Próby morskie pierwszego rosyjskiego okrętu oceanograficznego

Badania oceanograficzne obok oczywistych walorów poznawczych mają bardzo duże znaczenie ekonomiczne dla państw nadmorskich, pozwalając na dokładne wyznaczenie granic szelfu kontynentalnego co bezpośrednio przekłada na wielkość ich stref wyłączności gospodarczej. Mają one również ogromne znaczenie militarne przede wszystkim w kontekście użycia lub zwalczania okrętów podwodnych (rozchodzenie się fal morskich, struktura pionowa oceanów, prądy morskie, ukształtowanie dna).

W czasach ZSRR flota nie posiadała w swoim składzie tego typu jednostek, ograniczając się jedynie do utrzymywania okrętów hydrograficznych. Badania oceanograficzne, również te o przeznaczeniu militarnym, wykonywane były przez pokaźną flotyllę jednostek oceanograficznych należących do różnych cywilnych instytucji państwowych. Obecnie sytuacja uległa diametralnej zmianie, przede wszystkim ilość tych jednostek została drastycznie zmniejszona, ponadto instytucje wykonując zlecenia na rzecz wojska oczekują zapłaty za realizację działań. Nie bez znaczenia jest również kwestia zachowania tajemnicy prowadzonych prac. Stąd też pojawiła się potrzeba zbudowania dla rosyjskiej floty okrętu tego typu.

Projekt takiej jednostki oznaczony jako 22010 (Kriujs), opracowany został przez CMKB Ałmaz z Sankt Petersburga. Przeznaczona jest ona do prowadzenia badań mórz i oceanów, w tym badań dna przy użyciu załogowych pojazdów głębinowych typów Rus, Konsuł, Mir, jak i zdalnie kierowanych pojazdów bezzałogowych. W razie konieczności będzie ona mogła również uczestniczyć w podwodnych akcjach ratunkowych.

Kontrakt na budowę okrętu który otrzymał nazwę Jantar (nr stocz. 01602), został podpisany z kaliningradzką stocznią Jantar 16 lutego 2009 r. Stępkę położono 8 lipca 2010 r., z hali montażowej został on wytoczony 31 maja 2012 r., zaś zwodowano go 5 grudnia 2012 r. Według planów jednostka miała zostać przekazana Flocie Północnej WMF FR w ubiegłym roku. Tak się jednak nie stało, do prób stoczniowych przystąpiono dopiero w czerwcu bieżącego roku. Obecnie Jantar ma za sobą pierwsze dwudniowe wyjście na próby morskie, które realizowane są na Morzu Bałtyckim w oparciu o bazę morską w Bałtijsku.

Należy się spodziewać zamówień na budowę kolejnych jednostek tego typu. Zapotrzebowanie na okręty występuje w obu rosyjskich flotach oceanicznych, czyli Północnej i Oceanu Spokojnego.

(AN)