Geopolityka
Polska członkiem CENOR
Po kilkuletnich przygotowaniach i staraniach Dowództwa Sił Powietrznych i Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP we wrześniu tego roku Polska przystąpi do CENTRAL AND NORTHERN REGION – CENOR.
Utrzymanie zdolności do wykonywania misji NATO w jednej, cywilno-wojskowej przestrzeni powietrznej przy jednoczesnym utrzymaniu wymaganego poziomu bezpieczeństwa w ruchu lotniczym wymaga stosowania ujednoliconych przepisów i procedur w czasie wykonywania lotu.
Jedną z metod pozwalającą na utrzymanie wymaganego poziomu bezpieczeństwa w ruchu lotniczym jest wspólne zaangażowanie i wzajemna współpraca oraz przynależność do organizacji i zespołów w ramach NATO. Zespoły NATO wytwarzają dokumenty specjalistyczne, także w obszarze publikacji lotniczych, np. tzw. FLIP – Flight Information Publication. FLIP-y zawierają procedury podejścia do lądowania i startu wykonywane według jednolitych zasad i przepisów określonych w STANAG.
W obszarze lotnictwa wojskowego NATO taką organizacją jest m.in. CENTRAL AND NORTHERN REGION (CENOR). Członkami CENOR są Belgia, Czechy, Dania, Niemcy, Norwegia i Holandia. CENOR publikuje procedury podejścia do lądowania i odlotu w dwóch tomach:
1. I tom: Przyrządowe procedury podejścia do lądowania –Instrument Approach Procedures (IAP).
2. II tom: Standardowe procedury odlotu –Standard Instrument Departure (SIDs).
Głównym celem organizacji jest utrzymanie publikacji na najwyższym poziomie dokładności i spójności danych lotniczych zawartych na kartach podejścia do lądowania. Każde państwo projektuje procedury podejścia do lądowania zgodnie z specyfikacją CENOR a Biuro CENOR odpowiada za publikowanie ich w cyklu 56 dniowym. W ubiegłym roku organizacja międzynarodowa obchodziła 25-lecie powołania jej do życia.
Do chwili obecnej Siły Zbrojne RP nie współpracowały z partnerami zagranicznymi państw NATO w zakresie wymiany informacji/danych lotniczych w zakresie lotniska i przestrzeni powietrznej, czyli w zakresie służby informacji lotniczej. Powyższy stan miał wpływ na utrudniony dostępu do informacji/danych lotniczych lotnisk innych państw NATO, a w szczególności na przygotowanie się polskich pilotów do udziału w międzynarodowych ćwiczeniach lotnictwa wojskowego państw NATO organizowanych poza granicami kraju.
Szefostwo Służby Ruchu Lotniczego SZ RP (Szefostwo SRL SZ RP) pierwsze próby współpracy z CENOR podjęło w 2006 r. Dotychczasową przeszkodą przystąpienia Polski do organizacji był brak możliwości spełnienia warunków organizacyjnych i technicznych określonych w specyfikacji technicznej przez CENOR.
Dzięki staraniom szefostwa w Oddziale Informacji i Procedur Lotniczych utworzono trzywydziałową strukturę: Wydział Projektowania Procedur, Wydział Lotniskowy oraz Wydział Publikacji Lotniczych, który będzie bezpośrednio współpracował z CENOR. Ponadto, przystąpienie do międzynarodowej organizacji CENOR zostało wprowadzone aneksem do „Planu Rozwoju Sił Powietrznych w latach 2009 – 2018".
Po spełnieniu wymogów technicznych i organizacyjnych, kolejnym etapem realizacji było wystąpienie do Przewodniczącego Komitetu Sterującego CENOR z prośbą o przyjęcie w poczet członków organizacji. Pierwszy zjazd specjalistów CENOR z udziałem przedstawicieli Szefostwa SRL SZ RP odbył się we Frankfurcie n. Menem w kwietniu ubiegłego roku. Na powyższym spotkaniu przewodniczący CENOR oficjalnie wręczył przedstawicielom szefostwa „Porozumienie..." („Memorandum of Understanding").
Przedstawiciele Szefostwa SRL SZ RP jako obserwatorzy uczestniczyli w kolejnych dwóch zjazdach organizacji CENOR, które odbyły się w m. Praga we wrześniu ubiegłego roku oraz w siedzibie CENOR we Frankfurcie nad Menem w kwietniu br.
Efektem końcowym wysiłków Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego SZ RP jest zatwierdzenie porozumienia przez ministra Obrony Narodowej i wydanie upoważnienia dla szefa Szefostwa SRL SZ RP do podpisania porozumienia w imieniu ministra Obrony Narodowej. Oficjalne podpisanie porozumienia nastąpi na kolejnym posiedzeniu Komitetu Sterującego i Specjalistów CENOR, które jest planowane we wrześniu br. w Kopenhadze.
(płk Andrzej Hypta, Siły Powietrzne RP)
