Nadchodzi nowa wersja B-52. Cel: służba do 2050 roku

B-52 przeżyją swoich następców

O planach amerykańskich sił powietrznych pierwszy poinformował magazyn Aviation Week. Głównym celem planowanych prac jest umożliwienie wiekowym bombowcom B-52 pozostanie w służbie do 2050 roku, a więc 90 lat po ich wprowadzeniu do eksploatacji (obecnie używane przez US Air Force B-52H były produkowane w latach 1961-1962). Zgodnie z aktualnymi planami, Stratosferyczne Fortece (ang. Stratofrtress) pozostaną w służbie dłużej niż znacznie młodsze B-1B i B-2A, które odpowiednio do 2036 i do 2032 roku mają zostać zastąpione przez właśnie opracowywany bombowiec strategiczny nowej generacji B-21 Raider.

Spośród 744 wyprodukowanych B-52 różnych wersji, do dziś w służbie US Air Force pozostaje wyłącznie 76 egzemplarzy w wersji B-52H. Ostatni samolot tego typu wszedł do służby w US Air Force w 1962 roku. 58 maszyn podlega bezpośrednio Air Force Global Strike Command (AFGGSC), a 18 pozostaje pod rozkazami Air Force Reserve Command (AFRC). Służą one w 2. i  307. Skrzydle Bombowym, które stacjonują w bazie Sił Powietrznych Barksdale w Luizjanie oraz w 5. Skrzydle Bombowym rozmieszczonym w bazie Sił Powietrznych Minot w Północnej Dakocie. By sprostać wymaganiom narzuconym przez traktat New START, 42 egzemplarze B-52H (30 operacyjnych i 12 zmagazynowanych) zostało pozbawionych możliwości przenoszenia broni jądrowej.

Nowe silniki dla wiekowych bombowców

Według anonimowych źródeł w siłach powietrznych cytowanych przez Aviation Week modernizacja B-52H ma objąć cały szereg systemów maszyny. Najważniejszym i potwierdzonym jej elementem będzie oczywiście wymiana silników TF33 na nowocześniejsze jednostki napędowe. Oprócz możliwości pozostawienia samolotów w służbie przez kolejne dziesięciolecia, program ma także zapewnić ograniczenie paliwożerności bombowców poprzez zmniejszenie zużycia paliwa o 20% do 40%, przy zachowaniu dotychczasowych parametrów lotu. Siły Powietrzne skłaniają się przy tym w stronę pozostawienia układu ośmiosilnikowego. Zmiana na cztery silniki oznaczałaby bowiem dodatkowe problemy, a cała operacja umożliwi także zwiększenie zasięgu bombowców. Wśród możliwych opcji są m.in. silniki Rolls-Royce BR725 stosowane w nowoczesnych samolotach dyspozycyjnych Bombardier Global 6000 i Gulfstream G650. Wśród zainteresowanych programem firm wymienia się także Pratt & Whitney (silniki F117), Honeywell, General Electric  i Safran USA.

Wprawdzie Siły Powietrzne USA w opublikowanych w 2017 roku założeniach programu zwracają uwagę, że modyfikacja związane z wymianą jednostek napędowych ma być ograniczona do niezbędnych działań związanych z integracją, to nie ma wątpliwości, że ta operacja wymusi uziemienie kolejnych egzemplarzy na wiele miesięcy. A to daje możliwości przeprowadzenia gruntownej modernizacji samolotów, nie tylko w zakresie ich jednostek napędowych.

Punkt wyjścia dla B-52J?

B-52H mogą więc otrzymać  m.in. nową awionikę, sensory czy nowy system ewakuacyjny dla załogi. Szczególna uwaga może być poświęcona systemom obronnym, które mają pozwolić samolotom wykonywać zadania bojowe przeciwko najbardziej rozwiniętym przeciwnikom przez następne dekady. W związku z tym samoloty mogłyby zostać wyposażone w nowe systemy walki radioelektronicznej, urządzenia zakłócające czy nowe rozwiązania w dziedzinie namierzania i identyfikowania zagrożeń. W dalszej przyszłości B-52 mogą zostać przystosowane do przenoszenia pocisków powietrze-powietrze średniego i dalekiego zasięgu, a także systemów laserowych do neutralizowania wrogich pocisków przeciwlotniczych, co biorąc pod uwagę prognozowany termin wycofania bombowców ze służby staje się coraz bardziej realną opcją.

Zgodnie z planami, podstawowym uzbrojeniem samolotów będą rakiety manewrujące dalekiego zasięgu z głowicami jądrowymi. Obecnie są to AGM-86B ALCM, które mają jednak pod koniec lat 20. XXI wieku zacząć zostać zastępowane przez nowej generacji pociski  LRSO.

Biorąc pod uwagę fakt zaangażowania amerykańskich sił zbrojnych w liczne konflikty asymetryczne, a także to, że część bombowców B-52H została zgodnie z postanowieniami traktatu New START pozbawiona możliwości przenoszenia broni jądrowej, ważne stają się także misje z użyciem broni konwencjalnej. Siły powietrzne rozważają więc również zwiększenie możliwości ofensywnych bombowca. Jedną z opcji, która ma to umożliwić jest zamontowanie na stałe w kadłubie zasobnika celowniczego AN/AAQ-33 Sniper, który obecnie samoloty przenoszą pod skrzydłem. Wraz z tym ruchem możliwe byłoby także wyposażenie maszyn w nowe sensory jak np. najnowsze kamery do obserwacji elektrooptycznej i w podczerwieni. Ten kierunek wydaje się logicznym uzupełnieniem już dokonanych modernizacji, w tym montażem na części egzemplarzy nowych obrotowych wyrzutników dla uzbrojenia precyzyjnego wewnątrz komór bombowych (dotychczas broń tego typu była przenoszona wyłącznie na pylonach podskrzydłowych). 

W dziedzinie awioniki najpoważniejszą modyfikacją, której wymagają samoloty, jest zamontowanie pełnego cyfrowego glass-cockpit oraz wyświetlaczy wielofunkcyjnych. W obliczu możliwej integracji nowoczesnych systemów na wiekowych samolotach ta opcja staje się coraz bardziej niezbędna. Podobna sytuacja dotyczy takich rozwiązań jak np. cyfrowy system monitorowania aktualnego stanu podstawowych systemów samolotów. Warto przy tym zwrócić uwagę, że takim modyfikacjom poddawane są już, pochodzące z podobnego rocznika co B-52, powietrzne zbiornikowce KC-135R (standard Block 45).

 Magazyn The Drive zwraca uwagę również na inne potencjalne obszary, w których można zmodernizować bombowce. Jest to m.in. system katapultowania się załogi. Obecnie dwóch członków załogi jest wystrzeliwywanych pod kadłub samolotu, co jest bardzo niebezpieczne w czasie startu i lądowania oraz lotów na małej wysokości. Innym elementem może być zastosowanie nowych czarnych skrzynek, tak by Siły Powietrzne, w razie wypadku mogły zebrać bardziej dokładne dane na temat jego przyczyn.

Przestarzali ale tani nosiciele rakiet manewrujących. Nie tylko w USA

Podsumowując, projekt wymiany silników w B-52H i możliwej połączonej z nim modernizacji samolotów do nowego standardu, być może oznaczonego B-52J, potrwa prawdopodobnie do końca lat 20. XXI wieku. Obecnie nie jest ustalony pełen zakres programu, ale to co można potwierdzić już dziś, to wolę Pentagonu do utrzymania bombowców z początku lat 60. XX wieku w służbie, aż do 2050 roku w roli nosicieli rakiet manewrujących z głowicami jądrowymi i samolotów do precyzyjnych uderzeń konwencjonalnych. Oznacza to, że B-21 będą w pierwszej kolejności zastępować B-2A i B-1B, a flota B-52J z uwagi na niskie koszty ich eksploatacji i możliwość przenoszenia dużej liczby środków bojowych (o masie do 31,5 tony) będzie dalej wykonywać swe zadania równolegle ze zbudowanymi w XXI wieku maszynami stealth.

Jeśli chodzi jednak o floty bombowców największych mocarstw, nie jest to zaskakujące, biorąc pod uwagę, że także Rosja polega na niemłodych przecież już turbośmigłowych samolotach Tu-95 modernizowanych do wersji MSM zdolnej do przenoszenia rakiet manewrujących Ch-101/-102. W służbie jest ich więcej niż nowszych Tu-160, a nawet zakupy Tu-160M2 prawdopodobnie jeszcze przez wiele lat nie doprowadzą do wycofania „niedźwiedzi” (Kod NATO Tu-95 to "Bear" czyli po polsku niedźwiedź) ze służby. Podobnie jest w Chinach, gdzie mimo prac nad nowym bombowcem H-20 jeszcze przez wiele lat służyć będą wywodzące się w prostej linii od radzieckich Tu-16 samoloty H-6. We wszystkich tych trzech krajach stare ale tanie bombowce, idealnie sprawdzają się więc w roli nosicieli środków bojowych dalekiego zasięgu, a plany amerykańskie wskazują, że sytuacja ta może się nie zmienić nawet przez kolejne 30 lat.