Reklama

Przemysł Zbrojeniowy

400 mln zł offsetu dla śmigłowców morskich. Umowa na AW101 w kwietniu

Fot. J.Sabak
Fot. J.Sabak

Ministerstwo Obrony Narodowej zawarło z koncernem Leonardo umowę offsetową o wartości niemal 400 mln zł, która poprzedza umowę główną dotyczącą zakupu dla Marynarki Wojennej RP, śmigłowców do zwalczania okrętów podwodnych i prowadzenia akcji poszukiwawczo-ratowniczych Leonardo Helicopters AW101 Merlin.

Umowę główną podpiszemy jeszcze w tym miesiącu, w kwietniu tego roku. Bardzo się cieszę z tego, że po umowie podpisanej w Mielcu na zakup śmigłowców dla Wojsk Specjalnych mamy przygotowaną i wynegocjowaną kolejną umowę. Tym razem zostanie ona podpisana w Świdniku. Będzie to umowa dotycząca śmigłowców dla Marynarki Wojennej RP, a więc postępujemy w ten sposób, żeby kontrakty na sprzęt były zawierane z firmami, które produkują w Polsce.

Mariusz Błaszczak, Minister Obrony Narodowej

Umowę offsetową podpisał w poniedziałek 8 kwietnia br. Marek Łapiński, sekretarz stanu w MON. Wartość transferu technologii wynosi 395 882 751 zł i obejmuje 9 zobowiązań offsetowych, które są efektem negocjacji prowadzonych przez polskie władze z Leonardo MW Ltd., Thales DMS France SAS, MES SpA.

Głównymi beneficjentami offsetu mają być Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. oraz Centrum Morskich Technologii Militarnych Politechniki Gdańskiej. Kluczowym elementem zobowiązań jest utworzenie w WZL-1 licencjonowanego Centrum Wsparcia Eksploatacji Śmigłowców, w którym realizowana będzie pełna obsługa techniczna, serwisy i naprawy nowych maszyn. Umowa zagwarantuje także kontynuację asysty technicznej przez firmę Leonardo przez 10 lat oraz umożliwi działania związane z badaniem i rozwojem dla Politechniki Gdańskiej.

Kolejnym krokiem ma być zawarcie jeszcze w kwietniu umowy dotyczącej zakupu śmigłowców morskich bazowania lądowego typu AW101 Merlin. Maszyny tego typu jako jedynie biorą udział w postępowaniu przetargowym. W połowie lutego śmigłowiec AW-101 przeszedł w Brygadzie Lotnictwa Marynarki Wojennej sprawdzenie weryfikacyjne w ramach postępowania dotyczącego pozyskania śmigłowców morskich do zwalczania okrętów podwodnych (ZOP) z możliwości realizacji misji ratowniczych Combat SAR. Jego pomyślne zakończenie otworzyło możliwość zawarcia kontraktu.

Reklama
Reklama

Komentarze (59)

  1. Błękitny

    No to wladowalismy się w bagno. Zabulimy jak za zboże, a serwis będzie jak z anakondami. I to wszystko dzięki A.M.

    1. Gall

      W MON-ie mają pewnie jeszcze teczki które skopiwali jak WSI prężnie działało i dlatego są nie do ruszenia, bo za dużo faktów ujrzało by światło dzienne.

    2. Stary żołnierz

      Byłeś tam, że tak mówisz, ze wojsko pacyfikowało? Wozy bojowe rozwalały bramy i płoty a to już ZOMO. Pisze o losie Polaków po 13.12.1981r.

  2. jacob

    Ja tez popieram ten zakup 12 sztuk było by oki

    1. Wojciech

      Bez przesady, docelowo 8 sztuk jest OK. Co do SAR to mamy 6 świeżo wyremontowanych Anakond i jeszcze przez chwilę polatają Mi-14. Akurat do wejścia tych 2 nowych. 2 następne sztuki mogą dojść jeśli zapadnie decyzja o utworzeniu nowego miejsca bazowania śmigłowców SAR na zachodnim wybrzeżu. Do tego 2 sztuki z opcją na 2 ZOP i jest OK.

    2. bryxx

      Nie wiem jak Ty ale ja tam nie ucieszyłbym sie jakby mnie przydzielili do załogo naszego mi-14, 30 lat temu to i owszem.Podziwiam odwage obecnych pilotów tych maszyn.

  3. Dyktatorek

    No to jaki mamy stan na dzień dzisiejszy ??? Zamiast 48 Caracali(które były kompromisem na który Polskę stać) plus offset , dostęp do technologii, zapewniony serwis na 30 lat , możliwość swoich modyfikacji itd itd Kupiono 4 Cywilne BH bez uzbrojenia ze starą awioniką dla wojsk specjalnych Kupimy 4 AW101 , które są zbyt drogie jak na nasze możliwości ....Czy tu jest jakaś logika ? Czy ktoś policzył ile będzie nas kosztował serwis tych maszyn ??? (każdy z innej parafii)...zapewne obecni decydenci mają to gdzieś bo niebawem pójdą na sowitą emeryturę lub do parlamentu EU

    1. Rex

      Mielibyśmy 50 towarowych śmiglakow ale nie było by Raków, Krabów, Wisły itp. Zakup Caracali na wiele lat zablokowałby inne duże zakupy.

    2. Covax

      Tak jak Wisła, a karakany w wiekszosci byly specjalistyczne a nie Taxi

    3. scrambler

      odpowiedź bardzo nieprecyzyjna: do ew. liczby ok 50 doszli byśmy dopiero za kilka lat. Proszę nie powielać wymysłów o rzekomym wydaniu prawie od razu całej sumy 30-letniego kontraktu. Rzeczywiście ciekawe byłoby porównanie realnych kosztów pozyskania równorzędnej ilości H225M nawet bez jakiegokolwiek offsetu.

  4. I tak umacniamy polską biedę i polskie zacofanie.

    Mnie wychodzi koszt godziny lotu polskiego AW101 Merlin w przedziale od ok. 40.000,- do ok. 60.000,- zł. To trzba pomnożyć przez liczbę godzin rocznie i co najmniej przez 30 lat. _________ Nie zdizwiłbym się, gdyby godzina lotu poradzieckiego złomu kosztowała więcej. :-) _________ Dla Caracala przyjąć można za godzinę lotu w Polsce ok. 33% kosztu dla Merlinów.

    1. Boczek

      PLN? W oparciu o dane niemieckie dla NH90 raczej to samo ale w EUR + powiedzmy poprawka na nasze niższe dochody 20.000 €.

  5. matrioszka

    Do wszystkich zachwycających się bezmyślnym wydaniem 1,5 - 2 mld zł na śmiglaki . Za te pieniądze mielibyśmy kolejne 20 wyrzutni Himars , których wartość bojowa jest nieporównywalna . Owszem śmigłowce ZOP i SAR są nam potrzebne ale nie za takie pieniądze . Wystarczyło kupić używki po remoncie . I tak sobie za długo nie polatają w razie pełnoskalowego konfliktu - wywalenie pieniędzy w wodę .

    1. lol

      Myślę, że wystarczyłoby odmalować mi - 14 z demobilu i też by na was wystarczyło:)

    2. Dżamszut

      A Himarsy polatają w razie pełnoskalowego konfliktu?

    3. Covax

      Polataja tylki musi byc GPS. A jak pokazal Iran GPS jest tak super ze drony laduja gdzie iran wskaze ( patrz RQ-170 Sentinel )

  6. ginawa

    Kiedy odbył się przetarg ?

    1. Boczek

      W zeszłym roku. Np. jesienią wycofał się AH. https://www.defence24.pl/airbus-wycofuje-sie-z-postepowania-na-smiglowce-dla-marynarki-wojennej

  7. PRS

    Proszę Panowie czytajcie ze zrozumieniem: ,,W połowie lutego śmigłowiec AW-101 przeszedł w Brygadzie Lotnictwa Marynarki Wojennej sprawdzenie weryfikacyjne w ramach postępowania dotyczącego pozyskania śmigłowców morskich do zwalczania okrętów podwodnych (ZOP) z możliwości realizacji misji ratowniczych Combat SAR." CSAR a SAR to są dwie różne sprawy. Główną naszą bolączką jest UTRACENIE możliwości zwalczania OP oraz stopniowe utracanie możliwości SAR w naszej strefie odpowiedzialności nad Bałtykiem. CSAR nie jest problemem... w przypadku konfliktu nad Bałtykiem nie będzie już problemem. Dlatego potrzebujemy śmiglaki ZOP i SAR. Dwa różne typy. To kwestia czasu... i potencjalnej katastrofy morskiej (odpukać). W kwestii ZOP proszę sobie wyszukać ILE, w jakim wieku i z jakimi możliwościami jest TORPED w Marynarce Wojennej RP. Wszystkich, łącznie z ćwiczebnymi. A potem fantazjować dalej. I przytakiwać Panu Ministrowi... Jak redaktorzy z TVP którzy ,,łyknęli", że AW101 Merlin jest produkowany w Świdniku.

    1. prawieanonim

      Torpedy MU90 bo o nich piszesz są objęte programem serwisowym. Umowę podpisano jeszcze w 2017-tym roku.

  8. Zsmw

    Karakal miały kosztować ok 70 mln za sztukę średnio a wersje zop to najdroższy rodzaj śmigiel tamtego kontraktu

    1. Boczek

      Średnio miały kosztować nie 70, a ~35-40 mln € za sztukę.

    2. Andrzej polskiego brzegu

      na podstawie JAKIEGO to kontraktu dla JAKIEjKOLWIEK floty te wyliczanki?

    3. Boczek

      W przypadku zerwanego kontraktu na H225M mieliśmy, 8 mld PLN to 160 mld PLN za maszynę, to 37 mln € za maszynę. Reszta, czyli 5 mld PLN to jeden z dodatkowych elementów kontraktu, jak to o czym jest w artykule, tyle, że tam było dużo, dużo więcej.

  9. kierowca

    Ten offset to jakiś nonsens.Świdnik jako producent jest w Polsce i on powinien serwisować te śmigłowce. Po co takie propagandowe chwyty.

    1. Marek

      Bo w teorii wykonawca zamówienia otrzymałby offset? Już widzę tę burzę w mediach.

    2. St. Chor.

      Naprawdę uśmiecha ci się pełny serwis w rękach zagranicznego koncernu? Niczego cię nie nauczyły doświadczenia z serwisowania Sokoła?

    3. tttt

      Zakład w Świdniku nie jest Polski tylko należy do Leonardo. Jak by przekazali offset do Świdnika to tak jakby firma sama sobie przekazała offset.

  10. Ja66

    Ciekawe jest to, że pochwalono się wartością offsetu a nie wartością przetargu oraz ilością zamawianych maszyn.

  11. I tak umacniamy polską biedę i polskie zacofanie.

    PiS sporządził przed Smoleńskiem przetarg na samoloty rządowe, ale nie podpisał umowy, bo były wybory i PiS bał się głupoty wyborców, a więc przekazał podpisanie umowy zwycięskiej partii, którą nie był PiS, lecz PO, która samolotów rządowych nie kupiła. To samo, ale na odwrót było z Caracalami. Ze strachu przed możliwością oskarżania o łapówki i szastanie pieniędzmi PO podpisała umowę zakupu Caracali, a umowę na Offset miał podpisać zwycięski rząd, a więc PiS nie podpisał, aby zaszkodzić PO i bojąc się o perspektywy rozwoju gospodarki oraz planowane kupowanie głosów 500+. To była oczywista niekompetencja PiSu, bo gospodarka wygenerowała pieniądze, a "projekt Caracal" rozwijałby gospodarkę generując pieniądze na kupowanie wyborców: ____1. mielibyśmy trzy przedsiębiorstwa helikopterowe, w tym nareszcie jedno polskie i nowoczesne, którego nie trzeba byłoby sprzedawać za symboliczną cenę. ____2. Polska państwowa i prywatna potrzebuje loty helikopterowe, a te byłyby dramatycznie tanie, najtańsze w świecie, gdybyśmy w zakresie helikopterów zrobili to co PRL zrobił z samochodami osobowymi: państowe i prywatne to były Fiaty 125 oraz 126. W oparciu o nie powstał polski niezdarny Polonez. Wolna Polska powinna była zrobić to samo, ale z helikopterami, przy których ograniczenie różnorodności wyrównywałyby niziutkie koszty używania. Zamiast wygłupiać się z pływającym bwp Borsuk, wojsko byłoby stać na dużo Caracali, co odstraszałoby nieprzewidywalnością ruchów naszego wojska oraz szybkością naszej reakcji ponad przeszkodami wodnymi. W razie wojny wojsko rekwirowałoby dziesiątki Caracali z sektora prywatnego oraz ściągałoby Caracale i SuperPumy z zach. UE podwajając liczbę wojsk aeromobilnych. Składając Caracale tanio z produkowanych w Polsce tanich komponentów (w minimalnym zakresie tajemnicy produkcyjnej z Francji) mielibyśmy sukcesy eksportowe. Naszych fachowców ratowałyby Caracale medyczne, eksportowalibyśmy też usługi helikopterowe. Polska jako całość przesunęłaby się w górę na skali nowoczesności gospodarki i wysokości płac, szczególnie dla pilotów i obsługi naziemnej Caracali. _______ W przypadku sałaty helikopterowej, a w szczególności kupowania AW101 powyższe jest niemożliwe z uwagi na zbyt wysokie koszty. Super drogie w używaniu AW101 wymusi oszczędzanie na lotach szkoleniowych i na płacach pilotów oraz obsługi naziemnej, a także na jakości i ilości wyposażenia ZOP i SAR w AW101. Wybierając Caracale byłoby nas stać na lepsze wyposażenie oraz na więcej jego rodzajów. __________ Szczególnie nad morzem odpada znaczenie rampy, a Caracal używany przez prywatne firmy ratownictwa morskiego jest przekonywującym dowodem, że potrafi to samo co AW101 tylko taniej, bo jego dwa silniki są aż nadto niezawodne na tak małym morzu jak Bałtyk. Morski Kuwejt, morski Singapur, morska Japonia, morska Francja to zamożne państwa, ale z uwagi na olbrzymią ilość lotów morskich i piekielnie wysokie koszty lotu każdego helikoptera, wybrały Caracale (Japonia ewentualnie w wersji cywilnej SuperPumy), aby obniżyć te koszty i latać, gdy to potrzebne bez oglądania się na koszt lotu. Naszymi cechami narodowymi, ustalonymi niestety naukowo, są min. "kult niekompetencji" i "tolerowanie bezkarności" polityków...

  12. mati69

    Błaszczak po wieczornych wiadomościach w TVP Info chwalił się, że kupujemy śmigłowce, które będą produkowane w Polsce, że PiS daje w ten sposób pracę ludziom w Polsce, a karaczany miały zostać wyprodukowane we Francji. brak słów, ale czego od tego pana wymagać, skoro on jest magistrem historii.

    1. Vvv

      Aw101 nie jest i nie będzie produkowany w pl. Caracale miały powstawać w PL i do tego miała powstać fabryka silników w PL

    2. biały

      caracal miał być montowany w Polsce a nie produkowany , podczas wizyty w zakładach produkujących caracala prezydent Francji podkreślił że Polska nie dostanie żadnych zdolności technologicznych w dziedzinie produkcji śmigłowca , poza tym jak większość zgadzam się że caracal byłby lepszy niż mikro floty , jeden uniwersalny ale cóż wybrali drożej jeśli idzie o serwis i cały cykl szkoleniowy

    3. Z prawej flanki

      W Polsce miały być produkowane przekładnie główne i silniki- to zdolności Hi-Tech, których do tej pory nie posiadamy i nikt inny ich nie oferował.

  13. Gojan

    Skoro zamiast Caracali mają być AW-101, niech i tak będzie - nadmiaru mocy silników nigdy dość, kiedyś się przyda. Mam też nadzieję, że kupimy ich min. 8 sztuk: 4 ZOP i 4 SAR, z opcją na dalsze 4, dla morskich specjalsów (trochę się rozmarzyłem). Tu dygresja: przy tak dużych maszynach, jak Merlin, czyli dużym koszcie eksploatacji, tym bardziej sensu nabiera równoległe utrzymanie małych maszyn SAR, typu Anakonda, żeby taki duży miś, jak Merlin, nie musiał startować do byle czego, tracąc resurs godzin.

    1. Vvv

      Tutaj nie ma nadmiaru a raczej brak mocy i wysoki koszt serwisowania. Te same osiągi co caracal ale w cenie 150%

    2. prawieanonim

      Nie te same bo Caracal mając awarię silnika musi przerwać misję gdy AW101 na dwóch sprawnych silnikach wykona zadanie.

    3. Andrzej polskiego brzegu

      dlaczego w Kanadzie wywalili Super pumy - "starsze wertsje Caracala" - z SAR i kupili Merliny??

  14. Polak

    Brawa i do przodu, kolejne są potrzebne. Trzeba to mądrze zrobić,by zyskać jak najwięcej.

    1. Vvv

      W cenie 390% caracali i osiągach caracali

    2. W.

      Nieważne za ile. Nieważne w jaki sposób. Nieważne kiedy. Brawa i do przodu. Jakie mądrze? Kto ma to mądrze zrobić? Pan minister od wszystkiego? Wszystkie zakupy z wolnej ręki. Zakupy po 4szt. Brawa i do przodu

  15. Piotr

    Ktoś porownuje zakup Caracala do zakupów śmiglaków przez MON PiS. Zakup Caracala wyglądał następująco, 50 maszyn w cenie 13 mld zł, wychodzi po 260 mln zł sztuka. Idąc tym przelicznikiem moglibyśmy kupić 185 maszyn S70i Black Hawk w wersji podstawowej.

    1. Vvv

      Jak oferowany s-70i był droższy niż caracal :) liczysz wersje specjalistyczne z kilku mld offsetem i pakietem serwisowym na 30lat

    2. Davien

      Panie Piotr, to jakim cude w przetargu S-70i bez uzbrojenia był dro zszy o ponad miliard zł od Caracali?

    3. M.

      Tylko Caracale nie miały być kupowane w wersji podstawowej.

  16. dropik

    400 milionów za offset przy kupnie 4 sztuk (zapewne) no to piekna cena wyjdzie za sztukę . pewnie ok 400mln za jednego albo i wiecej i to zapewne tylko dzieki ograniczeniu do minimum wyposażenia ZOP. W wszystko w egzotycznej wersji ZOP/SAR. podumowują zakupy smigłowców : biedahawki 700 mln + ah101 1-1,6 mld czul i razem 1,7 do 2,3 mld za 8 smigłówców w 2 typach. I co caracale były drogie ?

    1. wojtek

      Czyli jesli przemnozy Pan swoje liczby przez 6 to dostanie Pan 48 maszyn: 24 AW101 w wersji ZOP/CSAR i 24 BH dla WS, w cenach z przedzialu: od 10,2 do 13,8 mld pln. Przypominam, ze za 50 caracali mielismy zaplacic (w dzisiejszych zlotowkach) 13,7 mld pln. A w tych 50 caracalach bylo 21 transportowych. To chyba te caracale jednak tanie nie byly?

    2. Davien

      Wojtek to zaczynamy: Z 50 Caracali 34 były w wersjach specjalistycznych. Teraz dalej: AW-101 w wersji ZOP/SAR to grubo ponad 100mln usd za sztukę, BH dla specjalsów czyli MH-60M lub Pavehawki to znowu ponad 100mln usd za sztukę bo nasze S-70i dla SOF to gorszy wybór od zwykłych UH-60M wiec radzę przeliczyc ponownie:) Aha doliczy pan koszt linii montazowej, fabryki silników i przekładni, pełni praw remontowych i modernizacyjnych razem z kodami zródłowymi:)

    3. Boczek

      Wyciekają info o niecałych 120 mln za maszynę. Czyli H225M były w relacji "jak podarowane". H225M - "If signed, the contract would consist of 16 transport, 13 CSAR, 8 ASW, 8 SOS and 5 MEDEVAC helicopters to be assembled in Poland."

  17. asdf

    zabraklo dla mnie najwazniejszego kwoty umowy, 400mln offset mam wnioskowac ze umowa bedzie opiewala na 4 mld zl za 4 smiglowce?

    1. Covax

      Cyrka 1,2 miliarda zlotych

    2. dropik

      ciężko powiedzieć ale wierzę że ogarnęli wyposażenie tak, że będzie najtaniej jak można było , a że to bez sensu to trudno . Ważne żeby ciemny lud to kupił i się cieszył co widać w komentarzach.

    3. Davien

      Covax, zapoznaj sie proszę z cenami wersji ZOP dla AW-101:)

  18. sades

    swietny wybor imo. lepzy jest tylko nh90

    1. rtv

      Z podłogą, czy bez podłogi?

    2. otto

      z rozkładanym dachem czy bez?

    3. lolo

      Z podwieszanym sufitem.

  19. Jan

    w tych samych pieniądzach zamiast 50 Caracali mamy 4 AW101 i 4 BiedaHawki (na wypadek wojny zamiast unifikacji - logistyczny bałagan z częściami) - brawo MON

    1. Kos

      Jakżeś to Pan wyliczył? Zakłada Pan, że jeden Merlin będzie kosztował 3 miliardy złotych?

    2. pik

      Bieda to u Ciebie z matmą. 50 Caracali za 13 MLD zl gdzie największym użytkownikiem jest potężna armia Brazylii.

    3. naja

      A możesz podać całkowitą sumę, za którą kupujemy te 4 AW? Nigdzie jej nie wyszczególniono!

  20. Gts

    Najdroższe co jest na rynku, kupuje się bez przetargu, z pominięciem procedur. Brawo wy, po roku będą wszystkie stały na cegłach.

    1. mad

      procedury to się ciągną latami, więc po co??

  21. jank

    chciałbym dobrze zrozumieć - przy Wiśle za 16 mld zł offset wyniósł 1 mld. przy 4 śmiglokach o wartości ~1,2 mld zł (taka wolna estymacja) offset wyniesie 300 mln zł. jaki w tym sens? po co ta ustawa?

    1. Davien

      Jank, pojedyńczy goły AW-101 w wersji jedynie ZOP kosztuje ok 100mln usd minimum, to teraz sbie przelicz dodajac logistykę części zamienne i całareszte:)

    2. jacek

      Zobaczymy jaka cena jednak może być znacznie drożej bo z serwisem taka maszyna ZOP może kosztować nawet ponad 200 mln dolarów czyli za 4 maszyny możemy wybulić pewnie z 3 mld złotych.

    3. dropik

      o co ci chodzi . przecież to my zapłacimy te 400 mln.

  22. Taka prawda !

    A gdzie opcja na kolejne cztery w ciągu najbliższego roku ? Osiem śmigłowców to minimalna ich ilość należy o tym pamiętać !

    1. dropik

      skoro jeden dywizjon homara to zapomnij o 8 smigłowcach.

  23. Aviator

    Super śmigła .. i super decyzja o zakupie..

    1. dropik

      oczywiście, przeciętnie będą 1-2 sprawne. Cieszmy się jak idoci

  24. Dalej patrzący

    Tak swoja drogą - w działce lotnictwa o wiele ważniejszą sprawa od AW101 jest oblot Flarisa LAR 1 5 kwietnia. Ten samolot [skrzydła demontowalne, start i lądowanie na nieutwardzonych lotniskach polowych ca 250 m, udźwig 500 kg, szybkość ca 700 km/h, spadochronowy system ratunkowy] powinien jak najszybciej zostać przekształcony w zmodularyzowanego drona - od zadań rozpoznawczych po bojowe. Właśnie takiego drona -nosiciela potrzebujemy - z takimi właśnie parametrami - drona liczonego na setki sztuk - wpiętego sieciocentrycznie - łatwego dla natychmiastowej rekonfiguracji - operującego w całkowitym rozproszeniu z lotnisk polowych [zmienianych non-stop] - potrzebujemy na Polskim, saturacyjnym, pełnoskalowym Teatrze Wojny. Nie żadne Harpie - które w godzinie próby zwyczajnie zostaną zniszczone w pierwszych minutach konfliktu - albo zostaną ewakuowane przedtem do Ramstein lub nawet UK - [w ramach Pekin-BIS]. Oczywiście Flarisy jako masowo używane drony [do wszelkich zadań - także nad morzem [np. Z- OP z magnetometrem - wykrywanie, z SLWT -likwidacja], ale także z kppanc Brimstone jako pozahoryzontalny niszczyciel czołgów szybkiego reagowania]- to tylko pod parasolem nadrzędnej A2/AD Tarczy Polski - i z wpięciem w JEJ nadrzędny C4ISR. Szybkość [mobilność] - liczność [saturacja i pokrycie nadmiarowe zadań] i modularyzacja [uniwersalność we wspólnym worku], unifikacja i standaryzacja.

    1. julek

      Setki sztuk to masz generałów.

    2. Wojciech

      MON woli zamawiać 40 bieda dronów z udźwigiem 20-30 kg po 5 mln USD/szt. niż odrzutowe Flarisy z udźwigiem 500 kg po 2 mln USD/szt. Nie szukajcie logiki w MON.

    3. Glen

      Taki dron klasy SHEMALE

  25. Lolek

    Nieoficjalnie- 2mld zł za te cztery maszyny zapłacimy.