Zdaniem prezesa, MiG-41 jeszcze w 2019 roku zostanie ukończony, co oznacza, że zgodnie z pierwotnym terminarzem będzie można oblatać samolot w 2020 roku. Mając na uwadze doświadczenie z rozwojem PAK-DA do fazy Su-57, lot prototypu mogą dzielić długie lata od wejścia nowych maszyn do służby. Szczególnie w sytuacji, gdy główny problem myśliwca Su-57, nieprzezwyciężony dotąd ostatecznie, to napęd. Tymczasem silniki to jeden z kluczowych elementów projektu PAK-DP.

PAK-DP, czyli następca MiGa-31

Skrót znaczenia projektu, w którym powstaje MiG-41 to PAK-DP, (ros.: ПАК-ДП co rozwija się jako Перспективный Aвиационный Комплекс Дальнего Перехвата), czyli Perspektywiczny System Powietrzny Dalekiego Przechwytywania. Krótko mówiąc, jest to myśliwiec dalekiego zasięgu nowej generacji, mający w perspektywie zastąpić samoloty MiG-31, które wprowadzono do służby w 1975 roku, a obecnie są modernizowane do najnowsze wersji MiG-31BM.

Zastąpienie MiG-31 to spore wyzwanie, ponieważ jest to unikalną konstrukcją. Jedne z niewielu produkowanych seryjnie, mogą poruszać się z naddźwiękową prędkością przelotową bez użycia dopalaczy a jego prędkość maksymalna to 2,85 Macha. Do tego należy dodać promień działania około 1450 km, wysoki pułap i możliwość przenoszenia pocisków powietrze-powietrze K-37 o zasięgu 280 km.

Projekt PAK-DP stawia poprzeczkę znacznie wyżej. Ma on osiągać prędkość ponad 4,3 Machów, znacznie więcej niż amerykańskie samoloty rozpoznawcze SR-71 Blackbird, uważane za najszybsze maszyny wojskowe (3,5 Macha). Zasięg zaplanowano na ponad 11 tys. km, co umożliwić ma długotrwałe patrole w rejonach pozbawionych infrastruktury. Główne zadanie MiGa-31 i jego następcy MiG-41 to właśnie patrolowanie rozległych obszarów Azji czy patrole arktyczne, czyli misje unikalne.

Również uzbrojenie nowej maszyny jest unikalne, gdyż ma umożliwiać m.in. zwalczanie pocisków hipersonicznych. Oprócz klasycznych i hipersonicznych pocisków powietrze-powietrze przewidywane jest również użycie broni laserowej, której skuteczność jest znacznie większa na dużych wysokościach, gdzie atmosfera jest rzadsza i nie występują problemy takie jak chmury czy opad atmosferyczny.

Koniec długiej drogi, czy następny krok?

Zgodnie z bardzo skąpymi informacjami na temat MiGa-41, nowy samolot ma, w znacznym stopniu bazować na programie następcy MiGa-31, oznaczonym jako „Projekt 70.1”. Został on zamkniętym w 1993 roku, po zakończeniu fazy analityczno-badawczej, bez budowy prototypu. „Projekt 70.1” miał układ aerodynamiczny delta z przednimi płaszczyznami sterującymi, pojedynczym usterzeniem i silnikami nietypowo umieszczonymi ponad kadłubem. Uzbrojenie miało być przenoszone w wewnętrznych komorach, przede wszystkim dla obniżenia oporów aerodynamicznych, ale też uniknięcia uszkodzeń przez temperaturę, związaną z wysokimi prędkościami lotu, planowanymi nawet na Mach 4. Tak wysokie osiągi miały umożliwić przechwytywanie samolotów SR-71 Blackbird.

W roku 2013 o rozpoczęciu prac nad projektem następcy MiGów-31 poinformował dowódca Sił Powietrznych (dziś powietrzno-kosmicznych) Federacji Rosyjskiej gen. Wiktor Bondariew. W 2017 roku ogłoszono przejście programu PAK-DA z fazy badawczej do wykonawczej, co oznaczało rozpoczęcie prac nad prototypem. Nie opublikowano dotąd żadnych oficjalnych wizerunków nowej maszyny MiG-41, jednak należy spodziewać się, iż łączy ona rozwiązania Projektu 70.1 z zastosowanymi w samolocie Su-57 środkami technicznymi obniżającymi sygnaturę radarową myśliwca. W zakresie np. zastosowania wewnętrznej komory uzbrojenia obie koncepcje są zbieżne.

Wyjątkowy samolot do wyjątkowych zadań?

Pod względem rozmiaru, maszyna z pewnością będzie większa od amerykańskiego F-22 Raptor, który obecnie jest największym myśliwcem stealth. Masa MiGa-41 przekroczy 40 ton, a długość maszyny będzie przekraczać 20 metrów. Największym wyzwaniem będzie z pewnością konstrukcja silników, które muszą zapewniać prędkość ponad czterokrotnej prędkości dźwięku na wysokości sięgającej 50 km. Patrząc na historię napędu myśliwców Su-57, które nawet w wersji seryjnej nie są napędzane docelowym silnikiem, ale wariantem napędu maszyn Su-35, można spodziewać się największych opóźnień właśnie z tej strony.

Zgodnie z planem prototyp myśliwca MiG-41 ma wzbić się w powietrze w 2020 roku, a do 2025 roku wejść do służby. Równocześnie jednak nadal realizowany jest program modernizacji MiGów-31 do standardu MiG-31BM, który ma pozostać w służbie do roku 2035. Maszyny mają pełnić nie tylko zadania ciężkich myśliwców, ale również przenosić nowe pociski hipersoniczne Kindżał.

Nie jest wykluczone, że również MiG-41 będzie miał takie możliwości, stając się systemem uzbrojenia ofensywnego, któremu trudno będzie przeciwstawić obecnie istniejące systemu obrony powietrznej. Rosjanie planuje wyposażyć tą maszynę w wiele wyjątkowych rozwiązań, takich jak broń energetyczna czy sterowanie z ziemi, czyniące z niego bezzałogowiec, którego lot będzie częściowo kontrolowany przez systemy autonomiczne. Najpierw jednak MiG-41 musi wzbić się w powietrze. Jednak jeśli Rosji uda się ten projekt zakończyć sukcesem, uzyska znaczną przewagę, dysponując myśliwcem o nieporównywalnym zasięgu, pułapie i prędkości.