Kto zostanie nowym Sekretarzem Generalnym NATO? Rezygnacja kluczowego kandydata

„Nie będziemy blokować kandydatury Marka Rutte na Sekretarza Generalnego NATO” – zakomunikowała we wtorek estońskim mediom premier tego kraju, Kaja Kallas, która stwierdziła, że z dwójki Rutte-Iohannis to ten pierwszy ma większe szanse na zostanie następcą Jensa Stoltenberga. Przypomnijmy, Norweg zakończy swoją kadencję 1 października 2024 roku.

Trzy kryteria

Zdaniem Kallas nowy Sekretarz Generalny NATO najlepiej, aby spełniał trzy najważniejsze jej zdaniem kryteria. Po pierwsze, powinien być z kraju, który przeznacza na budżet obronny co najmniej 2 proc. PKB. „Ktoś z takiego państwa jest bardziej wiarygodny niż ktoś z państwa, które nie spełnia tego warunku” – powiedziała.

Kolejnym istotnym elementem, który powinien cechować przyszłego sekretarza według premier Estonii jest kraj, z którego pochodzi kandydat. Jej zdaniem najlepiej, aby pochodził on z regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Trzecim ważnym czynnikiem powinna być umiejętność budowania sojuszów i koalicji w dużych instytucjach.

Co ciekawe, holenderski premier, spełnia jedynie ten trzeci wymóg. „Rutte przez lata był liderem koalicji rządowej, potrafi tworzyć kompromisy i to jest jego siłą” – stwierdziła Kallas. Jak odniosła się do dwóch pozostałych elementów, których holenderski polityk nie spełnia (przypomnijmy Niderlandy w 2023 roku przeznaczyły 1,7 proc. PKB)?

„Rzeczywiście istnieją obawy co do 2 proc. Rozmawialiśmy o tym, jak Rutte chciałby przekonać pozostałe kraje do zwiększenia wydatków” – powiedziała. Z kolei jeśli chodzi o pełnienie funkcji sekretarza przez przedstawiciela kraju EŚW, wydaje się, że udało się dojść do kompromisu, który miałby polegać na tym, że ktoś z tego regionu mógłby zostać zastępcą sekretarza. „Estonia byłaby zainteresowana fotelem zastępcy Sekretarza Generalnego NATO. Mamy wiele dobrych propozycji na to stanowisko” – powiedziała Kallas.

Problem braku silnej kandydatury

Rezygnacja premier Estonii z ubiegania się o stanowisko Sekretarza Generalnego NATO to wyraz politycznego realizmu i skupienia się na polityce wewnętrznej. Zwraca na to uwagę dr Aleksander Olech, Szef działu Współpracy Międzynarodowej Defence24.

„Obecnie jednym z głównych sojuszników Tallinna jest Paryż, a Macron zdecydował się poprzeć Marka Rutte. Tym samym estońskiej „Żelaznej Damie” pozostało zaakceptowanie stanowiska silniejszych oraz dalsza koncentracja na wysiłkach, aby wspierać Ukrainę” – powiedział ekspert. Jego zdaniem trwająca nadal dyskusja na temat nowego Sekretarza świadczy poniekąd o słabości istniejących kandydatur, a żyjemy w czasach, kiedy silne przywództwo jest nam szczególnie potrzebne.

„Prawdą jest, że brakuje mocnego kandydata na Sekretarza Generalnego, a zwłaszcza osoby reprezentującej kraj wschodniej flanki NATO. Europa, a w tym przede wszystkim Polska, potrzebuje silnego przywództwa, a priorytetem dla Sojuszu musi zostać rosyjska agresja i pojawiające się wyzwania. Nowy Sekretarz musi rozumieć, że kluczowe jest wzmocnienie działań względem Rosji i podkreślanie stabilności NATO, włącznie z perspektywą operacji w ramach Artykułu 5.” – podsumował dr Olech.