Ambasador USA dla Defence24.pl: Dzięki programowi Wisła Polska i USA są bezpieczniejsze [WYWIAD]

Andrzej Hładij: W jakich głównych  wymiarach podpisanie umowy na Wisłę może wpłynąć na wzmocnienie więzi transatlantyckich? Jakie korzyści może ona przynieść Polsce i USA?

Ambasador USA w Polsce Paul W. Jones: Dzięki pozyskaniu systemu Patriot w ramach programu obrony powietrznej Wisła Polska jest bezpieczniejsza; bezpieczniejsze są również Stany Zjednoczone i całe NATO. Zakup ten prowadzi też do znaczącego wzmocnienia relacji polsko-amerykańskich w obszarze bezpieczeństwa.    

Co najważniejsze, Polska zyska możliwość samodzielnej obrony swojego terytorium przed atakami ze strony samolotów, pocisków samosterujących oraz taktycznych rakiet balistycznych (TBM).

Po drugie nowe zdolności obronne Polski to również wsparcie krytycznych zdolności całego Sojuszu. Polska dołącza do powiększającej się rodziny 15 krajów polegających na sprawdzonym w boju, stale udoskonalanym systemie obrony powietrznej i przeciwrakietowej Patriot. Ponieważ tego samego systemu używają amerykańskie siły zbrojne, polski system będzie teraz kompatybilny z systemem Stanów Zjednoczonych i innych partnerów z NATO.  

Po trzecie system Wisła daje Stanom Zjednoczonym i Polsce dodatkowe możliwości wojskowych szkoleń oraz wspólnych ćwiczeń. 

I wreszcie, poza korzyściami natury operacyjnej, system Wisła wzmocni naszą współpracę przemysłową – polski przemysł obronny skorzysta ze znaczącego transferu technologii i trwałego partnerstwa z wiodącymi firmami zbrojeniowymi świata, korzystnego dla obu stron.

Czy strona amerykańska jest gotowa włączyć Polskę do negocjacji finansowych z koncernami-producentami systemu Patriot w ramach procedury FMS?

Rządowi Stanów Zjednoczonych zależy na pełniej przejrzystości i współpracy partnerskiej. Polska była włączona w negocjacje finansowe ze Stanami Zjednoczonymi w ramach procedury FMS w trakcie całej fazy I i oczekujemy, że pozostanie zaangażowana w negocjowanie fazy II i jej finalizację.

Jeszcze administracja Obamy oskarżyła Rosję o łamanie traktatu INF o likwidacji pocisków średniego i pośredniego zasięgu. Kraje regionu – Polska, a także Szwecja i Rumunia kupują systemy obrony przeciwrakietowej. Jaka może być odpowiedź USA na to rosyjskie zagrożenie i w jaki sposób wpływają na nią zakupy systemów obrony powietrznej w krajach regionu?

Stany Zjednoczone wyraziły swoje głębokie zaniepokojenie w związku z łamaniem przez Rosję traktatu INF i są zaangażowane w wypracowanie na drodze dyplomatycznej powrotu do stosowania tego traktatu przez Rosję. Wszystkie kraje są odpowiedzialne za ochronę swojej suwerenności, a zakup systemów obrony powietrznej pomaga w zapewnieniu kluczowych zdolności obronnych. NATO musi kolektywnie bronić swojego terytorium przed wszelkimi zagrożeniami, w tym przed zagrożeniem taktycznymi rakietami balistycznymi. Stany Zjednoczone w pełni popierają zwiększanie przez państwa partnerskie potencjału do obrony Sojuszu.

Departament Obrony kładzie bardzo duży nacisk na naziemną obronę przeciwlotniczą i przeciwrakietową, ten obszar był do niedawna zaniedbany, bo armia skupiała się na misjach w Afganistanie, Iraku. Jak Pentagon postrzega w tym kontekście polski zakup Patriotów? Czy zwiększa on szanse na rozmieszczenie jednostek przeciwlotniczych USA w regionie?  

Stany Zjednoczone, mając wiele priorytetów w zakresie globalnego bezpieczeństwa, nigdy nie zaprzestały rozbudowy i udoskonalania zdolności systemu Patriot do zwalczania pojawiających się zagrożeń. Zakup Patriotów przez Polskę w sposób oczywisty przyniesie dodatkowe możliwości szkolenia i wspólnych ćwiczeń oraz, jeśli zajdzie taka potrzeba, wspólnej walki, Polsce zaś zapewni nową, unikalną zdolność do obrony własnego terytorium jak też obrony sojuszników i partnerów.

Jakie inne programy modernizacji polskich sił zbrojnych są obecnie kluczowe z punktu widzenia amerykańskich firm?  

Rząd Stanów Zjednoczonych podtrzymuje aktywne zainteresowanie postępującą modernizacją polskich sił zbrojnych. Jak można by się spodziewać, firmy amerykańskie są bardzo zainteresowane ogłoszonymi już przez Polskę dużymi przedsięwzięciami modernizacyjnymi, są też bardzo otwarte na możliwości współpracy partnerskiej z polskimi firmami.

Czy można oczekiwać, że po sprzedaży Polsce rakiet JASSM czy systemu Patriot Waszyngton udzieli zgody na sprzedaż do naszego kraju także innych zaawansowanych typów uzbrojenia? Czy trwają rozmowy np. w sprawie rakiet Tomahawk czy satelitów szpiegowskich?

Stany Zjednoczone udostępniły Polsce wiele ze swych najbardziej zaawansowanych systemów uzbrojenia, takich jak pociski JASSM, system Patriot oraz nowy zintegrowany system dowodzenia obroną przeciwlotniczą i przeciwrakietową IBCS. Polska jako pierwszy kraj partnerski zamówiła system IBCS i będzie go wprowadzać w połączeniu z wczesną fazą wprowadzenia IBCS przez wojsko amerykańskie w 2022 roku. Pierwsze zestawy systemu Patriot trafią do Polski również w 2022 roku – aby można było w pełni wykorzystać technologię IBCS. Chcę podkreślić, że z decyzją o zakupie IBCS wiążą się dla Polski ogromne korzyści, trwają bowiem prace nad zakończeniem II etapu programu budowy obrony powietrznej średniego zasięgu Wisła i krótkiego zasięgu Narew, jak też całej architektury zintegrowanej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. Niestosowne byłoby z mojej strony komentowanie toczących się rozmów na temat systemów obrony, powiem tylko, że panuje przychylne podejście wobec Polski, jeśli chodzi o transfer technologii; chociaż oczywiście każdy transfer technologii rozpatrywany jest indywidualnie.

Czy USA planują rozmieścić swoje siły w Polsce i regionie na stałe, nie tylko w ramach obecnej rotacyjnej obecności?

Rozmieszczenie amerykańskiej Pancernej Brygadowej Grupy Bojowej w 2017 r. w ramach współpracy dwustronnej, wraz z batalionami zabezpieczenia logistycznego oraz sił powietrznych i centrum dowodzenia, stanowi bezprecedensowe rozszerzenie obecności sił amerykańskich w Polsce. Uważamy, że rozmieszczenie to jest wielkim sukcesem i integralną częścią wzmocnienia wschodniej flanki NATO, przy jednoczesnym wsparciu ze strony batalionów wzmocnionej wysuniętej obecności NATO i innych środków. Wespół z Polską i naszymi sojusznikami z NATO będziemy na bieżąco weryfikować, jak najlepiej wypełniać naszą misję obrony każdego centymetra terytorium Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Państwa bałtyckie apelują do USA o wzmocnienie swojej obecności wojskowej, także obrony powietrznej, tuż przed szczytem NATO w Brukseli. Jakie są główne cele USA na szczyt NATO w Brukseli w tym zakresie, w jakim stopniu realizacja postulatów Litwy, Łotwy i Estonii może być realizowana wspólnie z Polską i innymi krajami europejskimi? 

NATO aktywnie wzmacnia swoje możliwości obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. Jednak Stany Zjednoczone nie mogą dźwigać tego ciężaru w pojedynkę – dlatego prezydent Trump zachęca wszystkich sojuszników z NATO, aby wywiązali się ze swoich zobowiązań związanych z inwestowaniem w swoją obronę. Konieczne jest, byśmy wspólnie jako sojusz sprostali temu wymogowi, a zakup rakiet Patriot przez Polskę jest ogromnym krokiem naprzód w tym kierunku.

Jakie są najważniejsze przyczyny opóźnień budowy bazy w Redzikowie? Jakie będzie znaczenie tej instalacji w systemie obronnym Polski i Europy? Przed jakiego typu zagrożeniami i z jakich kierunków ma ona chronić?

Stany Zjednoczone w pełni podtrzymują swoje zobowiązanie do ukończenia trzeciej fazy Europejskiego Etapowego Systemu Obrony Przeciwrakietowej (EPAA) i doprowadzenia instalacji w Redzikowie do zdolności operacyjnej w 2020 roku. Jesteśmy wdzięczni Polsce, że gości tę instalację na swojej ziemi. Niestety niesatysfakcjonujące wykonanie prac budowlanych przez głównego amerykańskiego wykonawcę spowodowało opóźnienia. System w Redzikowie będzie ważnym krokiem naprzód, jeśli chodzi o sojusznicze zdolności balistycznej obrony przeciwrakietowej przeciw zagrożeniom spoza euroazjatyckiego teatru działań.

Jakiego zaangażowania w misje sojusznicze oczekują od Polski Stany Zjednoczone? W których krajach czy regionach USA potrzebują wsparcia Warszawy i w jakim wymiarze?

Polska była i jest jednym z naszych najbardziej solidnych sojuszników, podtrzymującym swoje zobowiązania do wspierania sojuszniczych misji w Iraku, Afganistanie, Ukrainie, Kosowie, Bośni i Hercegowinie oraz w Republice Środkowoafrykańskiej. Wkład Polski jest też widoczny na wschodniej flance NATO – czy to we wzmocnioną wysuniętą obecność NATO na Łotwie, misję patrolowania przestrzeni powietrznej nad państwami bałtyckimi czy też rotacyjne kontyngenty w krajach bałtyckich oraz w Rumunii. Polska jest krajem-gospodarzem i wspiera silną obecność NATO w Polsce, która obejmuje m.in. grupę bojową w ramach wzmocnionej wysuniętej obecności w Orzyszu, Wielonarodowy Korpus Północ-Wschód w Szczecinie, Wielonarodową Dywizję Północny-Wschód w Elblągu oraz Jednostkę Integracji Sił Sojuszu Północnoatlantyckiego w Bydgoszczy. Stany Zjednoczone głęboko doceniają ważny wkład Polski w te działania, jako że nasze wojska często służą ramię w ramię z polskimi żołnierzami.

Dziękuję za rozmowę.