Fabryki i pieniądze. "Prezydencja przełomu" a bezpieczeństwo

Konferencję poprowadził Mateusz Kicka, attaché prasowy Parlamentu Europejskiego w biurze PE w Polsce. Zaznaczył, że kluczową sprawą jest bilans „polskiej Prezydencji, nowego strategicznego partnerstwa w Unii Europejskiej oraz w relacjach transatlantyckich”. Ten bilans podsumował europoseł Michał Szczerba, sprawozdawca raportu ds. Strategicznych Partnerstw UE na rzecz Obrony i Bezpieczeństwa.

„Polska Prezydencja była Prezydencją przełomu. Ten wizerunek zbudowaliśmy dzięki ciężkiej pracy ludzi zaangażowanych w polską prezydencję i rządu. Bezpieczeństwo stało się najważniejszym wyzwaniem państw UE. Polska odegrała kluczową rolę w mobilizacji UE. Naszym osiągnięciem jest również to, że wszyscy wiedzą, iż na naszej wschodniej granicy zaczyna się bezpieczeństwo Europy. Kluczowa okazała się poprawka, by w „Białej Księdze” Tarcza Wschód była ważnym elementu obrony UE. Polska prezydencja wzmocniła odporność całej UE. Przyczyniła się do wzmocnienia wschodniej flanki NATO. Oczywiście najważniejszym tematem są pieniądze. Wiemy, że nie tylko trzeba mieć wolę polityczną, trzeba mieć narzędzia. Program SAFE opiewający na 150 mld euro to, z naszej perspektywy, historyczna decyzja. Program to korzystne warunki dla przemysłu obronnego. Obejmuje formułę indywidualnych zamówień jako krajów członkowskich, a nawet tych projektów, które już są zakontraktowane. Nasza Tarcza Wschód, ten potężny system umocnień, nasza polska inicjatywa, została uznana obok Bałtyckiej Linii Obrony jako kluczowy projekt. Co jeszcze udało się zrobić? Ponadto sankcje wobec Rosji – dwa pakiety - 16. i 17. które uderzają w rosyjską gospodarkę. Osłabiając ją znacząco. Do tego pięć uproszczeń unijnych przepisów, które dotyczą sprawozdawczości, mniej biurokracji, a więcej konkurencyjności. Uproszczenia środowiskowe przy zakładaniu fabryk broni i amunicji” – zaznaczył europoseł.

Wskazał także, iż „mapa drogowa energetyki RePowerEU to całkowite odejście od dostaw paliw z Rosji, a Cyber Blueprint zadba o cyber-bezpieczeństwo. Potrzebujemy mocnych sojuszy, w ramach Strategicznego Kompasu UE, udało się sfinalizować dwa partnerstwa z Wielką Brytanią i Kanadą. Negocjujemy z Australią”. Europoseł Szczerba wielokrotnie podkreślał, że zmieniło się podejście do budżetów państw unijnych. „W UE jest też większa elastyczność fiskalna w Unii. Procedura nadmiernego deficytu nie obejmuje obronności” – zaznaczył.

Nietypowa Prezydencja

Wiceszef spraw zagranicznych Władysław Teofil Bartoszewski nazwał naszą prezydencję „nietypową”. Wyróżniała się tym, że była „skoncentrowana na jednym temacie” – bezpieczeństwie. „Nasze hasło: Bezpieczeństwo Europo, dotyczyło całego życia w UE. Nie tylko kwestie militarne, ale również bezpieczeństwo energetyczne, żywnościowe, farmaceutyczne - aby nie powtórzyć sytuacji z epidemii COVID-u (…) Wydatki na obronność nie będę wchodziły w poziom długu poszczególnych państw. Z polskiego punktu widzenia, dopuściliśmy w SAFE podwykonawców z państw trzecich, a zatem nasze zakupy w USA i Korei Południowej, są pokryte przez ten mechanizm. To nie było oczywiste. Jeżeli chodzi o Ukrainę, ona jest wpisana w politykę obronną Unii Europejskiej. Przygotowujemy 18. pakiet sankcji. Wczoraj szefowa centralnego banku rosyjskiego zaznaczyła, że stoją na krawędzi, że państwowy fundusz zmniejszył się o 2/3, więc sankcje działają”.  

Wiceszef MON, Paweł Zalewski, zaznaczył, iż „my rozumiemy w MON jakie zagrożenie bezpieczeństwa tworzy dla nas Rosja”. Dodał: „my wiemy co należy zrobić aby się przygotować na to zagrożenie. Nasze Siły Zbrojne się transformują tak, by być gotowym. Jeżeli prezydent Trump mówi „pokój przez siłę” to my taką politykę prowadzimy o wiele dłużej niż amerykański prezydent. Nastąpiła zmiana w myśleniu UE o potencjalnej wojnie i zagrożeniu ze strony Rosji. UE po pierwsze uznała że zagrożenie wojenne jest realne. Uznała że instytucją, którą jest w stanie odstraszyć Rosję, jest NATO (…) Te sprawy budziły w Polsce olbrzymi rezonans. Podważanie sensu funkcjonowania Unii Europejskiej zostało zakwestionowane. Jeżeli ktoś odnosi się do rzeczywistości, a nie urojeń, to widzi że UE nie konkuruje z NATO, ale jest pełna synergia między UE a NATO. Jesteśmy o krok dalej dzięki programowi SAFE, który został przyjęty w czasie polskiej prezydencji. To nasza duma. Dziękujemy zespołowi negocjacyjnemu”.

Prezydencję Rady Unii Europejskiej przejmuje Dania. Jak zaznaczyli występujący politycy, Dania przejmie koncepcję prymatu bezpieczeństwa od Polski.