20 mld z KPO na obronność: infrastruktura i ochrona ludności

Fundusz utworzono z części pożyczkowej Krajowego Planu Odbudowy, zmieniając przeznaczenie części środków przewidzianych na Instrument Zielonej Transformacji Miast. Wysokość Funduszu to 19,5 mld zł (4,6 mld euro). Planowany podział FBiO przedstawił sejmowej komisji samorządu terytorialnego wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jacek Karnowski.

Schrony, podwójne zastosowanie, badania w przemyśle

Na budynki ochronne i infrastrukturę ochrony ludności przeznaczono 8,4 mld zł; na budowę i modernizację infrastruktury podwójnego zastosowania, jak drogi, rząd zamierza przeznaczyć 5,4 mld zł; na inwestycje w cyberbezpieczeństwo przewidziano 2,1 mld zł. Modernizacja przedsiębiorstw, w tym wsparcie badań naukowych, zostanie zasilona 3,5 mld zł z nowego Funduszu. Karnowski podkreślił, że niezależnie od FBiO wyodrębniono 5,4 mld zł na Drogę Czerwoną do portu w Gdyni.

Fundusz ma działać na mocy ustawy, której projekt zostanie przesłany Sejmowi do końca roku. Gospodarzem Funduszu ma być BGK. Według zapowiedzi Karnowskiego wdrażaniem FBiO zajmie się specjalnie utworzona spółka specjalnego przeznaczenia (jej jedynym akcjonariuszem będzie BGK), która będzie mogła angażować się kapitałowo w firmy, lecz nie w jednostki samorządu.

Na zadania samorządu złożą się budowa schronów i budowli ochronnych, modernizacja obecnych obiektów lub budowa nowych, wyposażenie miejsc schronienia w urządzenia filtracyjne i sprzęt medyczny oraz inwestycje w drogi, mosty i tunele na odcinkachnieprzekraczających 20 km, a także wzmacnianie cyberbezpieczeństwa obiektów infrastruktury zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego, np. ochrona przed atakami informatycznymi, takimi jak dokonywane ostatnio na wodociągi kilku polskich miast.

Oprocentowanie ma być zerowe w przypadku samorządów; dla firm ma być – jak zaznaczył Karnowski – „minimalne, pewnie rzędu 5 procent” – jest to jeszcze przedmiotem ustaleń. Przewidziano także pieniądze na uzupełnienie wkładów własnych samorządów. Resorty finansów i funduszy regionalnych mają ustalić, czy będzie to 3 mld zł, czy więcej.

Pierwsze nabory w przyszłym roku

„Będziemy gotowi najprawdopodobniej w drugiej połowie 2026 roku” – powiedział o dacie pierwszych naborów wiceminister. „Warto się przygotować” – dodał, przewidując, że zainteresowanie będzie „bardzo duże”, podobnie jak w programie Zielonych Miast.

Dotychczas w ramach Krajowego Planu Odbudowy zawarto 861 tys. umów z beneficjentami na blisko 149 mld zł, w tym ponad 77,4 mld zł z części dotacyjnej i ponad 71,5 mld zł z części pożyczkowej. Do końca listopada  Komisja Europejska zakończy procedurę wypłaty 26 mld zł – pieniędzy z kolejnych wniosków o płatność. Te pieniądze zostaną przeznaczone m.in. na infrastrukturę energetyczną i kolejową, ochronę zdrowia i edukację. Do końca roku Polska zamierza złożyć do KE szósty i siódmy wnioski o płatność z KPO.