Finlandia będzie sprzedawać broń do Arabii Saudyjskiej

Odniósł się do wezwania Niemiec do państw UE, by przestały eksportować broń do Arabii Saudyjskiej, dopóki kraj ten nie wyjaśni sprawy zabójstwa dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego.

Fiński minister podkreślił, że przyznawanie pozwoleń na eksport sprzętu wojskowego opiera się warunkach określonych prawem i ocenie sytuacji. "Kluczowe znaczenie ma wspólne stanowisko UE w kwestii kryteriów oceny, jak i konsultacje z innymi krajami" - ocenił minister. Przypomniał, że w latach 2015-2018 udzielono pozwoleń na eksport do Arabii Saudyjskiej materiałów ochronnych, tarcz ochronnych, sprzętu łącznościowego czy wyposażenia do udzielania pierwszej pomocy. Podkreślił, że w tym okresie podejmowano także decyzje odmowne dotyczące eksportu sprzętu do Arabii."+Broń śmiercionośna+ nie była eksportowana do Arabii Saudyjskiej za tej kadencji rządu, tj. od wiosny 2015 roku" - napisał.Zwrócił uwagę, że za przegląd licencji z punktu widzenia polityki zagranicznej i bezpieczeństwa odpowiada resort spraw zagranicznych. Chodzi o ocenę kompleksową wielkości eksportu, obszaru, a także eksporterów, końcowego użytkownika, jak i wywożonych produktów.

W odpowiedzi na zapytanie dziennika "Ilta-Sanomat" szef MON przyznał we wtorek, że nie ma informacji, aby Finlandia, przynajmniej na chwilę obecną, uczestniczyła w dyskusji na forum UE o wspólnych formach nacisku na Arabię Saudyjską związanych z wyjaśnieniem śmierci saudyjskiego dziennikarza Chaszodżdżiego, który krytykował władze w Rijadzie."Jeśli taka wspólna linia UE się pojawi, to z pewnością Finlandia do niej przystąpi. Dlaczego mielibyśmy od niej odstąpić, jeśli do tej pory byliśmy prymusami" - ocenił Niinisto, odnosząc się do stanowiska kanclerz Niemiec Angeli Merkel, która ogłosiła, że niemiecka broń nie będzie eksportowana do Arabii Saudyjskiej, dopóki sprawa zabójstwa dziennikarza nie zostanie wyjaśniona. Zdaniem ministra "Finlandia już wcześniej miała rygorystyczne podejście, nie tak, jak Szwecja czy Niemcy, które nadal dostarczały broń".

Według danych fińskiego ministerstwa obrony w 2017 r. wartość zrealizowanego eksportu fińskich produktów wojskowych wyniosła ponad 106 mln euro. Trzema największymi odbiorcami były Polska (21 mln euro), Szwecja (17 mln euro) oraz Turcja (13 mln euro). Pod względem geograficznym ponad połowa eksportu została zrealizowana do krajów UE. Blisko jedna czwarta była przeznaczona na Bliski Wschód (eksport do Arabii Saudyjskiej o wartości ponad 5 mln euro stanowił ok. 5 proc. całego eksportu). W latach 2007-2017 wartość przyznanych licencji eksportowych wahała się między 56 mln euro a 375 mln euro.

2 października br. krytyczny wobec rządów następcy tronu księcia Muhammada ibn Salmana dziennikarz wszedł do konsulatu Arabii Saudyjskiej w Stambule, by załatwić formalności związane ze zmianą stanu cywilnego, po czym ślad po nim zaginął. Ponad dwa tygodnie od zaginięcia Chaszodżdżiego władze Arabii Saudyjskiej przyznały w nocy z 19 na 20 października, że został on zabity w saudyjskiej placówce. Oficjalna saudyjska agencja prasowa SPA poinformowała, że dziennikarz zginął podczas kłótni i bójki na pięści, do jakiej doszło w placówce między nim a "wieloma osobami".