Jeśli wybuchnie wojna... Szwecja przygotowuje obywateli na kryzys i konflikt

Zatytułowana "If Crisis Or War Comes" (pol. Jeśli nadejdzie kryzys lub wojna) broszura to nowa wersja instrukcji wydanej ostatni raz jeszcze w latach 80. XX wieku (wtedy jej tytuł brzmiał "If War Comes"), a pojawiającej się na szwedzkim rynku od czasów II wojny światowej.

Przygotowana przez agencję rządową Swedish Civil Contingencies Agency (MSB), na zlecenie rządu, instrukcja zawiera przykłady scenariuszy kryzysowych, do których dojść może z powodu zakłócenia działania systemu IT, innych incydentów na świecie czy zmian klimatycznych. Co więcej, szwedzkie władzy tłumaczą w publikacji jak najlepiej przygotować się na mogące wystąpić w trakcie kryzysu: niedobory pożywienia i wody oraz niedziałające sieci komunikacyjne.

Broszura wydana zostanie w 13 językach oraz kilku wersjach audio. Jej wersje drukowane mają zostać przesłane między 28 maja a 3 czerwca (szwedzki Tydzień Gotowości Kryzysowej) do ok. 4,8 mln gospodarstw domowych znajdujących się na terenie Szwecji. Całość jest również dostępna do pobrania na stronie MSB.

Jeśli Szwecja zostanie zaatakowana przez inny kraj, nigdy się nie poddamy. Wszelkie informacje, że opór ma ustać, są fałszywe.

Szwedzkie media podkreślają, że bezpośrednią przyczyną aktualizacji broszury jest wzrastające napięcie w regionie bałtyckim, a także zwiększające się obawy związane z wojskowymi interwencjami Rosji w Gruzji oraz na Ukrainie. Aktualizacja broszury jest również traktowana jako kolejne kroki szwedzkich władz, celem zwiększenia bezpieczeństwa państwa. Za przykład podać można podjęcie decyzji o powrocie szwedzkich wojsk na Gotlandię (w 2016 roku zdecydowano, że w sposób ciągły rozmieszczone zostaną tam pododdziały wojsk lądowych, jeszcze przed przygotowaniem do działań grupy pancerno-zmechanizowanej), znaczące zwiększenie finansowania obrony (w 2018 r. budżet sił zbrojnych tego kraju powiększyć się ma o ok. 250 mln USD, a w latach 2018 - 2020 o ok. 740 mln USD) oraz przywrócenie zniesionego w 2010 roku powszechnego obowiązku służby wojskowej. 

Część 20-stronicowej publikacji poświęcona jest zagadnieniu "obrony totalnej". Agencja tłumaczy w jej ramach koncepcję obrony wojskowej oraz cywilnej. W przypadku tej drugiej zaznacza się, że władze wznowiły obecnie prace nad jej rozwojem. W styczniu br. szwedzka komisja obrony opublikowała raport, w którym zawarła sugestie dotyczące koncepcji tzw. obrony totalnej oraz roli, jaką ma w niej pełnić właśnie obrona cywilna. Ma to związek z regulacjami dotyczącymi budżetu wojska na lata 2021 - 2025. 

Publikacja "If Crisis Or War Comes" zawiera m.in. dokładne informacje w jakie produkty i dobra należy się zaopatrzyć i posiadać "na wszelki wypadek" w domu, czy gdzie szukać schronów. Warto przypomnieć, że w marcu br. rosnące zagrożenie ze strony Rosji popchnęło władze Szwecji do podjęcia decyzji o remoncie schronów dla ludności cywilnej, które ostały się w kraju po okresie ziemnej wojny (65 tysięcy schronów, zdolnych pomieścić 7 mln ludzi spośród liczącej 10 mln szwedzkiej populacji). Uruchomiony ma zostać także szeroki program budowy nowych obiektów.

To jednak nie wszystko, w środku znajdziemy również instrukcje jak w przypadku wojny lub kryzysu radzić sobie z dezinformacją i tzw. operacjami wywierania wpływu. Za szczególnie ważne uznaje się tu krytyczne podejście do samej informacji i jej źródła oraz zadania sobie odpowiednich pytań, dotyczących np. skąd ona pochodzi, czy jest dostępna na innych stronach oraz czy to faktycznie informacja czy może opinia?

Państwa i organizacje już teraz wykorzystują mylące informacje do próby wpłynięcia na nasze wartości i to, jak działamy. Celem może być redukcja naszego oporu i chęci do obrony.

Przypomnijmy, że już rok temu szwedzkie media podawały, że rosyjskie służby podejmują działania dezinformacyjne i lobbingowe, mające na celu m.in. powstrzymanie Szwecji od zwiększania współpracy wojskowej i przystąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Szwedzkie władze podkreślają również, że każda osoba żyjąca w kraju ma obowiązki względem jego obrony. Chodzi tu przede wszystkim o mieszkańców między 16 a 70 rokiem życia, które mogą zostać wezwane do zaangażowania się, na różne sposoby, w przypadku wybuchu wojny lub kryzysu. Zaangażowanie to może wiązać się m.in. z powołaniem do wojska, organizacji rządowych czy innych jednostek, ważnych dla obrony państwa. MSB przypomina również, że władze mogą dokonać rekwizycji właśności prywatnej, jeżeli stanowi ona ważny element obrony totalnej Szwecji.