Brytyjskie pojazdy dla czeskich komandosów

W poniedziałek 10 listopada br. w obecności brytyjskiego ambasadora w Pradze, Matta Fielda i attaché ds. obrony, pułkownika Jonnego Kitsona, przedstawiciele firmy Supacat Ltd. i jej czeskiego partnera - LLP, podpisali umowę na dostawę 18 pojazdów Supacat HMT Extenda dla Sił Specjalnych Armii Czeskiej (czech. SpecS AČR).

Przypomnijmy, że o wyborze brytyjskiej oferty Czesi poinformowali we wrześniu br. Decyzję tę miały poprzedzić testy porównawcze 14 pojazdów od dziewięciu producentów prowadzone w latach 2020 - 2021. Oceniane były różne parametry, w tym: maksymalna mobilność i przejezdność nawet w ekstremalnym terenie, duża ładowność i możliwość transportu zapasów oraz uzbrojenia potrzebnego do kilkudniowego samodzielnego działania, modułowa konstrukcja umożliwiająca szybkie dostosowanie pojazdu do rodzaju misji i środowiska oraz możliwość transportu lotniczego.

Za wyborem konstrukcji Supacata przemawiać miała: modułowość, duża ładowność, komfort załogi i możliwość długotrwałej eksploatacji bez wsparcia. Czesi podkreślili również, że pojazdy Supacat HMT Extenda zostały specjalnie zaprojektowane dla sił specjalnych, są sprawdzony w boju i używany przez elitarne jednostki NATO.

Konstrukcja firmy Supacat zastąpi używane do tej pory pojazdy Land Rover Defender 130 Kajman będące trzecią wersją brytyjskiej legendarnej konstrukcji w armii naszego południowego sąsiada. Dwie poprzednie wersje, oznaczone SOV i SOV II, bazowały na krótszej wersji -Land Rover Defender 110 - wprowadzonej jako podstawowy samochód osobowo-ciężarowy wysokiej mobilności w Siłach Zbrojnych Republiki Czech (czech. Armáda České republiky) (Defendery były dostarczane od 2002 roku w wersjach 90, 110 oraz 130). Supacaty mają też zastąpić wykorzystywane do celów logistycznych, dostarczania zaopatrzenia podczas działań, ciężarówki marki Tatra.

„Zakup pojazdów Supacat jest ważnym krokiem w kierunku zapewnienia mobilności sił specjalnych i ich gotowości do wykonywania zadań operacyjnych zgodnie z doktryną krajową i sojuszniczą oraz wyznaczonymi celami budowania zdolności. Jednocześnie następuje wymiana obecnych lekkich pojazdów bojowych sił specjalnych, których wymiana jest konieczna już od wielu lat” – powiedział szef sztabu generalnego Karel Řehka.
Generał Karel Řehka, Szef Sztabu Generalnego Armády ČR

Wieloletnie doświadczenie z misji w Afganistanie, Mali i innych krajach miały dowieść, że pojazdy Land Rover Defender nie spełniają już wymagań dotyczących obecnych teatrów działań. Ich niewystarczająca ładowność i pojemność transportowa, niski poziom ochrony oraz przestarzała konstrukcja ograniczają możliwości ich wykorzystania. W środowisku współczesnych konfliktów, gdzie oczekuje się szybkiej reakcji i długotrwałego operowania/działania w odosobnieniu, potrzebna jest platforma, która umożliwi siłom specjalnym samodzielne przemieszczanie się i przewożenie wszystkiego, co niezbędne, bezpośrednio we własnych pojazdach.

Za dostawy nowych wozów dla czeskich komandosów będzie odpowiadać firma LPP, która dostarczy podwozia za kwotę 32,6 mln GBP bez VAT. Z kolei Wojskowy Instytut Techniczny VTÚ (czes. Vojenský technický ústav) odpowiedzialny będzie za ich ocenę techniczną oraz integrację systemów uzbrojenia, łączności i innego wyposażenia, co ma kosztować 810 mln koron bez VAT.

Supacat HMT Extenda Mk3

Supacat HMT Extenda bazuje na sprawdzonej platformie Common Base Platform firmy Supacat, znanej choćby z użytkowanych przez brytyjską armię wozów Jackal 2 4x4 (HMT 400) i Coyote 6x6 (HMT 600). Extenda to modułowa konstrukcja łącząca niejako w sobie dwie wcześniej wymienione konfiguracje HMT - 4x4 i 6x6. Oferuje ona użytkownikowi możliwość konfiguracji, w zależności od potrzeb, wozu różniącego się nie tylko długością, liczbą osi, ale także zdolnościami transportowymi. Jest to możliwe poprzez dodanie lub usunięcie trzeciej osi, co prezentuje zamieszczony powyżej film. Rekonfigurację można przeprowadzić w ciągu kilku godzin, używając standardowych narzędzi warsztatowych i sprzętu do podnoszenia.

Modułowość Extendy oznacza również szereg innych opcji konfiguracyjnych, w tym różne moduły misyjne/zadaniowe oraz skalowalne poziomy ochrony. Standardowo wozy są wyposażone w osłony przeciwminowe i balistyczne obejmujące m.in. podłogę i drzwi.

W podstawowej wersji 4x4 pojazd ma ładowność 2400 kg (DMC 9000 kg). Z kolei dodanie trzeciej osi zwiększa zarówno przestrzeń ładunkową jak i ładowność do 4200 kg (DMC 12000 kg). Oczywiście różnice sprowadzają się także do długości wozów, która wynosi odpowiednio: 5800 mm dla 4x4 i 7050 mm dla 6x6. Szerokość jest taka sama dla obu konfiguracji - 2050 mm. Wysokość dzięki regulowanemu pneumatycznemu zawieszeniu można zmieniać w przedziale od 1885 mm do 2445 mm.

Extenda wyposażona jest, podobnie jak inne wozy rodziny HMT, w silnik Cummins ISBe o poj. 6,7 l. osiągający moc 138 kW/182 KM i maksymalny moment obrotowy 700 Nm. Jednostka napędowa spełnia normę emisji spalin Euro III i współpracuje z 5-biegową skrzynią automatyczną Allisona. Skrzynia rozdzielcza zapewnia napęd 2WD/4WD (trzecia oś napędzana jest za pośrednictwem drugiej). Maksymalna prędkości wynosi 120 km/h, a zasięg 1000 km zapewniają zbiorniki paliwa o łącznej poj. 230 litrów.

Osie z niezależnym zawieszeniem z miechami powietrznymi i regulacją wysokości, wyposażone mogą być w mechanizmy różnicowe z ograniczonym poślizgu lub z mechanicznymi blokadami. Na osiach montowane są koła o rozmiarze 335/80 R20, które mogą być wyposażone we wkładki typu runflat.

Lista opcjonalnego wyposażenia obejmuje m.in. wyciągarkę (elektryczną lub hydrauliczną), montaże do broni, zdalnie sterowane stanowiska strzeleckie, wyrzutnie granatów dymnych, przystosowanie do ruchu prawo- lub lewostronnego, dodatkowe opancerzenie (osłony balistyczne i przeciwminowe).

Do tej pory pojazdy rodziny HMT trafiły do użytkowników w Australii, USA, Norwegii, Danii, Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii i Estonii, a także na Ukrainę, której wozy Extenda Mk2 w liczbie 14 samochodów. przekazał rząd Australii.

Najnowsza iteracja HMT Extenda oznaczona jest jako Mk 3e.