Dekada opóźnień i okrojone możliwości. Szwajcarski zakup z ograniczoną funkcjonalnością
Szwajcarskie siły zbrojne po latach dyskusji i analiz zdecydowały się kontynuować zakup izraelskich dronów Hermes 900, mimo że projekt od dawna zmaga się z poważnymi opóźnieniami i ograniczeniami technicznymi. Pierwotnie systemy zwiadowcze ADS-15, jak nazywane są w szwajcarskiej armii bezzałogowce produkcji Elbit Systems, miały być gotowe do użytku już w 2019 roku. Dziś wiadomo, że ich pełna integracja przesunęła się aż do końca dekady – nie wcześniej niż w 2029 roku.
Po objęciu urzędu nowy minister obrony Martin Pfister zapowiedział, że rozważy rezygnację z kontraktu lub jego części. Ostatecznie resort obrony, urząd ds. uzbrojenia oraz armia osiągnęły kompromis – projekt nie zostanie anulowany, lecz jego wymagania zostaną obniżone. Oznacza to rezygnację z kluczowych funkcji, które pierwotnie miały zapewnić wysoki poziom autonomii i bezpieczeństwa lotów.
Drony nie otrzymają systemu automatycznego unikania przeszkód, niezależnego od GPS systemu startu i lądowania, ani technologii zabezpieczającej przed oblodzeniem. Jak informuje portal Militarnyi, decyzja znacząco ograniczy możliwości eksploatacji maszyn – nie będą one mogły operować w trudnych warunkach pogodowych ani wykonywać samodzielnych misji w niekontrolowanej przestrzeni powietrznej. W dzień będą musiały być eskortowane przez inne statki powietrzne.
Czytaj też
To jednak nie koniec problemów. Nawet w okrojonej wersji projekt nie jest wolny od ryzyka. Ministerstwo obrony przyznało, że wciąż istnieją poważne zagrożenia związane z oprogramowaniem i systemami sterowania. Dodatkowo w ostatnich latach pojawiały się kolejne przeszkody – w 2023 roku loty musiały zostać czasowo zawieszone z powodu usterek technicznych, a na początku 2025 roku drony uziemiono po incydencie z maszyną tego samego typu w Indiach.
Koszt całego programu to ponad 300 milionów franków szwajcarskich. Z tego względu rezygnacja z kontraktu byłaby dla rządu w Bernie niezwykle kosztowna, zarówno politycznie, jak i finansowo. Producent, izraelski Elbit, zgodził się jednak na pewne ustępstwa – przez osiem lat będzie pokrywał stałe koszty serwisowe, co ma częściowo zrekompensować brak obiecywanych funkcjonalności.
WIDEO: Święto Wojska Polskiego 2025. Defilada w Warszawie