Eskalacja konfliktu w Kaszmirze. Indyjskie naloty w Pakistanie

"Chirurgiczne ataki" indyjskiego lotnictwa

Uderzenie miało miejsce we wtorek nad ranem. Atak był odwetem władz w New Delhi za samobójczy zamach terrorystyczny z 14 lutego br., do którego doszło w dystrykcie Pulwama w indyjskim stanie Dżammu i Kaszmir. W wyniku eksplozji samochodu pułapki koło konwoju indyjskiej policji (a konkretnie formacji Central Reserve Police Force) zginęło wtedy 46 funkcjonariuszy, a kilkudziesięciu zostało poważnie rannych. Władze indyjskie od razu zapowiedziały druzgocącą odpowiedź za ten najpoważniejszy zamach w spornym Kaszmirze od 1989 roku.

Dziś rano 12 indyjskich myśliwców Mirage 2000 przeleciało nad linią kontrolną oddzielającą tereny pozostające pod kontrolą Indii i Pakistanu w spornym stanie i zbombardowało obozy szkoleniowe rebeliantów z dżihadystycznej grupy Jaish-e-Mohammed (pol. Armia Mahometa). Indyjska armia podaje, że bomby (jak donoszą media były to ważące ok. 1000 kg Rafael Spice-2000), uderzyły w okolicach  Balakot o 3.45 nad ranem czasu lokalnego, w Muzaffarabad o 3.48 i w Chakoti o 3.58. Co należy podkreślić pierwsza z wymienionych miejscowości znajduje się nie na terenie pakistańskiej części Kaszmiru, do której Indie roszczą sobie pretensje ale w pakistańskiej prowincji Chajber Pasztunchwa. Był to więc pierwszy indyjski nalot w Pakistanie od czasu wojny w 1971 roku. 

Uderzenie z powietrza było wspierane przez samolot wczesnego ostrzegania i dowodzenia Embraer EMB-145I AEW&C, a także powietrzne zbiornikowce Ił-78 oraz dron IAI Heron. W strefie dozorowania nad Indiami miały też znajdować się gotowe do osłaniania operacji myśliwce Su-30MKI. Indie podają, że "chirurgicznym nalocie" miało zginąć ponad 300 terrorystów. Prawdopodobnie wśród celów uderzenia było zabicie jednego z liderów grupy Dżaisz-e-Mohammed Moulana Jousufa Azhara.

Z kolei rzecznik pakistańskich sił zbrojnych maj. gen. Asif Ghafoor poinformował, że indyjskie samoloty wleciały nad terytorium Pakistanu na głębokość ok. 5 do 6,5 km ale zostały zmuszone do odwrotu i zrzutu bomb w terenie przygodnym nie czyniąc żadnych szkód w infrastrukturze naziemnej. 

Pakistańskie siły powietrzne miały wysłać myśliwce (F-16 lub JF-17) do przechwycenia indyjskiej formacji. Do walki powietrznej jednak nie doszło. Tymczasem rano armia indyjska poinformowała o zestrzeleniu pakistańskiego drona rozpoznawczego nad stanem Gudźarat. 

Władze indyjskie twierdzą, że organizacja Dżaisz-e-Mohammed planowała kolejne zamachy terrorystyczne przeciwko Indiom, a także odpowiadała za wiele krwawych ataków w przeszłości, w tym zamach na parlament w New Delhi w 2001 roku oraz atak na bazę sił powietrznych Pathankot w 2016 roku.

Konflikt w Kaszmirze

Konflikt o Kaszmir trwa od momentu uzyskania niepodległości przez Indie i Pakistan. Księstwo Kaszmiru było w 1947 roku rządzone przez hinduistę, maharadżę Hari Singha, podczas, gdy zdecydowana większość jego mieszkańców była muzułmanami. Władcy nie śpieszyło się do włączenia Kaszmiru w któryś z nowopowstałych organizmów państwowych i bardziej liczył on na niepodległość, bądź przynajmniej szeroką autonomię. Jednak gdy 22 października 1947 do północnego Kaszmiru wkroczyły uzbrojone bojówki pusztuńskie, maharadża Singh podjął decyzję o włączeniu swojego kraju do Indii, pomimo, że ok. 75% jego poddanych było muzułmanami. Decyzja władcy doprowadziła do trwającej aż do początku 1949 roku tzw. pierwszej wojny o Kaszmir, która zakończyła się zawieszeniem broni i ustanowieniem linii kontroli między Indiami i Pakistanem. Do kolejnych konfliktów o ten rejon doszło jednak w 1965 i 1971 roku. Wprawdzie ostatnia wojna zakończyła się zwycięstwem Indii, ale nie zmieniła panującego status quo na terenie Kaszmiru. Sytuację skomplikowała również wojna indyjsko-chińska z 1962 roku, w wyniku której ChRL anektowała teren Aksai Chin w zachodnim Kaszmirze, uważanym przez New Delhi za część indyjskiego terytorium. Rok później Chińczycy przejęli też od Pakistanu Dolinę Shaksgam w północnej części spornego obszaru.

Od lat 80. XX wieku coraz większą rolę zaczęły odgrywać kaszmirskie grupy separatystyczne domagające się niezależności i prawa do samostanowienia dla regionu. Buntownicy nie tylko organizowali protesty przeciw indyjskiej okupacji, ale też przeprowadzali ataki na wojska i władze indyjskie w Kaszmirze. Od marca do czerwca 1999 roku doszło do tzw. Bitwy o Kargil, na linii kontroli pomiędzy Pakistanem a Indiami, która była najpoważniejszym starciem między oboma krajami od 1971 roku. Obie strony użyły podczas walk lotnictwa i ciężkiej artylerii. Konflikt w rejonie Kargilu zwrócił też szczególną uwagę świata na Kaszmir jako, że zarówno Indie jak i Pakistan były już wtedy mocarstwami atomowymi. Mimo zakończenia wojny sytuacja na granicy pozostaje cały czas daleka od stabilnej i co roku dochodzi tam do licznych starć oraz do zamachów na indyjskich żołnierzy, organizowanych przez separatystów. Dla przykładu w dniach 1 stycznia 2018 - 18 listopada 2018 roku  zginąć miało 41 funkcjonariuszy indyjskich sił bezpieczeństwa i żołnierzy.

Jedną z organizacji walczących z Indiami jest właśnie Armia Mahometa, która wśród swoich celów stawia "wyzwolenie" indyjskiej części Kaszmiru i przyłączenie jej do Pakistanu. Organizacja terrorystyczna ma utrzymywać bliskie relacje z Al-Kaidą i afgańskimi talibami, władze indyjskie oskarżają z kolei o jej wspieranie pakistański wywiad.