Czekając na Zapad-2021. Rosyjska armia w basenie Morza Bałtyckiego [ANALIZA]

Piechota morska Floty Bałtyckiej w obszarze Bałtijsk-Chmielewka ćwiczy w zasadzie nieustannie. Do stałych elementów ćwiczeń należy zaliczyć: desantowanie na brzeg z pokładów okrętów desantowych i śmigłowców oraz organizowanie obrony przeciwdesantowej. W ćwiczenia zaangażowane są nie tylko wydzielone grupy taktyczne (batalionowe grupy taktyczne) 336. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej, ale również, ściśle z nimi współdziałające, pododdziały wzmocnienia, w tym np. pododdziały inżynieryjno-saperskie (szturmowe) 69. Samodzielnego Pułku Inżynieryjno-Saperskiego.

W sierpniu miał miejsce ciekawy epizod wzmocnienia morpiechów Floty Bałtyckiej przez wydzielony oddział 61 Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej Floty Północnej. Epizod ten świadczyć może o planowanym, w razie potrzeby, wzmacnianiu zdolności desantowych Floty Bałtyckiej wsparciem z Floty Północnej, analogicznie jak zakładana jest współpraca między komponentem desantowym Floty Czarnomorskiej i Flotylli Kaspijskiej.

Z analizy cząstkowych danych podawanych oficjalnie przypuszczalnie na Bałtyk przerzucono dwie kompanie piechoty morskiej 61. Brygady.

Piechota morska FP przybyła do Kaliningradu w ramach dwustronnych ćwiczeń brygadowych na poligonach bałtyckich. Możliwe, że de facto będzie to część ćwiczeń „Zapad-2021”, w każdym razie sugeruje konieczność uwzględnienia nieco większych zdolności bojowo-desantowych FB poprzez wzmocnienie 336. BPM wydzieloną grupą taktyczną FP.

Dwie kompanie 61. Brygady Piechoty Morskiej Floty Północnej (200 żołnierzy, 20 sztuk sprzętu (BTR-80) przybyły do Bałtijska na pokładzie okrętu desantowego „Piotr Morgunow” typu „Iwan Greń” ze składu FP i przystąpiły do ćwiczeń z pododdziałami 336. BPM.

11 sierpnia zgrupowanie jednostek desantowych i piechoty morskiej ćwiczyło desant i przełamanie obrony przeciwdesantowej na poligonie Chmielewka. Zbiorcza kompania piechoty morskiej floty bałtyckiej i północnej (100 żołnierzy i BTR-82A) ćwiczyła desant z morza z pokładu okrętu desantowego „Mińsk” i dwóch poduszkowców „Zubr”. Wsparcie z powietrza zapewniały Su-30SM i Su-24.

Jak wiadomo w Obwodzie Kaliningradzkim do ćwiczeń „Zapad-2021” przeznaczono formalnie trzy poligony – Chmielewka, Prawdiński i Dobrowolski (4 sierpnia były inspekcjonowane przez dowódcę ZOW, gen. Żurawliewa). Najwięcej wiadomo o siłach i środkach zgrupowanych w sierpniu na morskim poligonie Chmielewka – macierzystym poligonie 336. BPM.

Trudno jest ustalić szczegółowe sierpniowe OdB (ORBAT) sił na poligonie Chmielewka, ale są to – zapewne rotacyjne (okresowo) - elementy batalionowych grup taktycznych piechoty morskiej z odpowiednim wzmocnieniem.

• 1-2 bataliony inżynieryjno-saperskie (minimum batalion) z 69. Samodzielnego Pułku Inżynieryjno-Saperskiego FB oraz kompania saperów 336. BPM, 1 tys. żołnierzy, 200 sztuk sprzętu ciężkiego (sprzęt inżynieryjno-saperski 69. pułku to m.in. amfibie PTS, pojazdy inżynieryjno-saperskie BAT-2, układacze min GMZ-2/3, zestaw rozminowujący UR-77 Meteoryt itd.).

Zadania wykonywane na ćwiczeniach to m.in. ustawianie zagród minowych z min przeciwdesantowych (np. ustawiano miny z transportera PTS na wodzie (PDM-1 na głębokości 1,5 m, PDM-2 na głębokości do 4 m, PDM-3Ja – jeszcze głębiej, na kotwicy) oraz w piasku (na brzegu).

• 1-2 batalionowe grupy taktyczne piechoty morskiej 336. BPM, w tym dwie kompanie PM z 61. BPM FP,
• baterie/dywizjony artylerii: rakietowej (BM-27 Grad), samobieżnej, lufowej (2S1) i moździerzy,
• pododdział bezzałogowców (Eleron-3, Orłan-10).

Należy pamiętać, że poza czterema batalionami 336 BPM (rozpoznawczym, desantowo-szturmowym, dwoma piechoty morskiej) i organiczną artylerią brygadową, batalionowe grupy taktyczne piechoty morskiej będą wzmocnione o zasoby 69. pułku. Jednostka ta pozostaje oczywiście w cieniu 336. Brygady, tymczasem z jej trzech batalionów, morski batalion inżynieryjny (inżynieryjno-saperski) ma charakter doborowy i jest niezbędnym elementem ewentualnego desantu morskiego. Saperska grupa taktyczna może stanowić zarówno komponent desantu morskiego, jak i śmigłowcowego, operując w awangardzie desantu (np. w ramach batalionowej grupy taktycznej). Morski batalion inżynieryjny 69. pułku ćwiczy m.in. desantowanie z pokładu śmigłowców Ka-27 w rejon wybrzeża dla torowania przejść w polach minowych, przy czym wylot może odbywać się zarówno z lądowisk naziemnych, jak i z pokładów okrętów.

Jeśli w komunikatach MO FR mowa jest o dwustronnych ćwiczeniach batalionowych, jak o tych niedawnych, z 30 sierpnia, to należy uznać, że uczestniczą w nich co najmniej dwa bataliony/batalionowe grupy taktyczne 336. Brygady. W taktycznych ćwiczeniach batalionowych na poligonie Chmielewka, które odbyły się 30 sierpnia, uczestniczyło ok. 1 tys. morpiechów i 50 kołowych i gąsienicowych wozów bojowych (BTR-82A i 2S9 Nona). Scenariusz ćwiczeń tym razem zakładał obronę przeciwdesantową, ze strzelaniem do celów (tarcz) na morzu na odległość 300-6000 m (broń strzelecka, BTR-82A, 2S9 Nona).

Grupa taktyczna z 61. Brygady ćwiczyła na Bałtyku przez całą drugą połowę sierpnia. Przykładowo 24 sierpnia grupa taktyczna ćwiczyła na poligonie desantowanie z morza, z kolei 28 sierpnia 150 morpiechów kirkeneskiej brygady wzięło udział w szkoleniu na kompleksie treningowym w ramach przygotowania powietrznodesantowego.

Oddział piechoty morskiej 61. BPM na Bałtyku, to nowość. Dla morpiechów było to unikatowe doświadczenie nabyte w nowych warunkach - okazało się, że nawet wyjście BTR-a na piaszczysty bałtycki brzeg, może być trudniejsze, niż na twardy, skalisty brzeg północy. „Nowe miejsce, rzeźba terenu, grunt i warunki. Dla żołnierzy to ogromna korzyść i nowe doświadczenie” - stwierdził zastępca szefa sztabu batalionu 61. BMP w trakcie ćwiczeń.

Oczywiście należy założyć, że równie dobrze na M. Bałtyckie zostanie przerzucona, w ramach wzmocnienia potencjału bojowego komponentu piechoty morskiej FB, batalionowa grupa taktyczna 61. Brygady FP, z jednostkami pływającymi, np. klasy „Iwan Grień”.

Na poligonie Chmielewka ćwiczyły także pododdziały artylerii – co najmniej po baterii/dywizjonie BM-21 Grad i 2S1 Goździk. Do korygowania ognia artylerii wykorzystywano drony Eleron-3 i Orłan-10, zapewne z niedawno sformowanej kompanii bezzałogowców 336. Brygady.

W czasie wrześniowych ćwiczeń Zapad-2021 aktywność w regionie będzie oczywiście jeszcze większa. Główne ćwiczenia piechoty morskiej i jednostek obrony wybrzeża FB będą mieć zapewne miejsce na poligonie Chmielewka, gdzie ćwiczone będą wszystkie elementy związane z desantem morskim, morsko-śmigłowcowym, obroną wybrzeża, działaniami inżynieryjno-saperskimi w obronie i ataku (desancie) etc.

Warto podkreślić, że w okresie 10-16 września odbędzie się kulminacja ćwiczeń „Zapad-2021”, czyli ich główna faza, natomiast formalnie weźmie w nich udział niemal cała Flota Bałtycka i podległe jej struktury, stąd już od wielu tygodni oddziały bojowe i tyłowe w Obwodzie Kaliningradzkim przebywają na poligonach lub w obozach polowych. Przykładowo na poligonie Prawdińsk w połowie sierpnia ćwiczył pododdział inżynieryjno-saperski 11 KA, a ponieważ formalnie poligon ten wyznaczono na ćwiczenia „Zapad”, można być pewnym, że trwa tam już koncentracja sił i środków. W „pole”, w bliżej nieznane miejsce, wyszły już również baterie i dywizjony 22. pułku Przeciwlotniczego (Tor-M2, Igła, Wierba), które w ramach „Zapad-2021” przeprowadzą szereg zadań, włącznie z symulowanymi odpaleniami pocisków rakietowych (dopiero po ćwiczeniach Zapad-2021 pułk pojedzie na poligon Aszułuk, gdzie zaliczy realne odpalanie rakiet).

Drugi aspekt wzmocnienia sił w Obwodzie Kalinigradzkim to przerzut sił i środków z rejonu Wyborg-Ust-Ługa do Bałtijska w ramach zaplanowanych ćwiczeń logistycznych, tzw. specjalnych ćwiczeń zabezpieczenia materiałowo-technicznego. Trasa Ust-Ługa-Bałtijsk to standardowa droga morskiej komunikacji i transportu wojskowego do Obwodu Kaliningradzkiego. Standardowym przewoźnikiem morskim, pełniącym usługi na potrzeby MO, jest „Oboronlogistyka” dysponująca dwoma kolejowymi promami – „Ambał” i „Bałtijsk” (90-100 wagonów każdy, w tym cysterny). Tym razem na statek cywilny „Chołmogory” w porcie w Wyborgu załadowano m.in. czołgi T-72B3 i wyrzutnie BM-21 Grad, które popłynęły do Bałtijska. Innym, również ciekawym logistycznym aspektem ćwiczeń, było załadowanie w porcie Wysock paliwa przywiezionego cysternami kolejowymi z kombinatu „Rosrezerwa” na cywilny tankowiec.

Ta faza ćwiczeń logistycznych w porcie w Wyborgu związana była z rozwinięciem tzw. zapasowego morskiego rejonu przeładunkowego, którego celem było m.in. uzupełnienie zapasów materiałowych Floty Bałtyckiej i 11. Korpusu Armijnego. W skład rejonu przeładunkowego w Wyborgu, poza infrastrukturą portową, weszły m.in. punkt dowodzenia, batalion transportu samochodowego i batalion obsługi, kompania rurociągów, kompania łączności, mobilny skład paliwa, punkty medyczny i ewakuacyjny.

W sumie ćwiczenia kompleksowego zabezpieczenia materiałowo-technicznego (MTO) przeprowadzono na 11 poligonach Zachodniego OW, z użyciem 7 lotnisk oraz przewozem zapasów operacyjnych drogą morską, kolejową i drogową, z pięciu kombinatów „Rosrezerwa”. Ćwiczenia logistyczne miały miejsce rzecz jasna również na terenie samego Obwodu Kaliningradzkiego, przy czym ich zakres był bardzo duży: od tankowania jednostek pływających Floty Bałtyckiej, przez remont i ewakuacje sprzętu/pojazdów, transport wojsk i materiałów wojskowych, aż po organizowanie przepraw pontonowych i prac remontowych na pasach startowych lotnisk. W sumie w ćwiczeniach tyłów Floty Bałtyckiej wzięło udział ok. 2 tys. żołnierzy i cywilnych specjalistów i 200 pojazdów wojskowych i specjalnych. Wszystko w ramach kolejnych etapów przygotowań do ćwiczeń „Zapad-2021”.