Potencjał Sił Zbrojnych RP i plany jego użycia w razie zagrożenie epidemiologicznego

Plany użycia

 Siły Zbrojne RP są przygotowane na wdrożenie planów wsparcia administracji publicznej zgodnie z Planem Zarządzania Kryzysowego Resortu Obrony Narodowej (PZK RON), który jest załącznikiem do Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego. Przedstawia on zasady działania jednostek wojskowej służby zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem jednostek pionu sanitarno-epidemiologicznego, osłony przeciwepidemicznej i osłony przeciwepizootycznej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Określa również kierunki współdziałania służb cywilnych i SZ RP w przypadku naturalnych ognisk epidemicznych chorób zakaźnych o wymiarze katastroficznym a także w odpowiedzi na atak terrorystyczny z użyciem broni masowego rażenia. Szczegóły mówiące o liczbie możliwych do użycia żołnierzy i specjalistycznego sprzętu ujęte są w załączniku do PZK RON „Użycie Sił Zbrojnych RP w Działaniach Przeciwepidemicznych, Sanitarnohigienicznych, Udzielaniu Pomocy Medycznej oraz Likwidowaniu Skażeń i Zakażeń Biologicznych”, który jest dokumentem niejawnym. 

W przypadku wsparcia organów administracji publicznej kierowane są specjalistyczne siły i środki podległe pod Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, Dyrektora Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia oraz WOT. Uruchomienie zasobów SZ RP odbywa się na wniosek o wsparcie skierowany z administracji rządowej. Za planowanie i dowodzenie wojskami wydzielonymi do wsparcia administracji rządowej i samorządowej w przypadku wystąpienia niemilitarnych sytuacji kryzysowych odpowiada Dowództwo Operacyjne RSZ. Dokonuje ono także przeglądu obowiązujących procedur oraz sił i środków zadeklarowanych w PZK. Resort Obrony Narodowej systematycznie wspiera działania służb cywilnych w zadaniach w zakresie osłony przeciwepidemicznej i przeciwepizootycznej (np.: Ptasia Grypa, Afrykański Pomór Świń ASF, czy obecnie sytuacja związana z koronawirusem).

„Wojska Obrony Terytorialnej pozostają w gotowości do udzielenia wsparcia w walce z koronawirusem. Zakres ewentualnych działań mógłby dotyczyć na przykład wsparcia systemu opieki zdrowotnej głównie w obszarze logistyki. W zakresie wsparcie społeczności lokalnych i jej zasobów wsparcie może być udzielone w zakresie logistyki oraz oceny sytuacji osób starszych. Oprócz tego jesteśmy w gotowości do podjęcia działań ograniczających ryzyko rozprzestrzeniania wirusa. Dowódcy brygad OT pozostają w bezpośrednim kontakcie z wojewodami, uczestniczą w posiedzeniach zespołów oceniających i planujących ewentualne działania.” – informował niedawno Defence24.pl rzecznik Wojsk OT ppłk Marek Pietrzak. Już teraz wiadomo, że żołnierze WOT przystąpili do działania wspierając m.in. oddziały Straży Granicznej.

Potencjał naukowo-medyczny

W zakresie zabezpieczenia sanitarnohigienicznego i osłony przeciwepidemicznej w resorcie obrony narodowej funkcjonują podległe Dyrektorowi Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia Wojskowe Ośrodki Medycyny Prewencyjnej (WOMP) w Bydgoszczy, Gdyni , Krakowie, Modlinie i Wrocławiu, które w swoich strukturach posiadają między innymi Zespoły Reagowania Epidemiologicznego oraz Zespół Laboratoryjny.” – informuje MON.

W skład każdego Zespołu Reagowania Epidemiologicznego wchodzą:

-Sekcja Ewakuacji Medycznej - do zadań której należy miedzy innymi specjalistyczna ochrona osób porażonych czynnikami broni masowego rażenia i nadzór nad ewakuacją medyczną;

- Sekcja Rozpoznania Biologicznego która jest mobilnym (posiadającym własny pojazd specjalistyczny) elementem strukturalnym WOMP. Ma za zadanie wstępne rozpoznawanie czynników zagrożeń biologicznych , pobieranie próbek i transport materiału zakaźnego do laboratorium referencyjnego;

- Sekcja Dezaktywacyjno- Dekontaminacyjna do zadań której należy dekontaminacja ludzi i sprzętu w rejonie działania. 

W zakresie realizowanych działań WOMP współpracują z Centrum Reagowania Epidemiologicznego Sił Zbrojnych oraz Wojskowym Instytutem Higieny i Epidemiologii w Warszawie, w strukturach którego funkcjonuje Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych w Puławach wraz z laboratorium o podwyższonym poziomie bezpieczeństwa BSL-3 wyposażonym w sprzęt do badań niebezpiecznych czynników biologicznych. Wyżej wymienione podmioty przeznaczone są do osłony przeciwepidemicznej wojsk. Użycie jednostek i instytucji SZ RP do działań w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa, w tym do wsparcia organów administracji publicznej określone jest w ramach Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego oraz Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania, które są elementami zapewnienia bezpieczeństwa państwa.

Szkolenia i inwestycje

Podmioty realizujące zadania z obszaru sanitarnohigienicznego i osłony przeciwepidemicznej systematycznie prowadzą zarówno szkolenia wewnętrzne jak i współuczestniczą w szkoleniach, ćwiczeniach i treningach prowadzonych przez podmioty cywilne. Ponadto w ramach wzajemnej współpracy organizują szkolenia dla podmiotów cywilnych np. z zakresu stosowania środków ochrony indywidulanej czy poboru prób biologicznych. W ramach ćwiczeń prowadzonych w SZ RP planowane i ćwiczone są różne incydenty oraz scenariusze związane z powyższymi zagrożeniami. Część posiadanych środków finansowych przeznaczana jest między innymi na wzmocnienie diagnostyki laboratoryjnej. - informuje MON.