Współpraca Polski i Kanady: długie tradycje i dobre perspektywy [WYWIAD]

>>> MIĘDZYNARODOWY SALON PRZEMYSŁU OBRONNEGO MSPO 2021 - WIADOMOŚCI, ANALIZY, WYWIADY - SERWIS SPECJALNY DEFENCE24.PL <<<

Jakub Palowski: Szanowna Pani Ambasador, wraz z rosnącymi wydatkami na bezpieczeństwo Polska staje się rozwojowym rynkiem w sektorze obronności. Jakie obszary współpracy między Polską a Kanadą wydają się być najbardziej obiecujące? 

Ambasador Kanady w Polsce, JE Pani Leslie Scanlon: Kanadyjski sektor bezpieczeństwa i obronności obejmuje szeroką gamę produktów, usług i platform, które pasują do potrzeb nakreślonych przez Siły Zbrojne RP, w jej planach modernizacji technicznej. W Kanadzie działają oczywiście duże korporacje, lecz w zdecydowanej większości są to małe i średnie firmy, o bardzo różnej specjalizacji, które z powodzeniem odnalazły dla siebie miejsce w globalnym łańcuchu dostaw. Działające w Kanadzie firmy specjalizują się w sektorze lotnictwa, technologii kosmicznych, morskich, technologiach łączności oraz bezpieczeństwa wymiany informacji. 

Ta silna pozycja kanadyjskich MŚP oznacza, że mogą one wnieść również cenną wiedzę i technologie do polskiego przemysłu obronnego. Ze względu na tę spójność, obserwujemy rosnące zainteresowanie polskim rynkiem wśród kanadyjskich firm. Polska często postrzegana jest jako strategicznie ważny partner.

A gdzie obecnie widać szczególnie tę spójność interesów?

W ciągu ostatnich kilku lat, firmy kanadyjskie dostarczyły do Polski wiele komponentów i technologii, w tym systemy EO/IR dla BSP produkowanych w Polsce, a także Zintegrowane Systemy Nawigacyjno-Taktyczne (INTS) wdrożone na okrętach należących do Marynarki Wojennej RP. 

Kanada, podobnie jak Polska, rozwija swój projekt okrętu wojennego. Okręt opracowywany w ramach projektu CSC (Canadian Surface Combatant) ma zastąpić niszczyciele klasy Iroquois i wielozadaniowe fregaty patrolowe klasy Halifax. Jeden typ okrętów ma być zdolny do stawienia czoła wielu zadaniom zarówno na otwartym oceanie, jak i na bardzo trudnym środowisku przybrzeżnym. Jest to zatem dobra okazja do wykorzystania kanadyjskich doświadczeń do rozwoju projektów rozwoju Marynarki Wojennej RP, w tym programu MIECZNIK.

Skoro zeszliśmy do szczegółów - jakie są więc kluczowe cechy oferty kanadyjskiego przemysłu, w porównaniu do lepiej znanej w Polsce konkurencji, na przykład ze Stanów Zjednoczonych? 

To bardzo dobre pytanie. Kanadę i Stany Zjednoczone dzieli najdłuższa na świecie niestrzeżona granica. Nasza baza przemysłowa jest silnie zintegrowana, korzystając z wieloletnich umów handlowych i celnych – najpierw NAFTA, a obecnie CUSMA. W ramach DPSA, umowy o wspólnej produkcji sprzętu wojskowego i uzbrojenia, kanadyjskie firmy cieszą się niemal nieograniczonym dostępem do amerykańskiego rynku. Oznacza to, że kanadyjskie i amerykańskie spółki często się uzupełniają i współpracują ze sobą. 60% produkcji kanadyjskiego sektora obronnego jest sprzedawana na eksport, głównie do USA. Wiele osób może nie mieć tej świadomości, ale sprzęt i uzbrojenie, które Polska kupuje od Stanów Zjednoczonych najpewniej zawiera podzespoły lub systemy wyprodukowane w Kanadzie. Innymi ważnymi rynkami eksportowymi dla firm kanadyjskich to Wielka Brytania, Niemcy, Francja oraz Australia. 

Co do samej oferty - w kontekście Polski, kanadyjski przemysł chce zaoferować produkty, podzespoły i technologie, w których się specjalizuje, które zostały opracowane dzięki silnej bazie badawczo-rozwojowej. Z tego powodu nasze propozycje mogą być lepiej dostosowane do potrzeb polskich sił zbrojnych. Jednocześnie, taka współpraca może owocować możliwością wejścia do łańcucha dostaw największych producentów uzbrojenia. 

Dodam też, że wojska Kanady i Polski używają tych samych platform, takich jak czołgi Leopard oraz samoloty C-295. Kanadyjskie spółki chętnie podzielą się swoim doświadczeniem, udostępniając technologie i usługi umożliwiające dalszy rozwój współpracy.

Mówiąc o wejściu w globalnych łańcuch dostaw - jak polski przemysł może skorzystać na współpracy ze spółkami z Kanady?

Kanadyjskie firmy są otwarte na współpracę z polskim przemysłem, dostarczając know-how oraz dzieląc się doświadczeniem. W szczególności cenne może okazać się doświadczenie w budowie okrętów wojennych, technologii echolokacji oraz platform bezzałogowych. Innymi obszarami specjalizacji są systemy optoelektroniczne, technologie satelitarne, systemy łączności i dowodzenia (C2) oraz systemy szkoleniowe. Kanada od lat jest czołowym producentem symulatorów lotniczych na świecie. Kanada może również zaoferować rozwiązania i doświadczenie w modernizacji amerykańskiego sprzętu, na przykład śmigłowców SH-2G. 

Przede wszystkim jednak, kanadyjskie firmy wyróżniają się otwartością na transfer technologii do swoich partnerów.

Zbliżają się targi MSPO w Kielcach. Wiemy, że Kanada będzie także tam obecna. Czego spodziewacie się po MSPO i co zobaczymy w pawilonie kanadyjskim?

Podobnie jak w poprzednich latach, stoisko Kanady na MSPO będzie służyć jako platforma do promocji naszego sektora obronnego oraz jako miejsce spotkań między firmami, w tym roku również w ramach specjalnej inicjatywy networkingowej Polish-Canadian Business Mixer. Zespół Sekcji Handlowej Ambasady Kanady w Warszawie będzie obecny na stoisku i będziemy zaszczyceni możliwością spotkania z przedstawicielami przemysłu, wojska i administracji publicznej. Jesteśmy tam po to aby umożliwić owocny dialog miedzy polskim a kanadyjskim przemysłem. Obszary możliwej współpracy są bardzo liczne: technologie lotnicze, budowa okrętów, pojazdów opancerzonych, technologii szkolenia i symulacji, technologie łączności i dowodzenia, technologie kosmiczne, cyber-bezpieczeństwo, ochrona infrastruktury krytycznej, zaawansowane technologie wytwarzania tkanin, broń strzelecka i amunicja oraz systemy obserwacyjne i rozpoznawcze. Nasza tegoroczna delegacja składać się więc będzie z wielu przedstawicieli kanadyjskich firm. Zachęcamy do odwiedzin pawilonu kanadyjskiego (G-8), ale też do umawiania indywidualnych spotkań w ramach wspomnianego polsko-kanadyjskiego Business Mixera. W tym celu wystarczy skontaktować się z organizatorem pod adresem [email protected]. 

Na koniec, chciałbym spytać o współpracę między Polską a Kanadą w szerszym – militarnym - zakresie. Przykładem jest wysunięta obecność NATO na Łotwie oraz działania wspierające Ukrainę. Czy widzi Pani Ambasador szansę na pogłębianie relacji między Polską a Kanadą w obrębie wspólnych działań sił zbrojnych? 

Dziękuję za te pytanie, to szczególnie istotna kwestia. Kanada i Polska dzielą długą historię współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. Sięga ona roku 1917, kiedy to władze kanadyjskie założyły Obóz Kościuszko, w którym przeszkolono 22 000 ochotników z Błękitnej Armii gen. Hallera podczas I Wojny Światowej. Z kolei podczas II Wojny Światowej, kontynuowaliśmy naszą ścisłą współpracę walcząc ramię w ramię w bitwie o Monte Casino oraz w bitwie o Normandię. Nawet sławny polski Dywizjon 303 zawierał wśród swoich pilotów Kanadyjczyka, kapitana Johna Kenta.

Kanada jest znaczącym partnerem w NATO i była pierwszym krajem, który ratyfikował wstąpienie Polski do Sojuszu. Nadal jesteśmy zaangażowani w pomoc sojusznikom i krajom partnerskim, dążąc do zapewnienia jedności, bezpieczeństwa i stabilności po obu stronach Atlantyku. W ramach udziału Kanady w NATO Assurance and Deterrence Measures Kanadyjskie Siły Zbrojne (CAF) w latach 2014-2017 stacjonowały w Drawsku Pomorskim LTF (Land Task Force) w celu wsparcia Polski po aneksji ukraińskiego Krymu. Pokazuje to zaangażowanie Kanady w bezpieczeństwo i stabilność w Europie Środkowej i Wschodniej. Członkowie LTF uczestniczą w ćwiczeniach wojskowych w całym regionie, aby poprawić interoperacyjność z sojusznikami i zademonstrować determinację NATO do ochrony terytoriów i partnerów Sojuszu. Obecność kanadyjskich sił przyczyniła się do dodatkowego szkolenia, ćwiczeń i interoperacyjności pomiędzy siłami zbrojnymi naszych państw. Obecnie największy zagraniczny kontyngent wojskowy Kanady działa w ramach operacji REASSURANCE, której celem jest wzmocnienie zbiorowej obrony NATO w Europie Środkowej i Wschodniej. Cieszymy się, że Polska zobowiązała się również do utrzymania Polskiej Kompanii Pancernej na Łotwie do 2023 roku, kontynuując naszą ścisłą współpracę w ramach NATO i długą tradycję służenia ramię w ramię. 

Kanada jest też obecna w operacjach morskich…

Zgadza się - obecnie Kanada jest liderem jednej ze Stałych Grup Morskich NATO (SNMG1), z HMCS FREDERICTON jako okrętem flagowym pod dowództwem komandora Bradley Peats. Kanada przedłużyła swój wkład we wzmocnioną wysuniętą obecność NATO (eFP) do marca 2023 r. Co więcej, nadal co roku wysyłamy samoloty myśliwskie w celu wsparcia Powietrznych Sił Zadaniowych (ATF) w Rumunii, które zapewniają patrol powietrzny nad Europą Wschodnią. 

Kończąc, za udanymi relacjami i powodzeniem wspólnych misji stoją zawsze konkretni ludzie. We wrześniu 2019 r. Kanada przyznała polskiemu oficerowi majorowi Kamilowi Ksokowi wysokie odznaczenie. Dlaczego?

Doskonale, że Pan o tym wspomniał. Tak Pan Major Ksok (przyp. red. – wówczas kapitan) otrzymał Medal Zasłużonej Służby (Dywizja Wojskowa) za niezrównane przywództwo, umiejętność dowodzenia i przenikliwość taktyczną, jako dowódca Polskiej Kompanii Pancernej oddelegowany na Łotwę od maja do grudnia 2017 r. Wykazał się świetnym instynktem lidera i umiejętnościami w kluczowych ćwiczeniach brygady zmechanizowanej, zapewniając doskonały wskaźnik użyteczności polskiego czołgu bojowego PT-91 i prezentując jego możliwości. To z kolei w znacznym stopniu przyczyniło się do sukcesu grupy bojowej w ramach wzmocnionej wysuniętej obecności, kierowanej przez Kanadę, zwiększając też siłę odstraszania NATO. Innymi słowy - niezwykłe oddanie Majora Ksoka przyniosło wielką zasługę Wojsku Polskiemu i Kanadzie.

Dziękuję za rozmowę Pani Ambasador. 

Dziękuję.