Wtorkowy przegląd mediów; Amerykanie wizytują Zapad; jak się dorasta w MON?

Andrzej Kublik: Gazeta Wyborcza:„Wypychają auta, a nie biorą od nas nawet kurzych nóżek” „Szef chińskiej dyplomacji Wang Yi odwiedził Polskę, i spotkał się z Radosławem Sikorskim i prezydentem Karolem Nawrockim. Rozmowy dotyczyły m.in. naruszeń polskiej przestrzeni przez rosyjskie drony. Wizyta odbyła się w kontekście napiętych relacji UE–Chiny, pogłębionych wsparciem Pekinu dla Rosji oraz ogromnym deficytem handlowym Polski – 3,6 mld euro eksportu wobec 51,1 mld importu w 2024 r. Głównym czynnikiem jest napływ chińskich samochodów, podczas gdy Pekin utrzymuje restrykcje na polską wołowinę i drób. Rozmowy objęły też kwestię zamkniętej granicy z Białorusią i strategicznych terminali w Małaszewiczach i Gdyni.”

Maciej Miłosz: Rzeczpospolita:„Prawdziwi politycy: jak się dorasta w MON” „Wtargnięcie rosyjskich dronów może stać się przełomem dla Władysława Kosiniaka-Kamysza. Atak ujawnił konieczność natychmiastowego zakupu systemów antydronowych, które dotąd blokowano pod pretekstem analiz i braku środków. Minister wydał jasny rozkaz: kupujemy na cito. To może oznaczać koniec odwlekania decyzji w MON, widocznego wcześniej przy czołgach K2, okrętach czy systemach obrony. Podobny moment zwrotny przeżywał Błaszczak po inwazji Rosji na Ukrainę, a wcześniej Macierewicz i Siemoniak uosabiali przeciwstawne skrajności decyzyjności. Kluczowe, by obecna zmiana objęła także inne obszary obronności.”

Jacek Zalewski: Puls Biznesu:„Chińczycy zwykli powracać z tarczą” „Wang Yi, bliski współpracownik Xi Jinpinga, spotkał się w Warszawie z Radosławem Sikorskim i prezydentem Karolem Nawrockim. Jego wizyta wpisuje się w napięte relacje UE–Chiny, pogłębione wsparciem Pekinu dla Rosji i nieuczciwymi praktykami gospodarczymi. Pekin liczy na osłabienie więzi transatlantyckich i bardziej ugodowe podejście Brukseli. Polska, ograniczona unijnymi regulacjami, może samodzielnie decydować m.in. o zamknięciu granicy z Białorusią, co uderza w Nowy Jedwabny Szlak. Strona chińska naciskała na otwarcie przejścia Terespol–Brześć, lecz minister wyjechał bez obietnic.”

Aleksandra Ptak-Iglewska: Parkiet: „Hossa w zbrojeniówce trwa” „Hossa w zbrojeniówce trwa. Od wybuchu wojny w Ukrainie indeks Market Vector Global Defense Industry wzrósł o 270 proc., a w tym roku o kolejne 60 proc. Europa mobilizuje 800 mld euro na bezpieczeństwo, z czego Polska zyska ok. 185 mld zł w ramach programu SAFE – równowartość rocznego budżetu MON. Choć na GPW brakuje wielkich koncernów zbrojeniowych, notowane są spółki powiązane z obronnością, jak Arlen, Protektor, Cognor czy Creotech. Na świecie gwiazdą jest Rheinmetall, a ostrożność zalecana jest przy firmach próbujących jedynie „podpiąć się” pod trend.”

Dorota Roman: Gazeta Wyborcza:„NATO wie, że nie ma wyjścia” „Po nalocie rosyjskich dronów NATO uznało, że obrona powietrzna sojuszu ma poważne luki. Akcja ich niszczenia wykazała słabość wschodniej flanki. W odpowiedzi sojusznicy – m.in. Francja, Niemcy, Holandia, Czechy i Szwecja – skierowali do Polski myśliwce, śmigłowce oraz systemy Patriot i NASAMS. Holendrzy zadeklarowali też 300 żołnierzy. Brytyjczycy nałożyli nowe sankcje na Rosję. W Polsce stacjonują tysiące żołnierzy NATO, do wsparcia dołączyli także Australijczycy. Operacja „Wschodnia Straż”, ogłoszona przez Marka Rutte i gen. Grynkewicha, ma wzmocnić ochronę nieba całego Sojuszu.”

Michał Kokot: Gazeta Wyborcza: „Będą reparacje dla Polski?” „Wizyta Karola Nawrockiego w Berlinie ma dotyczyć reparacji wojennych, zwrotu dóbr kultury i odszkodowań. Koordynator rządu RFN Knut Abraham podkreśla, że z prawnego punktu widzenia kwestia jest zamknięta, ale Niemcy rozumieją oczekiwania Polaków i muszą rozważyć gest wobec wciąż żyjących ofiar okupacji. Zaznacza, że spór nie powinien osłabiać współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, która jest konieczna w obliczu rosyjskiego zagrożenia. Abraham przyznaje, że kontrole graniczne mają głównie charakter symboliczny i powinny zostać zniesione, a wzrost nastrojów nacjonalistycznych w obu krajach wymaga ściślejszej współpracy.”

Rzeczpospolita :„Jak z korzyścią dla gospodarki finansować inwestycje zbrojeniowe?” „Rekordowe wydatki na obronność i unijny instrument SAFE mogą stać się motorem polskiej gospodarki – ocenili eksperci podczas MSPO w Kielcach. Warunkiem jest inwestowanie w polskie firmy, transfer technologii i mobilizacja kapitału prywatnego. SAFE ma zapewnić nawet 800 mld euro pożyczek dla sektora obronnego; Polska złożyła wniosek o 45 mld euro. Eksperci podkreślali, że środki muszą trafiać do firm z realnymi kompetencjami, a prywatny kapitał i udział polskich spółek są kluczowe. SAFE to szansa na modernizację armii i budowę silnego przemysłu, który uczyni Polskę liczącym się graczem w Europie.”

Marek Kozubal: Rzeczpospolita: „Nie możemy być tylko defensywni - rozmowa z Tomaszem Szatkowskim, byłym ambasadorem RP przy NATO” „Były ambasador RP przy NATO Tomasz Szatkowski podkreśla, że Polska musi działać nie tylko defensywnie, ale i asertywnie, by odstraszać Rosję. Wskazuje na konieczność wzmocnienia obrony powietrznej i zakupów systemów antydronowych, a także działań w ramach NATO – politycznych i wojskowych – które pokażą Moskwie ryzyko eskalacji. Jego zdaniem możliwe są ofensywne kroki w cyberprzestrzeni czy presja gospodarcza, np. zamykanie granic. Polska powinna aktywnie uczestniczyć w misjach sojuszniczych, zachowując podmiotowość i prawo do decydowania, także w kwestii zestrzeliwania obiektów lecących z kierunku wschodniego.”

Michał Duszczyk: Rzeczpospolita: „Antydronowa gorączka” „Incydent z rosyjskimi dronami obnażył luki w polskiej obronie powietrznej i przyspieszył rozwój technologii antydronowych. Rodzime firmy i start-upy oferują rozwiązania wykrywania i neutralizacji bezzałogowców: systemy APS używane już przez Ukrainę, pojazd Hunter z wieżyczką Tarnowa („potwór z Tarnowa”) czy projekt Jastrząb. Do branży wchodzą nowe podmioty – Defence.Hub, Unimot z PZL Sędziszów, Polski Krzem czy TridentAI. Rosną też inicjatywy deregulacyjne, które mają ułatwić rozwój sektora. Polska dysponuje zapleczem naukowym i biznesowym, by stworzyć własną antydronową „ścianę”.”

Jarosław Molga: Gazeta Polska Codziennie: „Apel do Kosiniaka-Kamysza o produkcję orlika” „Posłowie PiS Bartosz Kownacki i Andrzej Śliwka oraz związki zawodowe apelują do ministra obrony o podpisanie aneksu do umowy na produkcję i rozwój drona Orlik w WZL2. Od decyzji zależy, czy polska armia zyska nowoczesne drony, a zakład o dużym potencjale nie upadnie. Posłowie krytykują SKW za brak ochrony przed nadużyciami finansowymi i wcześniejsze działania zarządu, które doprowadziły do problemów z projektem Orlik i Wizjer. Brak aneksu grozi bankructwem zakładu zatrudniającego 1200 osób i zmusza go do radzenia sobie we własnym zakresie.”

Paweł Lisicki: Do Rzeczy: „O co nie wolno pytać?” „Premier Tusk ostrzega, że rozpowszechnianie rosyjskiej propagandy zagraża bezpieczeństwu Polski. Politycy zgodnie określili wtargnięcie kilkunastu rosyjskich dronów jako „akt agresji”. Jednak pojawiają się wątpliwości: jaki był rzeczywisty motyw Rosji, skoro Białoruś ostrzegła Polskę? Czy drony celowo skierowano na Polskę, by „przetestować” reakcję, czy też zeszły z kursu w wyniku zamieszania? Niejasne pozostają też powiązania z działaniami Ukrainy. Sprawa pokazuje ryzyko wciągnięcia Polski w konflikt.”

bankier.pl: „Niespodziewana wizyta amerykańskich oficerów na manewrach Zapad-25” „Dwaj amerykańscy oficerowie niespodziewanie obserwowali manewry Zapad-25, odbywające się na poligonach w Rosji i Białorusi. Minister obrony Białorusi Wiktar Chrenin zapewnił ich, że mogą przyglądać się wszystkim działaniom i rozmawiać z personelem. Oficerowie odmówili kontaktu z dziennikarzami. Manewry obserwują 23 państwa, w tym Turcja i Węgry. W ćwiczeniach uczestniczy według Moskwy 13 tys., a według zachodnich źródeł ok. 40 tys. żołnierzy.”

gazeta.pl: „Dron nad Belwederem i budynkami rządu. Jest reakcja MSWiA” „Służba Ochrony Państwa zneutralizowała drona nad budynkami rządowymi i Belwederem, zatrzymując dwóch obywateli Białorusi – poinformował premier Donald Tusk. Wiceszef MSWiA Wiesław Szczepański podkreślił, że SOP i służby działają, a Polska jest bezpieczna. Rzecznik SOP zaznaczył, że nie było zagrożenia dla obiektów, a śledztwo prowadzi prokuratura.”