Wyroby Belmy na straży polskich granic i Tarczy Wschód

Maciej Szopa: Polska zapowiedziała wycofanie się z traktatu ottawskiego. Na ile to jest ważne dla kraju i dla BELMY?

Jarosław Zakrzewski: Wycofanie się Polski z Traktatu Ottawskiego traktujemy jako słuszną decyzję i konsekwencję działań, jakie obserwujemy podczas konfliktu zbrojnego Rosja-Ukraina. W sytuacji, gdzie agresor nie podpisał konwencji i nie przestrzega żadnych zasad, a obie strony konfliktu są państwami ościennymi Polski; uważamy, że logiczną i odpowiedzialną decyzją było wyjście z Konwencji, co w sposób bezpośredni przełoży się to na budowanie bezpieczeństwa polskich granic. Z punktu widzenia Bydgoskich Zakładów Elektromechanicznych „BELMA” S.A. decyzje te przełożą się zdecydowanie na potencjalny wzrost zamówień, nie tylko w zakresie produkcji min przeciwpancernych, ale również przeciwpiechotnych, których ofertę dla polskiego MON Spółka jest gotowa przedstawić w bardzo krótkim czasie. W związku z tym, że od wielu lat Belma inwestowała w budowanie kompetencji zespołu badań i rozwoju a także inwestowała w swój park maszynowy,przedstawienie bogatej i kompleksowej oferty dla SZ RP nie będzie stanowiło wielkiego wyzwania.

Na potrzeby jakie przynoszą nam obecne czasy oraz oczekiwania polskiego MON, bydgoska BELMA jest gotowa na produkcję najbardziej oczekiwanych produktów.

Polska inwestuje ogromne pieniądze w program Tarczy Wschód, mający zabezpieczyć północno-wschodnią granicę. Czy tutaj BELMA także bierze udział? Jeśli tak to w jakim zakresie?

Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „BELMA” S.A., z uwagi na swoją ofertę produktową, odgrywają strategiczną rolę, jako dostawca rozwiązań minersko-zaporowych. BELMA jest producentem kluczowych wyrobów dla wypełnienia potrzeb SZ RP, zdefiniowanych w założeniach Narodowego Programu Odstraszania i Obrony „Tarcza Wschód”.

Jakie produkty BELMY zostały zamówione w kontekście Tarczy Wschód i co jeszcze zamierzacie zaproponować w tym zakresie potrzeb?

Niemal wszystkie wyroby produkowane przez Bydgoską BELMĘ wpisują się w wymagania Programu „Tarcza Wschód”. Dotyczy to w szczególności rozwiązań, takich jak:

-      miny ręczne (typu MR-123 i nowo opracowane MP-25);

-      miny przeciwburtowe (typu MPB „AGAWA”, czy SPPŁW „Tulipan”);

-      kasety/miny narzutowe (typu MN-123), w ramach dostaw kompletnego systemu narzutowego produkcji BELMA S.A., a zastosowanego i zintegrowanego na Pojeździe Minowania Narzutowego BAOBAB-K;

-      nowe rozwiązania min przeciwpiechotnych (typu mina przeciwpiechotna ręczna MPR, mina przeciwpiechotna skacząca MPS-M/P, mina przeciwpiechotna narzutowa dronowa MPND), oraz

-      nowe bezzałogowe statki powietrzne pn. „TURTLE” do układania precyzyjnych pól minowych lub zabezpieczania infrastruktury krytycznej.

Należy wspomnieć, że zdaniem ekspertów, doświadczenia ukraińskie pokazują, że najskuteczniejsze środki bojowe, których głównym celem jest zabezpieczenie granic przed próbą naruszenia ich integralności i bezpieczeństwa, są rozwiązania minersko-zaporowe a następnie bezzałogowce. Dlatego aby nie dopuścić do potencjalnej okupacji terenów Państwa, należy wykorzystać potencjał jaki drzemie w rozwiązaniach minersko-zaporowych.

Na obecnym etapie zaawansowania Narodowego Programu Odstraszania i Obrony „Tarcza Wschód”, BELMA S.A. jest dostawcą kompletnych zestawów systemów narzutowych na potrzeby PMN BAOBAB-K tj. ramy skośnej, miotacza oraz kaset minowych, uzbrojonych w miny przeciwpancerne MN-123.

Kolejnym systemem, w którym wykorzystywane są systemy narzutowe BELMY jest pojazd „BLUSZCZ”, czyli mobilny, załogowy lub bezzałogowy system narzutowy na podwoziu pojazdu TAERO/STEKOP. Pojazd jest wyposażony w pojedynczy miotacz, produkowany w BELMIE, uzbrojony w 100 min typu MN-123. Głównym jego zadaniem jest układanie precyzyjnych pól minowych w trudnodostępnych terenach.

Czy nawiązaliście jakieś partnerstwa żeby wspólnie budować Tarczę Wschód?

Obecna oferta BELMY S.A. jest kompletna w rozwiązania minersko-zaporowe, które projektujemy i produkujemy. Skuteczność naszych wyrobów jest potwierdzona w warunkach bojowych, co wysoko pozycjonuje naszą ofertę. Przez wiele lat, wypracowaliśmy wiele rozwiązań przy udziale i wsparciu merytorycznym Wojskowych Instytutów WITU czy WITI, i do tej pory wspomagamy się ich kompetencjami w zakresie testów i certyfikacji wyrobów. To nam w zupełności wystarczy i  nie widzę na obecnym etapie potrzeby sięgania po zewnętrzne licencje. Pracujemy obecnie nad tak wieloma rozwiązaniami, że my i Instytuty badawcze będziemy mieli wiele pracy.  

Istnieje jednak ciekawy obszar do nawiązania współpracy z firmami zewnętrznymi. W związku z faktem posiadania szerokiej oferty bardzo skutecznych głowic bojowych do bezzałogowych statków powietrznych, opracowanych dzięki współpracy z Instytutem WITU, i znacznego zwiększenia w ostatnim czasie zdolności produkcyjnych, mamy zamiar nawiązać współpracę z producentami BSP. Celem jest integracja głowic bojowych BELMY z jak największą liczbą statków powietrznych, aby odbiorcy, którzy są zainteresowani naszymi głowicami, mieli wybór jednostki latającej/ amunicji krążącej dla powierzonych im zadań.

Ważnym podkreślenia jest fakt, że głowice BELMY, opracowane przy współpracy z Wojskowym Instytutem Technicznym Uzbrojenia, cechuje bardzo wysoka skuteczność działania, a o skuteczności systemu bezzałogowego świadczy właśnie efektor – czyli głowica bojowa. Istnieje wiele opinii ekspertów, którzy podkreślają, że dużo jest zmian technicznych rozwiązań BSP, szczególnie w zakresie szybko zmieniającej się charakterystyki pola walki, zabezpieczeń przed jamming’iem, czy spoofing’iem, rozwiązań światłowodowych, natomiast w zakresie efektorów tego nie obserwujemy. Dlatego zamawiający, przy zestandaryzowanym sposobie komunikacji głowica - BSP, bez obaw może z wyprzedzeniem zamawiać głowice bojowe, a następnie w miarę potrzeb dobrać dowolną jednostkę latającą, która odpowiada aktualnym wymaganiom pola walki.  

Spółka również sama pracuje nad rozwiązaniami jednostek latających do roznoszenia min lub amunicji krążącej, i w tym zakresie chętnie nawiąże współpracę z firmami, które będą mogły zintegrować rozwiązania BELMY z systemami zarządzającymi polem walki. 

Czy wojsko i Straż Graniczna dzielą się z wami swoimi doświadczeniami z ochrony granicy?

Tak. Konsultujemy i poddajemy ocenie nasze rozwiązania z niemal wszystkimi jednostkami i służbami już na etapie projektowania. Są nimi m.in. wojsko i straż graniczna, jednym słowem użytkownik końcowy. Praktyka ta wielokrotnie udowodniła, że działając w ten sposób, nie uprawia się „sztuki dla sztuki”, a projektuje wyroby na faktyczne potrzeby odbiorcy.

Nawiązaliśmy także współpracę z doświadczonymi instruktorami w zakresie działań dywersyjnych i antyterrorystycznych, co stanowi ogromną wartość dodaną w naszych wyrobach. Takie współdziałanie skraca czas projektowania danego rozwiązania, zanim trafi ono na badania do Instytutów Wojskowych.

Wiele czerpiemy również z rozmów z żołnierzami i przedstawicielami ukraińskich jednostek, którzy dzielą się doświadczeniami z pola walki.

Jak rozwijała się firma i jej produkcja w ostatnich latach? Kiedy ostatnio rozmawialiśmy - dwa lata temu- szykował się wielki skok produkcji.

To prawda, czas szybko mija. Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „BELMA” S.A. przeszły w ostatnich latach ogromne zmiany w zakresie inwestycji własnych w infrastrukturę i park maszynowy. Wiele procesów zostało zautomatyzowanych, a technologia i procesy produkcji zostały poddane głębokiej optymalizacji. Jak wiadomo, optymalizacja procesów jest procesem ciągłym, więc w kolejnych latach nadal zamierzamy nad nimi pracować i dzięki temu rozwijać park maszynowy.

Obecnie osiągnęliśmy już dwudziestokrotny wzrost zdolności produkcyjnych, z czego jesteśmy bardzo zadowoleni. Dzięki tym zmianom i inwestycjom możemy zapewnić oczekiwaną zdolność produkcji środków minerski-zaporowych na potrzeby Narodowego Programu Odstraszania i Obrony „TARCZA WSCHÓD”.

Po planowanych obecnie inwestycjach ze środków własnych oraz pochodzących z Funduszy z Funduszu Inwestycji Kapitałowych przy udziale i wsparciu naszych właścicieli Polskiej Grupy Zbrojeniowej / Ministerstwa Aktywów Państwowych, zwiększymy te zdolności jeszcze kilkukrotnie. Zwiększy to potencjał obronny na całej długości wschodniej granicy EU.

Ważne jest to, że BELMA S.A. posiada wyroby i zna technologię ich produkcji, ponieważ stanowi to od lat know-how BELMY, a zwiększenie wolumenów produkcji osiągnie poprzez multiplikację procesów, zgodnie z potrzebami SZ RP.

Jak rozwijają się inne produkty Belmy?

Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „BELMA” S.A. w ostatnich kilku latach wojny bardzo sumiennie przepracowały swoje portfolio. Odrobiliśmy lekcje i przygotowaliśmy produkcję również w kontekście wyjścia Polski z Konwencji Ottawskiej oraz doświadczeń z konfliktu zbrojnego Rosja - Ukraina.

Doświadczenia z pola walki za wschodnią granicą wskazują, że kluczową rolę w obronie granic stanowią miny i amunicja krążąca. W zakresie tych dwóch grup produktowych, od pierwszych dni konfliktu, obserwuje się zapotrzebowanie w przedziale setek tysięcy  do milionów sztuk. Ogromne zapotrzebowanie na te dwa główne wyroby sprawiły, że w BELMIE rozpoczęto prace nad nowymi rozwiązaniami w zakresie min przeciwpiechotnych i bezzałogowych statków powietrznych.

Aby odpowiedzieć na potencjalne zapotrzebowanie SZ RP oraz rynku, bydgoska BELMA skupiła swoje portfolio w kierunku rozwiązań minersko-zaporowych i głowicowych.

Głowice bojowe. Jak rozwija się portfolio produktów i do jakich zastosowań?

Obecnie w portfolio produktowym Bydgoskich Zakładów Elektromechanicznych „BELMA” S.A. ważnym punktem są głowice bojowe, zróżnicowane pod względem masy własnej tj. 1,2 kg, 1,45 kg, 1,6 kg i 4,8 kg, a nawet 18 kg. Pod względem zawartości materiału wybuchowego każda z głowic, od GX-1 DG, GX-1 i GX-2, GX-3 do GX-4, produkowana jest w czterech wersjach:

• odłamkowo - burzącej GO HE (ang. High Explosive),
• kumulacyjno - odłamkowej GK HEAT (ang. High Explosive Anti-tank),
• termobarycznej GTB FAE (ang. Fuel-Air Explosives) ,
• szkolnej/ćwiczebnej GO-1 HE-TP na potrzeby treningowe.

Rodzina głowic GX-1DG/ GX-1/ GX-2 /GX-4  charakteryzuje się masą własną 1,2 /1,45 /1,6 /4,8 kg i takim samym interfejsem, dzięki czemu bez względu na typ głowicy i zastosowany w niej materiał wybuchowy, można je montować wymiennie na zintegrowanych z nimi bezzałogowych statkach powietrznych. Daje to pełną elastyczność wykorzystania różnego typu głowic zamiennie, zgodnie z zapotrzebowaniem i rodzajem zaplanowanych misji do wykonania.

Skoro doświadczenia konfliktu na Ukrainie pokazują jednoznacznie, że głowice bojowe do amunicji krążącej są na drugim miejscu, tuż za minami, najbardziej poszukiwanym  środkiem bojowym, to najważniejszym zadaniem dla BELMY będzie nadal rozwijać zdolności produkcyjne w tym zakresie, aby sprostać potrzebom SZ RP oraz sojuszników.  Dla podkreślenia tego wniosku jest to, że z danych statystycznych pochodzących z ukraińsko-rosyjskiego konfliktu wynika, że od 2023 r. zapotrzebowanie na głowice bojowe, w tym i bezzałogowce, wzrosło trzydziestokrotnie, tj. z 150 tyś sztuk do 4,5 mln sztuk rocznie. To potwierdza konieczność planowanych przez Spółkę działań i inwestycji, zmierzających do zwiększenia mocy produkcyjnych.

A jaka będzie przyszłość min?

Dla Bydgoskich Zakładów Elektromechanicznych „BELMA” S.A., oprócz zapalników, głowic bojowych, platform bezzałogowych, miny stanowią sztandarowy wyrób Spółki. Przez wiele lat były to wyroby z kategorii tych niedocenianych lub pomijanych z uwagi na zapisy Konwencji. Po wystąpieniu Polski z Konwencji Ottawskiej wzrosło znaczenie rozwiązań minersko-zaporowych, jako środków bojowych skutecznie wspierających obecne pole walki.

BELMA S.A. może się pochwalić inteligentnymi i programowalnymi rozwiązaniami, które dzięki możliwości programowania swoich parametrów funkcjonalnych, wpisują się w programy operacyjne sił zbrojnych.  Ich programowalność dotyczy np.: działania natychmiastowego lub zwłocznego, wyboru który pojazd z kolumny jest celem ataku, czasu samolikwidacji i samoneutralizacji, itd. Dzisiaj niemal każdą naszą minę można inicjować w sposób elektryczny, czy wykorzystując zapalnik optyczny z światłowodu. Praktyka pola walki pokazała, że miny zyskały opinię jednego z najskuteczniejszych środków bojowych, które w sposób skuteczny potrafią powstrzymać, opóźnić lub skutecznie zniechęcić ofensywę wrogich wojsk.

Czy Belma wchodzi w jakieś nowe obszary produktów, np. związane ze zmianami na współczesnym polu walki?

Budujemy ofertę BELMY S.A. dla odbiorcy, który kupując wyroby seryjne, będzie mógł dobrać sposób rażenia do działań operacyjnych, wybierając np. efektor odłamkowo-burzący, termobaryczny lub kumulacyjny. Systemy te zapewnią użytkownikowi możliwość tworzenia własnej konfiguracji wyrobu i ich dostosowanie do potrzeb pola walki. Ponadto wyroby mają konstrukcję/ budowę modułową, dzięki czemu jest możliwość indywidualnego tworzenia zapór minowych, łącząc je ze sobą, zwiększając ich siłę i charakterystykę rażenia oraz sposób ich inicjowania.

Przykładem takiego rozwiązania jest nowo opracowana mina MP-25, która nawiązuje do dotychczas znanego rozwiązania miny TM-62, z tą różnicą, że użytkownik może dowolnie dobierać materiał wybuchowy z oferty: TNT, COMP-B, TBX. W przypadku nowo opracowanego  Specjalnego Efektora Kierunkowego (SEK) żołnierz, który na wyposażeniu ma kilka takich wyrobów, dzięki jego budowie modułowej, może dowolnie łączyć je ze sobą, dobierając sposób inicjacji z dowolnego zapalnika z oferty BELMY S.A.

Innowacyjność tego portfolio polega na zapewnieniu dowolności, uniwersalności wykorzystania i kompletacji efektorów. Ponadto, gwarantuje element zaskoczenia dla potencjalnego przeciwnika.

Wszystkie oferowane wyroby, zostały opracowane z myślą o zapewnieniu bezpieczeństwa Polskich granic oraz infrastruktury krytycznej, dając SZ RP elastyczność w realizowaniu planów operacyjnych.

Dziękuję za rozmowę