwa

W przemówieniu najważniejszym elementem było wskazanie priorytetowego znaczenia uczestnictwa w NATO oraz sojuszu ze Stanami Zjednoczonymi. Jest to zdaniem szefa MSZ szczególnie ważne  w kontekście potrzeby zachowania jedności Sojuszu. Chodzi m.in. o zarzuty kierowane przez amerykańską administrację wobec europejskich członków sojuszu dotyczące niewystarczających wydatków na obronność, odmiennego stanowiska wobec przyszłości porozumienia z Iranem czy kwestii relacji gospodarczych między Europą a USA.

Polska za priorytetowe uznaje więc rozwijanie zdolności NATO, natomiast inicjatywy unijne traktowane są komplementarnie z zastrzeżeniem, że nie mogą powielać zadań Sojuszu. Ważne miejsce w wystąpieniu ministra zajął sojusz z USA, który został powiązany z priorytetem polskiej polityki zagranicznej czyli zapewnienia bezpieczeństwa państwa, co nadaje mu szczególny wymiar.

Jednocześnie w expose dużo miejsca szef polskiej dyplomaci poświęcił na relacje z Unią Europejską, jednak w tej części skupiono się głównie na aspektach pozamilitarnych. Pokazuje to, że członkostwo w UE zajmuje w polskiej polityce zagranicznej kluczowe miejsce jednak to NATO i relacje z USA tworzą główną oś kształtowania polskiej polityki bezpieczeństwa.