Słowacja: F-16 lub Gripeny zastąpią MiGi-29

Słowacki resort obrony był do tej pory krytykowany przez opozycje za odwlekanie decyzji o wyborze nowych myśliwców. Obecnie jednak, w związku z planowanym wzrostem wydatków na obronę prawdopodobna jest finalizacja umowy jeszcze w tym roku. Słowacy będę się śpieszyć z decyzją także dlatego, że umowa z Rosją w sprawie serwisowania dwunastu słowackich myśliwców MiG-29 obowiązuje tylko do jesieni 2019 roku. Prawdodobnie i tak będzie musiała być przedłużona nawet jeśli decyzja o wyborze, którejś z konkurujących konstrukcji zostanie dokonana w 2018 roku ponieważ dostarczenie nowych samolotów zajmie, nie mniej niż 2 lata.  

Słowacja już za poprzedniego rządu podjęła w 2015 roku negocjacje ze Szwecją na temat wynajęcia myśliwców Gripen. Jednak obecny minister obrony Peter Gajdosz z nacjonalistycznej Słowackiej Partii Narodowej (SNS) powiedział w ubiegłym roku dziennikarzom, że rozmowy musiały być wznowione od początku, gdyż strona szwedzka nie była zainteresowana wynajmowaniem godzin przebywania samolotów w powietrzu jak jest to w przypadku Czech.  Otrzymano także ofertę dostawy F-16 od koncernu Lockheed Martin.

Jednocześnie nową koncepcję ochrony przestrzeni powietrznej państwa minister obrony zamierzał przedstawić rządowi w Bratysławie jeszcze jesienią ubiegłego roku, a nie uczynił tego do tej pory. A zależą od niej także plany zakupu nowych myśliwców. Według rzeczniczki słowackiego MON Peter Gajdosz przedstawi wspomnianą koncepcje na początku bieżącego roku. 

Obecnie Słowacja posiada dziesięć myśliwców MiG-29AS i dwa dwumiejscowe MiGi-29UBS (z 21 Migów-29 przejętych po rozpadzie Czechosławacji). W 2008 roku rosyjska farbyka MiG dostosowała je do standardów NATO poprzez m.in. instalacje systemu nawigacyjnego i komunikacji Rockwell Collins oraz identyfikatorów swój-obcy BAE Systems, a także oprzez montaż glass cockpitu i wyświetlaczy LCD.   

Według wstępnych informacji mediów słowackich oferta amerykańska jest droższa od szwedzkiej, a taże dostarczenie myśliwców z USA zajmie więcej czasu. Najprawdopodobniej zarówno Lockheed Martin, jak i Saab zaproponowały Bratysławie samoloty w najnowszych wersjach, a więc odpowiednio F-16V Block 70/72 oraz Jas-39E/F Gripen NG. Za wyborem szwedzkiej oferty może przemawiać, że Gripeny posiada już lotnictwo Republiki Czeskiej, z którą Słowacja zawarł umowę o współnej ochronie przestrzeni powietrznej w zakresie zagrożeń związanych z terroryzmem i działaniami natury niemilitarnej.

Czytaj też: Czesko-słowacka ochrona przestrzeni powietrznej

Zakupy są możliwe dzięki planowanemu zwiększeniu budżetu słowackiego MON. Do 2030 roku Bratysława ma alokować do tego resortu ok. 6,5 mld Euro. Wydatki mają wzrosnąć z 1,1% PKB w 2017 roku do 1,6% w 2020 roku i docelowo do zakładanego przez NATO poziomu 2 % w 2024 roku. 

Słowacja proawdzi już program modernizacji sił zbrojnych. Wśród najważniejszych decyzji w tym zakresie podjętych w ostatnim czasie należy wymienić zakup dziewięciu śmigłowców Black Hawk, dwóch samolotów transportowych C-27J Spartan oraz 81 kołowych transporterów opancerzonych Patria AMV. Na finalizację czeka też zamówienie 41 pojazdów opancerzonych 4x4. 

PAP/AH